Suriye'nin önde gelen cihat yanlısı liderleri arasında görülen Mervan Hadid.
Doğumu ve eğitimi
Mervan Hadid, 1934'te Hama şehrinde dindar bir ailede dünyaya geldi. Babası bölgede tanınmış bir tüccardı, ailesi de Hama'da bilinen bir aileydi. Tüm kardeşleri üniversite eğitimi almış ve önemli mevkilere gelmiş kişilerdi.
Suriye'de aldığı ilk ve orta eğitimin ardından, 1956'da üniversite eğitimi için Mısır'ın başkenti Kahire'ye gitti.
Mısır'da Ayn Şems Üniversitesi Tarım Fakültesi'nde eğitim görmeye başladı. Bu yıllarda Mısır, İslami çalışmaların canlı olarak yaşandığı bir dönemden geçiyordu. Mervan Hadid de buradaki üniversite yıllarında İslami çalışmalar ile meşgul olmaya başladı. Özellikle Hasan el Benna ve Seyyid Kutub'un örnekliğinden ciddi şekilde etkilendi.
Müslüman Kardeşler teşkilatı ile irtibat içerisine giren Hadid, İslami faaliyetlere dahil olması ve sık sık gözaltına alınması nedeniyle, ancak 1964 yılında üniversiteden mezun olabildi.
Küresel cihat yanlılarının fikir önderlerinden kabul edilen ve Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı işgali dönemindeki faaliyetleriyle ünlenen Dr. Abdullah Azzam Mısır'da iken Mervan Hadid ile tanışanlar arasında bulunmaktaydı.
Hadid, mezuniyetinin ardından Suriye'ye dönerek eğitimine ve İslami faaliyetlerine devam etti.
Suriye'deki Şam Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'ne girerek 1970 yılında da buradan mezun olacaktı.
Suriye yılları
1963'te Suriye'de darbeyle yönetimi ele geçiren Baas Partisi'nin baskıcı sekülerleştirme politikaları, ayrıca İslami faaliyetlere engel çıkaran tutumu, Suriye'de büyük bir iç gerginliğe neden olmuştu.
Yönetim ile halk arasında, Baas Partili bir öğretmenin İslam'a hakaret etmesiyle 1964'te Hama'da çatışmalar yaşanmıştı. 1966 ve 1970'te Baas Partisi içinde yaşanan tasfiyeler Baas Partisi'nin İslam karşıtı tutumunu daha da pekiştirmiş ve nihayet 1971'de Nusayri bir kökene sahip olan Hafız Esed cumhurbaşkanı olmuştu. Bu yılın ardından Suriye rejimi ile halkın arasındaki uçurum büyüdü.
Tüm bu dönemde Mervan Hadid, Baas rejimi karşıtı faaliyetlerde yer aldı. 1964'te Suriye'ye dönmesinden itibaren birçok keze gözaltına alındı, mahkemelere çıkarıldı.
1967 döneminde İsrail'e karşı gerilla saldırılarında yer aldı. Bu süreci, aynı zamanda Baas rejimine karşı girişilecek silahlı mücadelede çevresindekileri eğitmek için bir fırsat olarak gördü.
1973'te Hafız Esed'in hazırladığı yeni anayasada devletin dininin İslam olmaktan çıkarılması Suriye genelinde tepkiyle karşılık bulmuş, pek çok isim yönetime karşı silahlı isyan çağrısında bulunmuştu. Mervan Hadid de yönetime açıkça karşı çıkanlar arasındaydı.
Protestoları sertlikle bastıran Esed rejimi Hadid'in de tutuklandığı geniş çaplı bir tutuklama kampanyasına girişmiş, Hadid'in de aralarında bulunduğu tutuklular ağır işkencelerden geçirilmişti.
Mervan Hadid
İsyanı bastırdığını düşünen Esed rejimi sosyal bir patlamadan endişe ederek tutukluları takip eden yıllarda serbest bırakmaya başladı.
Bu dönemde Mervan Hadid ve çevresindeki gençler idamla yargılandı. Abdullah Azzam, Mervan Hadid'in ağzından idam kararı süreci ve sonrasını şöyle aktarmaktadır:
"Vallahi bizzat Şeyh Mervan bana şunu dedi: Allah’a yemin olsun ki benim hayatımın en mutlu günleri o idam kararının infaz edilmesini beklediğim günlerdi. Çünkü bizler artık kendimizi ahirete gitmiş, cennette bulunan insanlar olarak hissediyorduk."
"Et Talî'atu'l Mukatile"
1975'te serbest kalan Mervan Hadid, bu sürece kadar geneli itibariyle Müslüman Kardeşler çizgisinde sürdürdüğü mücadelesini yeni bir çizgiye taşıyacaktı. Müslüman Kardeşler'in Suriye kolunun iki ayrı kanadını birleştirmeye, liderlerini ikna etmeye ve Esed rejimine karşı aktif mücadeleye davet etmek için çalışmalar yürüttü. Ancak bu çabaları sonuçsuz kalacaktı.
Müslüman Kardeşler'in iç ihtilaflar içerisinde dağınık ve idaresiz olduğu kanaatine varan Hadid "Et Talî'atu'l Mukatile" (Savaşçı Öncü) isimli bir grup kurdu.
Bu grup, Esed rejimini devirip Suriye'de bir İslam devleti kurmayı hedefleyen, gizli bir çekirdek grup niteliğindeydi.
Mervan Hadid'in 1971 yılında yaptığı bir konuşmadan
Mervan Hadid'in faaliyetlerinden şüphelenen Esed rejimi, onu bizzat hedefe oturtacaktı.
Hadid'in yerini tespit eden rejim, kendisini çatışmaya neden olan bir saldırı ile ele geçirip tutukladı. Çıkan çatışmada Mervan Hadid de yaralandı. Mervan Hadid'in sorgularına bizzat Hafız Esed'in de katıldığı, aynı zamanda Hadid'in baskında yakalanan eşine de kendisinin önünde işkence edildiği belirtilmektedir.
Mervan Hadid, 1976 yılının Haziran ayında Şam'daki Mezze Askeri Cezaevi'nde işkence altında hayatını kaybetti. Ölümüne, rejim tarafından kendisine yavaş yavaş ölmesi maksadıyla sürekli olarak enjekte edilen zehirlerin sebebiyet verdiği ifade edilmektedir.
Hama'da defnedilmesine izin verilmediği için, Şam'daki Bab es Sağir mezarlığına defnedildi.
Ölümünün ardından, "Savaşçı Öncü" grubu Adnan Ukla gibi isimlerin liderliğinde faaliyetlerine devam etti, 1979-1982 döneminde Esed rejimiyle savaşa girdi.
"Küresel cihadın mimarı" olarak anılan Ebu Musab es Suri, Hadid'in ardından grubu hakkında şunları söylemektedir:
"Mervan Hadid, arkasında bir grup şahıstan oluşan bir ekol bıraktı. Kendisi öldürüldü ancak ardından devrim, onun devrindekinden daha iyi bir şekilde devam etti."
Kaynak: Mepa News