Benoit Faucon, Lara Seligman | Wall Street Journal | Tercüme: Mepa News
ABD'li ve Libyalı yetkililer, Şam'daki Esed rejiminin çöküşünden sonra Ortadoğu'daki askeri varlığını korumak için çabalayan Rusya'nın gelişmiş hava savunma sistemlerini ve diğer sofistike silahları Suriye'deki üslerden çekerek Libya'ya kaydırdığını söyledi.
Yetkililer, Rus kargo uçaklarının S-400 ve S-300 savunma sistemleri için radarlar da dahil olmak üzere hava savunma ekipmanlarını Suriye'den Moskova destekli Libyalı diktatör Halife Hafter tarafından kontrol edilen doğu Libya'daki üslere taşıdığını ifade etti.
Rusya ayrıca Suriye'deki varlığını önemli ölçüde azaltarak askerlerini, askeri uçaklarını ve silahlarını Suriye dışına çıkardı. Moskova, geçtiğimiz hafta Moskova'ya kaçan Suriye diktatörü Beşar Esed'e verdiği destek karşılığında yıllardır ülkedeki önemli deniz üsleri ve hava üslerini kontrolü altında tutuyordu.
Suriye'deki üsler Moskova'nın Ortadoğu ve Afrika'da gücünü yaymasının temel taşı oldu. Asker, paralı asker ve silah akışının sağlandığı bir merkez olarak hizmet verdi. Tartus'taki deniz üssü Rus donanmasının Akdeniz'deki tek ikmal ve onarım noktası oldu.
Şimdi ise Rusya, Libya'daki bir başka eski ortağını bölgedeki nüfuzunu korumak ve ABD ile diğer NATO üyelerinin üsleri ve savaş gemilerinin bulunduğu bölgedeki deniz varlığını desteklemek için kullanmaya çalışıyor gibi görünüyor.
Kremlin ve Hafter'in sözcüleri yorum taleplerine yanıt vermedi.
Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mikhail Bogdanov, Moskova'nın Esed'i devirmek için saldırıya geçen muhalif grup Tahriru'ş Şam Heyeti'nin siyasi liderliğiyle Rusya'nın üslerinin geleceğini görüşmek üzere temas halinde olduğunu söyledi.
Rusya'nın Libya'da, savaştan zarar görmüş ülkenin doğusunu kontrol eden Hafter ile yakın bağları olan Wagner paramiliter grubu da dahil olmak üzere, halihazırda bir varlığı var. Wagner savaşçıları Hafter'in bir hava üssü de dahil olmak üzere tesislerini diğer Afrika ülkelerine geçiş merkezi olarak kullanıyor.
The Wall Street Journal'ın haberine göre geçtiğimiz yıl üst düzey Rus yetkililer Hafter'le bir araya gelerek her ikisi de Yunanistan ve İtalya'ya 640 kilometreden daha az mesafede bulunan Bingazi ya da Tobruk limanlarında uzun vadeli yanaşma haklarını görüştü.
ABD'li yetkililerden biri, Moskova'nın Tobruk'taki tesisleri Rus savaş gemilerini barındıracak şekilde geliştirip geliştirmeyeceğini değerlendirdiğini söyledi.
Hafter, 2011'deki ayaklanmanın diktatör Muammer Kaddafi'yi devirmesinden bu yana şiddet olaylarıyla çalkalanan bölünmüş ülkedeki hakimiyetini güçlendirmek için yıllardır Rusya'dan hava savunma sistemleri talep ediyor. Silahlı gruplar ve yabancı güçler o zamandan beri iktidar için yarışıyor ve 2019'da yeni bir iç savaş patlak verdi. Ülke doğu ve batıdaki gruplar arasında bölünmüş durumda.
Rusya'nın varlığı Hafter'e Libya'nın batısındaki Türkiye destekli gruplara karşı koruma sağlıyor.
Ancak Hafter, Rusya'nın Libya'daki varlığını genişletmesine izin vermemesi için muhtemelen Batı'dan baskı görecek. ABD, CIA direktörü William Burns'ün geçen yılki ziyareti de dahil olmak üzere, Hafter'i Rus güçlerini ülkeden çıkarması için defalarca uyardı ama bir sonuç alamadı.
ABD'li bir yetkili, S-400 bileşenleri de dahil olmak üzere silah sistemlerinin Libya'da mı kalacağı yoksa Rusya'ya geri mi gönderileceğinin net olmadığını söyledi.
Analistler, Libya'daki hava ve deniz üslerinin Rusya'nın Suriye'de kaybedeceklerini tam olarak telafi etmeyeceğini belirtiyor.
Bir zamanlar Rusya'nın Suriye'deki Hmeymim üssünde görev yapmış olan eski Rus hava kuvvetleri subayı Gleb Irisov'a göre Libya'nın Afrika'ya yakıt ikmali için bir durak olması Moskova'nın taşıyabileceği teçhizatın ağırlığını büyük ölçüde kısıtlayacak.
Şimdilik Rus uçakları Libya'da düzenli olarak mola veriyor gibi görünüyor. Uçuş takip sitesi AirNav Radar'a göre, Rusya'nın askeri ve insani yardım misyonlarında yer alan Acil Durumlar Bakanlığı'na ait bir kargo uçağı 16 Aralık'ta Rusya'dan Rusya'nın askeri varlığının bulunduğu Mali'ye giderken Libya'nın doğusunda bir hafta içinde ikinci kez durdu. Uçağın ne taşıdığı belli değil.
Flightradar24'e göre, ABD'nin Afrika'ya Rus personeli ve helikopterleri teslim ettiğini söylediği Rubistar şirketine ait bir kargo uçağı 13 Aralık'ta Belarus'un Minsk kentinden Libya'nın doğusuna uçtu. Libyalı yetkililer uçağın araç ve telekomünikasyon teçhizatı gibi lojistik ekipman taşıdığını söyledi. Politika savunma grubu The Sentry'ye göre uçak muhtemelen mühimmat da taşıyordu.
Bu değerlendirmede yer alan ifadeler yazarların kendi görüşleridir ve Mepa News'in editöryel politikasını yansıtmayabilir.