Ukrayna topraklarının yaklaşık yüzde 15'ine denk gelen Luhansk, Donetsk, Herson ve Zaporijya'daki oylama Salı gününe kadar devam edecek.
Moskova, dört bölgenin hiçbirini tam olarak kontrol etmiyor. Donetsk bölgesinin yaklaşık yüzde 60'ının Rusya'nın elinde olduğu biliniyor.
Savaş öncesi nüfusun çoğunun kaçtığı bölgelerdeki oylama sırasında bağımsız gözlemciler olmayacak.
Seçimleri izleyen AGİT, Ukrayna yasalarına veya uluslararası standartlara uymadığı ve bölgelerin güvenli olmadığı için sonuçların yasal bir gücü olmayacağını duyurdu.
"Sonuçları tanımayacağız"
Avrupa Birliği, NATO ve ABD sonuçları tanımayacağını açıkladı.
Moskova ise referandumun bölgedeki insanların görüşlerini ifade etmeleri için bir fırsat olduğunu savunuyor.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, bu hafta yaptığı açıklamada, “Özel askeri operasyonun en başından itibaren ve ondan önceki dönemde, halkların kaderlerine karar vermeleri gerektiğini söyledik ve mevcut durum, bu halkların kendi kaderlerinin efendisi olmak istediklerini doğruluyor." dedi
Kiev, Moskova'nın 2014'te Kırım'ın ilhakına benzer yöntem izlediğini duyurdu. Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, referandum kararlarına tepki göstererek, "Sahte referandumlar hiçbir şeyi değiştirmeyecek." diye konuştu.
2014 yılında Kırım'da düzenlenen ve uluslararası çapta "hileli" olarak eleştirilen oylama, resmi olarak yüzde 97 oranında ilhak lehinde sonuçlanmıştı.
"Yasadışı referandum"
Referandum, ABD Başkanı Joe Biden, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un yanı sıra NATO, Avrupa Birliği ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) tarafından da kınandı.
Son olarak NATO "sahte referandumların" "yasadışı ve gayri meşru" olduğunu kaydetti.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı da "Ukrayna'nın Rus kontrolü altındaki bazı bölgelerinde tek taraflı referandumlar düzenlenmesi yönündeki girişimlerden endişe duymaktayız." açıklamasında bulunmuştu.
Referandum sonucunda Rusya’nın söz konusu bölgeleri ilhak etmesi beklenirken Rus yetkililer, referandumun ardından Rus toprağı olarak kabul edilecek bölgelerin savunması için stratejik nükleer silahlar da kullanabilecekleri uyarısında bulunuyor.
Ne olmuştu?
Donbas’taki Donetsk ve Luhansk yönetiminin sözde halk konseyleri, her iki bölgenin Rusya Federasyonu’na katılması için 23 Eylül’den 27 Eylül’e kadar halk oylaması yapılacağını duyurmuştu. Ukrayna'da Rus ordusunun kontrolü altındaki Herson bölgesindeki sözde yönetim de 23-27 Eylül'de bölgenin Rusya'ya katılması için referandum yapılacağını açıklamıştı. Zaporijya bölgesinin de o tarihlerde referanduma gideceği bildirilmişti.
Rusya, 2014’te Ukrayna’nın başkenti Kiev’deki meydan olaylarıyla Kırım’ı yasa dışı ilhak etmişti. Bunun ardından ayrılıkçılar, Rus etnik nüfusunun çoğunlukta olduğu Donetsk ve Luhansk bölgelerinde sözde Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Luhansk Halk Cumhuriyeti isminde yönetimler ilan etmişti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 21 Şubat'ta sözde Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Luhansk Halk Cumhuriyeti'nin tanınmasına dair kararnameyi Kremlin Sarayı'nda imzalamıştı.
Putin, 24 Şubat sabahı "Donbas'taki insanları korumak üzere özel askeri operasyon" başlattıklarını duyurmuştu. Böylece Rusya-Ukrayna savaşı başlamıştı.
Kaynak: Euronews