Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, kabinesinde yaptığı önemli bir değişiklikle 12 yıldır Savunma Bakanlığı görevini yürüten Sergey Şoygu'yu görevinden alarak 2008'den bu yana Nikolay Patruşev'in yürüttüğü Güvenlik Konseyi Sekreterliği görevine atayacak.
Söz konusu hamle Kremlin analistleri arasında buna neyin yol açmış olabileceği ve bunun Şoygu, Patruşev ve Rusya'nın yeni savunma bakanı olacak başbakan yardımcısı ve ekonomist Andrei Belousov için ne anlama geldiği konusunda spekülasyonlara yol açtı.
Şoygu Putin'e sadık bir isim olarak biliniyor, ikili Sibirya'nın derinliklerinde erkek erkeğe balık avlarken fotoğraflanmıştı ve Şoygu krayna işgali boyunca Rus silahlı kuvvetlerine liderlik etti.
Belousov'un atamasının bu hafta Federasyon Konseyi tarafından onaylanması bekleniyor.
Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov basına yaptığı açıklamada "Bugün savaş alanında kazanan, yeniliğe daha açık olan, mümkün olduğunca çabuk uygulamaya daha açık olandır” dedi ve ekledi: "Gelinen aşamada Devlet Başkanı’nın Savunma Bakanlığı'nın başına bir sivilin getirilmesine karar vermesi doğaldır."
Gözlemciler bu değişikliğin Rusya'nın üçüncü yılına giren Ukrayna savaşını sona erdirmek gibi bir planının olmadığının işareti olduğunu söyledi.
London School of Economics'in uluslararası tarih bölümünde doktora adayı ve misafir öğretim görevlisi olan Jeff Hawn, "Bu, Kremlin'in Ukrayna'dan bir çıkış yolu aramadığını, çatışmayı mümkün olduğunca uzun süre devam ettirmek istediğini gösteriyor" dedi.
"Rusya, ekonomik yetersizlikler nedeniyle ölçeği ne kadar arttırabileceği konusunda çok sınırlı. Ancak belli bir seviyede yıpratma savaşını sürdürebilirler. Ve muhtemelen bunu Ukrayna'nın yapabileceğinden daha uzun süre yapmayı umuyorlar."
Şoygu yakında Askeri-Sanayi Komisyonu'nun başkan yardımcılığı görevini üstlenecek. Ayrıca diğer ülkelerle askeri donanım anlaşmalarından sorumlu Federal Askeri-Teknik İşbirliği Servisi'nin (FSVTS) başına geçecek.
"Savunma Bakanlığı'nın başına bir ekonomistin geçmesi ve eski bakanın politika ve danışmanlık rolü üstlenmesiyle teknokratlar yükselişe geçti. Ancak amaç barış değil, daha etkili bir savaş.” iye yazdı Putin ve Rusya üzerine çeşitli kitapların yazarı Mark Galeotti ve ekledi:
"Putin uzun vadeye odaklandıkça, 'özel askeri operasyon' artık rejiminin merkezi örgütlenme ilkesi haline geldikçe, savaş makinesini devam ettirmek için teknokratlara ihtiyacı olduğunu biliyor."
Putin'in kararnamesi aynı zamanda FSVTS'yi Savunma Bakanlığı'ndan ayırarak Şoygu'yu sadece Başkan'a hesap vermekle yükümlü kılıyor.
Rus savunma düşünce kuruluşu Askeri-Siyasi Analiz Bürosu'ndan Alexander Mikhailov, devlete ait TASS haber ajansına yaptığı açıklamada Şoygu'nun uluslararası uzmanlık düzeyine ve yurtdışı deneyimine dikkat çekerek, "[Ukrayna'daki] özel askeri operasyonun üzerinden iki yıldan biraz fazla bir süre geçmesine rağmen, Sergey Şoygu profesyonel düzeyi bakımından savunma bakanlığı seviyesini aştı" dedi.
Askeri uzman Rob Lee X'te şöyle yazdı: "Bu durum, Güvenlik Konseyi Sekreteri olarak önemli bir pozisyon elde etmekle kalmayıp aynı zamanda iç ve dış savunma konularının gözetimini de elinde tutacak olan Şoygu için bir tenzil-i rütbe olarak tasarlanmış gibi görünmüyor."
