El Kaide’nin Batı Afrika yapılanması olan ‘Cemaat Nusret el İslam vel Muslimin’ (CNİM) Mali’de Fransa’ya karşı gerçekleştirdiği saldırılarla birlikte, son dönemde bölgedeki IŞİD yapılanmasının saldırılarını da absorbe etmeye çalışıyor.
Süreci kısa bir şekilde özetleyecek olursak, Mali’de Fransa ve yerel güçlere karşı saldırılar gerçekleştiren El Kaide bağlantılı CNİM son dönemde bu ülkedeki IŞİD yapılanması tarafından hedef alınmaya başladı. Aslına bakılırsa iki taraf arasındaki sürtüşme uzun bir süredir devam etmekte. Ancak IŞİD, Mali’deki yetersiz varlığı nedeniyle CNİM’ye karşı tam anlamıyla bir saldırı dalgası başlatamıyordu. Son dönemde ise Burkina Faso sınırındaki bölgelerde IŞİD’in CNİM’nin varlık gösterdiği alanlara baskınlar gerçekleştirip, alan hakimiyeti odaklı saldırılar gerçekleştirdiği görülüyor.
El Kaide bağlantılı CNİM ise son dönemde bir yandan Fransa tarafından, özellikle lider kadrosu hedef alınırken, diğer yandan da IŞİD saldırılarını absorbe etmeye çalışıyor.
IŞİD’in Mali-Burkina Faso sınırındaki bölgede El Kaide’ye yönelik son dönemdeki en kapsamlı saldırısı geçtiğimiz günlerde yaşandı. 13 Aralık’ta IŞİD kaynaklarınca dolaşıma sokulan açıklamada, Mali-Burkina sınırında gerçekleştirilen saldırıda 1 El Kaide mensubunun suikastla öldürüldüğü, silahı ve motosikletinin “ganimet” olarak ele geçirildiği ifade edilmişti.
13 Aralık tarihli açıklama
IŞİD kaynakları tarafından bugün dolaşıma sokulan açıklamada ise iki gün önce Mali-Burkina sınır bölgesinde yaşanan çatımada “Mürtet” olarak bahsedilen El Kaide yapılanmasından 35 kişinin öldürüldüğü, onlarcasının ise yaralandığı öne sürüldü. Açıklamada 4 araç, motosikletler, silah ve mühimmatın da El Kaide’den “ganimet” olarak ele geçirildiği ifade ediliyor.
15 Aralık tarihli açıklama
Daha önce yazdığım Fransa neden Mali’de? başlıklı yazımda, “Fransa için El Kaide saldırılarından korunmanın yolu ise IŞİD’in bölgede, El Kaide karşıtı rekabetçi bir motivasyonla sağladığı ilerlemenin önünü kesmemek olacaktır. Çünkü El Kaide’nin bölgede daha fazla güçlenme çabalarının önünde, son günlerde gruba yönelik saldırılar başlatan IŞİD yapılanması bulunuyor.” ifadelerini kullanmıştım.
Gelinen süreç bunu doğrular nitelikte. Mali’de Fransa’ya karşı etkili sayılabilecek saldırılar gerçekleştiren El Kaide yapılanması CNİM, son dönemde Fransa tarafından ağır darbelere maruz kalmış, liderlerinden önemli isimleri kaybetmişti. Örgüt şimdi ise bölgede sadece Fransa değil, IŞİD’e karşı da kendi varlığını korumak zorunda. İlerleyen süreçte ise El Kaide’nin kendini koruma stratejisinin tıpkı Afganistan, Suriye, Yemen gibi coğrafyalarda olduğu gibi karşı saldırılar başlatmaya evrileceğini görebiliriz.
Bu içerik, Küresel çatışma ve savaş araştırmaları uzmanı Halid Abdurrahman'ın kişisel blogunda, 15 Aralık 2020 tarihinde yayınlanmıştır.