Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Cuma günü, can çekişen Rusya-Ukrayna barış görüşmelerini canlandırmak ve Karadeniz'de güvenli seyrüseferi sağlamanın yollarını aramak üzere Türkiye'ye geliyor.
Lavrov, Akdeniz kıyısındaki Antalya'da her yıl düzenlenen diplomatik forumun bir bölümüne katılacak ve burada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile görüşecek.
Cuma gününden Pazar gününe kadar sürecek olan forumda Rusya-Ukrayna savaşı önemli bir gündem maddesi olacak, bununla birlikte Rusya'nın en üst düzey diplomatı Cumartesi günü ülkeden ayrılacak.
Rusya'nın Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgalinden bu yana Ankara her iki tarafla da ilişkilerini dikkatle sürdürmekte.
İstanbul merkezli Edam düşünce kuruluşunun direktörü Sinan Ülgen, "Türkiye, Macaristan ile birlikte, (NATO) Atlantik İttifakı'nda Moskova ile diyaloğu sürdüren son ülkelerden biri olmaya devam ediyor" dedi.
Ülgen, "Savaşın değiştirdiği jeopolitik bağlamda Türkiye bu rolünü gelecekte de sürdürmeye özen gösteriyor ve olası barış görüşmelerinde bundan faydalanmayı umuyor" diye ekledi.
Erdoğan Çarşamba günü yaptığı açıklamada, rakiplerin üst düzey müzakerecileri İstanbul'da bir araya geldiğinde Türkiye'nin 2022 barış çabalarını yeniden canlandırmak istediğini söyledi.
Erdoğan bu hafta Tiran'da düzenlenen Güneydoğu Avrupa liderleri zirvesinde yayınlanan bir video mesajında "Daha önce İstanbul'da yaptığımız gibi barışı inşa etmek için müzakere masasını yeniden kurmaya hazırız" dedi. Zirvede Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy de hazır bulundu.
Türk lider ayrıca Karadeniz deniz taşımacılığı için yeni bir güvenli mekanizma kurulması çağrısında bulundu.
Erdoğan, "Karadeniz'de ticari gemilerin güvenli seyrini garanti altına alan bir düzenlemeye ihtiyacımız var" dedi.
"Bu amaçla, güvenlik konusunda taahhütler almak üzere temaslarımızı sürdürüyoruz" diye ekleyen Erdoğan ayrıntı vermedi.
Tahıl anlaşması
Türkiye, Birleşmiş Milletler ile birlikte, 2022 anlaşması kapsamında Ukrayna'nın tahıl ve tarım ürünlerinin sevkiyatı için güvenli bir koridorun kurulmasında büyük rol oynamıştı. Rusya'nın anlaşmayı yenilemeyi reddetmesi üzerine geçen yıl bu anlaşmadan vazgeçildi.
Genellikle Karadeniz Tahıl Girişimi olarak adlandırılan anlaşma, BM rakamlarına göre yaklaşık 33 milyon ton Ukrayna tahılının ihraç edilmesini sağladı.
Rusya'nın reddetmesinin ardından Ukrayna tahıl ihracatı için Bulgaristan ve Romanya kıyıları boyunca ve İstanbul Boğazı üzerinden alternatif bir rota kullanmaya başladı. NATO üyesi olan Bulgaristan, Romanya ve Türkiye Ocak ayında Karadeniz'de mayınlarla mücadele için bir anlaşma imzaladı.
Enerji tedarikinde Rusya'ya büyük ölçüde bağımlı olan Türkiye, Moskova'ya yönelik yaptırımlara katılmaktan kaçınıyor ve Batı tarafından düzenli olarak yaptırımları delmekle suçlanıyor. Geçtiğimiz hafta açıklanan yeni ABD yaptırımlarında on altı Türk kuruluşunun adı yer aldı.
Carnegie Europe düşünce kuruluşunda üst düzey bir araştırmacı olan Marc Pierini, "Türkiye ile Rusya arasındaki ticaretteki önemli artış göz önüne alındığında... aslında Batı'nın Rusya'ya uyguladığı yaptırımların delindiğine dair bazı iddialar var" dedi.
Pierini ayrıca Rusya'nın Türkiye'nin enerji sektörüne yaptığı nükleer santral, Rus gazının fiyatında indirim, ödemelerin ruble üzerinden yapılması ve bir gaz merkezinin teşvik edilmesi gibi yatırımlara da dikkat çekti.
Rus nükleer devi Rosatom da Türkiye'de ikinci bir santral kuracağını ve üçüncü bir santralle ilgilendiğini açıkladı.
Ülgen, "Türkiye ihtiyatlı bir politika izlemeye çalışıyor, Rusya ile ticari ilişkilerini sürdürürken Batı'nın misillemesine maruz kalacağı bir kırmızı çizgiyi aşmamaya özen gösteriyor" dedi.
Türkiye'nin en önemli yıllık diplomatik buluşması olan Antalya Forumu her yıl devlet ve hükümet başkanlarını, bakanları, diplomatları, işadamlarını ve araştırmacıları Rus turistlerin de uğrak yeri olan Antalya'da bir araya getiriyor.
Lavrov foruma 2022 yılında, ülkesinin işgalinin başlamasından iki hafta sonra gitti. Savaşan iki ülke arasındaki ilk üst düzey görüşmede Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba ile bir araya geldi.
Kaynak: Mepa News, AFP