Rusya Meteoroloji Dairesi Rosgidromet, Beyaz Deniz kıyısındaki Severodvinsk kentinde geçen Perşembe bir askeri tesiste nükleer roket denemesi sırasında meydana gelen ve en az 5 kişinin ölümüne yol açan patlamada radyasyon seviyesinin normalin 16 katına çıktığını açıkladı.
Patlamanın bölge halkı arasında paniğe yol açtığı ve insanların radyasyonun etkisini sınırlayan iyot tableti almak için eczanelere akın ettiği bildiriliyor.
Arkhangelsk kentinde de iyot tableti stoklarının tükenmek üzere olduğu belirtiliyor.
Rusya Atom Kurumu, Nyonoksa köyü yakınlarındaki patlamada 5 uzmanın yanı sıra 3 kişinin daha yaralandığını açıkladı.
Rosgidromet, patlamadan sonra 180 bin nüfuslu kentte radyasyon ölçümleri yaptı. 6 istasyondan alınan ölçümlerde normalin 4 ila 16 katı arasında radyasyon tespit edildi.
Normal radyasyon seviyesi saatte 0.11 mikrosievert. Bir istasyonda bu seviyenin 1.78 mikrosieverte çıktığı açıklandı.
Ancak nükleer bilimciler normalin çok üstünde olmasına rağmen bunun tehlike seviyesinin altında olduğunu söylüyor. Uzmanlar bu seviyenin insanlara fazla zarar vermeyeceğini belirtiyor.
Meteoroloji Dairesi'nin ölçümleri olayın hemen ardından Severodvinsk'teki yetkililerin yaptığı açıklamalarla çelişiyor. Bu yetkililer, patlamanın hemen ardından artan radyasyon seviyesinin 40 dakika sonra normale döndüğünü söylemişlerdi. Ancak Rosgidromet'e göre bu süre 2.5 saat.
Kentin 'tahliyesiyle' ilgili çelişkili açıklamalar
Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov patlamayla ilgili soruları yanıtlarken ayrıntı vermekten kaçındı, "Kazalar maalesef oluyor" demekle yetindi. Peskov, Rusya'daki nükleer mühendisliğin diğer ülkelerdekinden daha üstün olduğunu savundu.
Salı günü Nyonoksa sakinlerinin tahliyesi konusunda çelişkili haberler yayımlandı. Bazı kent sakinleri Rus medyasına, askeri tatbikatlar öncesinde kendilerinden bugün (Çarşamba) evlerini terk etmelerinin istendiğini söyledi.
Rus Interfax ajansına göre Severodvinsk'taki yetkililer de tahliye emrini doğruladı.
Ancak daha sonra diğer Rus yetkililer tahliye haberlerini yalanladı. Bölge valisi Igor Orlov tahliye iddiaları için "Tamamen saçmalık" dedi.
Salı akşamı Severodvinsk'teki yerel yetkililer, ordunun Nyonoksa'daki test sahasındaki çalışmalarını iptal ettiğini duyurdu.
Patlamayla ilgili neler biliniyor?
Rusya Savunma Bakanlığı 8 Ağustos'taki patlamayla ilgili ilk açıklamasında ölü sayısını 2 olarak açıkladı. Ölenlerin kim olduğuyla ilgili bilgi verilmedi.
Daha sonra Rusya Atom Enerjisi Kurumu Rosatom, patlamanın bir deniz platformunda "radyo-izotop tahrik kaynağı"nda meydana geldiğini, test tamamlandıktan sonra yangın başladığını ve çalışanların denize düştüğünü açıkladı.
Patlayan roket motorunun nükleer yakıtla çalışan "Burevestnik" adlı seyir füzesine ait olduğu iddiaları ortaya atıldı. Menzilinin 'sınırsız' olduğu söylenen bu füzenin adı ilk kez Rusya lideri Putin'in Mart 2018'de parlamentoda yaptığı konuşmada duyulmuştu.
ABD Başkanı Donald Trump, 12 Ağustos'taki Twitter mesajında patlamanın Rusya'nın füze sistemini denerken meydana geldiğini savunmuş ve "ABD bu patlamadan önemli dersler çıkarıyor" demişti.
Trump, mesajında "ABD'nin de benzer ama daha güçlü bir teknoloji geliştirdiğini" söylemişti.