Kabil hükümetine yakın haber kaynaklarının ifadesine göre Afganistan'ın kuzeyindeki faaliyetleri ile tanınan savaş ağası Abdurreşid Dostum Afganistan'a geri dönecek. Afganistan'ın ilk başkan yardımcısı olan Dostum, hakkındaki işkence ve istismar suçlamalarının ardından Türkiye'ye sığınmıştı.
Yerel bir kaynağın ifadesine göre Abdurreşid Dostum önümüzdeki hafta pazar günü Afganistan'a geri dönecek. Ancak hükümete yakın çoğu kaynağa göre Özbek savaş ağasının ülkeye döneceği tarihi henüz net değil.
Kabil hükümeti kaynakları Dostum'un ülkeye geri dönmesine dair anlaşma ile ilgili yorum yapmadı. Ancak Abdurreşid Dostum'un ülkeye Türkiye'de yürütülen görüşmelerde bir anlaşmaya varılması sonrası geri dönme kararı aldığı ifade ediliyor. Kabil hükümetinin Türkiye'ye Dostum ile görüşmek için bir delegasyon yolladığı belirtiliyordu.
Afganistan'ın kuzeyinde özellikle Özbek ağırlıklı göstericiler Abdurreşid Dostum'un ülkeye dönmesi talebinin de arasında bulunduğu taleplerle bir süredir gösteriler düzenliyordu. Göstericiler aynı zamanda Abdurreşid Dostum'a yakın isimlerden, Faryab ilinin polis şefi Nizameddin Kaysari'nin de tutuklanmasına tepki göstermişlerdi. Kaysari, 2 Temmuz'da hükümet kaynaklarına göre halk tarafından kendisine yönelik yapılan şikayetlerin ardından tutuklanmıştı.
Savaş ağası Abdurreşid Dostum'un ülkeye geri dönmesi bölgedeki gösterilerin son bulmasına mı yol açacak yahut bu gösterileri daha da mı alevlendirecek bilinmiyor. Dostum, birçok farklı olayda insan hakları ihlalleri ile suçlanmıştı.
Süreç
Abdurreşid Dostum'un siyasi bir rakibi geçtiğimiz sene Mayıs ayında Dostum ve adamları tarafından işkence gördüğünü ve kendisine bir tüfeğin namlusuyla istismarda bulunulduğunu ifade etmişti. Bu suçlamaların yayılmasının ardından Özbek lider için soruşturma açılması konuşulmuş, ancak ülkede ciddi bir askeri ve siyasi gücü bulunan Dostum için böylesi bir karar alınması mümkün görülmediğinden, sürgün seçeneği gündeme gelmişti. Ülkede siyasi bölünmüşlüğün bulunması ve merkezi otoritenin istikrarı tek başına sağlayacak güçten mahrum oluşu, ülkedeki Özbek varlığının lideri konumunda olan Dostum'a karşı bir hamlenin yapılmasını olanaksız kılıyor.
"Tedavi için gidiyorum, geri döneceğim"
Dostum'un makamından yapılan açıklamada Özbek liderin Türkiye'ye check-up yaptırmak ve tedavi olmak üzere gittiği belirtilmişti. Dostum, tedavinin ardından ülkeye döneceğini belirtmişti. Ülkeden bir ambulans uçakla ayrılan Özbek liderin sağlık durumunun, uçağa tek başına binmeye yetecek kadar iyi olduğu ifade edilmiş, bunun da sağlık durumunun bir kılıf olarak kullanıldığı iddiasını kuvvetlendirir nitelikte olduğu öne sürülmüştü.
Dostum'a yönelik bu seferki suçlamalar, Dostum'un merkezi niteliğinde olan bölgelerden Cevzcan'ın eski valisi Ahmed İşçi'den gelmişti. Dostum'un siyasi rakibi olan isim, Özbek lider ve adamlarından işkence gördüğünü açıklamıştı. Olaylar üzerine Afgan başsavcılığı soruşturma başlatmış ancak Abdurreşid Dostum işbirliğini reddetmişti. Dostum'un soruşturmaya yanıt vermediği belirtilmişti.
Türkiye'nin geçmişten bu yana Afganistan'da Özbek lider Abdurreşid Dostum'u desteklediği biliniyor.
Kaynak: Mepa News