"Bu değişimin en büyük kaybedeni, aynı zamanda Ukrayna'nın işgalinin arkasındaki kilit karar alıcılardan biri olan Patrushev gibi görünüyor."
Patrushev'in yeni görevinin ne olacağı henüz belli değil.
Ancak Şoygu'nun yeni atamaları göründüğü gibi terfiler olmayabilir.
Görev değişikliği, Savunma Bakan Yardımcısı Timur Ivanov'un rüşvet suçlamasıyla tutuklanmasının üzerinden bir ay geçmeden gerçekleşti.
Siyasi analist ve R.Politik'in kurucusu Tatiana Stanovaya, Telegram'da Şoygu'nun kariyerindeki son çalkantılara atıfta bulunarak, "Güvenlik Konseyi, Putin'in 'eski' kilit isimleri için bir depo haline geliyor - gitmelerine izin verilmiyor, ancak onları barındıracak bir yer de yok" diye yazdı.
Ivanov zengin yaşam tarzıyla ün salmış ve savaşta harap olan Ukrayna şehri Mariupol'un yeniden inşası için ayrılan fonları çalmakla suçlanmıştı. Stanovaya ayrıca Şoygu'nun yavaş çalışmakla suçladığı devlete ait silah üreticisi Rostec ile son dönemde yaşanan anlaşmazlıklara ve geçen yılki Wagner isyanının yarattığı etkilere de dikkat çekti.
Stanovaya sözlerini şöyle sürdürdü: "Putin böylece önceki pozisyonla bağlantının devam edeceğini, sürekliliğin önemli olduğunu açıkça ortaya koyuyor ki bu tam da onun ruhuna uygun bir hareket.”
"Ancak tüm bunlar daha çok Şoygu'yu kırmamak için azami onurla oyundan çıkarma arzusunu anımsatıyor. Dost olduğu için değil, Putin'in kendisi için daha güvenli olduğu için. Tıpkı Ocak 2020'de Medvedev'e olduğu gibi. Görünüşe göre Güvenlik Konseyi kendi adını böyle meşrulaştırıyor: Yerleşecek başka yeri olmayan ve dışarı atılamayan eski ağır topların güvenliğini sağlamak.”
Andrei Belousov kimdir?
Şoygu gibi Belousov da Putin'e sadık ve hükümet harcamalarının ateşli bir savunucusu olarak biliniyor. 2019'daki tartışmalı Katma Değer Vergisi (KDV) artışının arkasında olduğu düşünülüyor.
Carnegie Endowment for International Peace'de kıdemli araştırmacı olan Andrei Kolesnikov "Putin'in en ölçüsüz atamalarından biri Keynesyen ekonomist Belousov'u savunma bakanı olarak atamasıdır” dedi ve ekledi: "Putin'in savaş için harcanan muazzam paraların çalınmadığından emin olması artık çok önemli."
Kremlin'e yakın bir kaynak bağımsız Rus haber kuruluşu The Bell'e yaptığı açıklamada, "Belousov sadece [görevleri] yerine getiren biri değil, kafasında Rus ekonomisinin nasıl işlemesi gerektiğine dair kendi vizyonu var ve bunu elinden geldiğince hayata geçiriyor" dedi.
Bir başka kaynak ise 2014 yılında Belous'un Putin'e yakın olup Kırım'ın ilhakını destekleyen tek ekonomist olduğunu belirtti.
Ekonomist Konstantin Sonin X'te yazdığı uzun bir yazıda "Rusya'nın yeni Savunma Bakanı Andrei Belousov'u uzun yıllardır tanıyorum" dedi ve şu anda bir ilişkileri olmadığını ekledi.
"Yeni değişiklikler -Savunma Bakanlığı'nda Şoygu yerine Belousov, Güvenlik Konseyi'nde Patruşev yerine Şoygu- 'yozlaşmış otokrasi' teorimizin mükemmel bir örneği.
"İşler Putin'in planına göre gitmiyor ama o aynı küçük sadıklar grubunu durmadan değiştirecek. Putin yönetim kademelerine yeni insanlar getirmekten her zaman korkmuştur ve en iyi zamanlarında bile bu kişiler kendi perspektifleri olmayan hiç kimseler olmalıdır. İktidarının sonlarına doğru bu durum daha da arttı."
Kaynak: Mepa News