(Fotoğraf: Mastodon / European Commission)
“Ukrayna'ya Yönelik Saldırganlık Suçlarının Kovuşturulması İçin Uluslararası Merkez” (ICPA) adı verilen kuruluş, Ukrayna’nın işgali nedeniyle Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve diğer üst düzey yetkilileri yargılamak için gerekli kanıtları toplayacak.
Merkez, Lahey’deki AB Yargısal İşbirliği Kurumu (Eurojust) bünyesinde yer alıyor.
ICPA, Ukrayna’da önemli kanıtları güvence altına alarak, erken bir aşamada dava oluşturma sürecini kolaylaştıracak ve saldırı suçu davalarının hazırlanmasını destekleyecek.
Merkezin açılışı Avrupa Komisyonu'nun adaletten sorumlu üyesi Didier Reynders, Hollanda Güvenlik ve Adalet Bakanı Dilan Yeşilgöz, Eurojust Başkanı Ladislav Hamran Ukrayna Başsavcısı Andriy Kostin, Uluslararası Ceza Mahkemesi Savcısı Karim Ahmed Khan ve ABD Başsavcı Yardımcıs Kenneth A. Polite Jr.’ın katılımıyla gerçekleştirildi.
Reynders, “ICPA'in kurulmasıyla AB’nin, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı saldırısı sırasında işlenen uluslararası suçlar için tam hesap verebilirlik sağlama taahhüdünü yinelediğini” söyledi.
Reynders, “Merkezin kuruluşu, uluslararası kurallara dayalı düzenimizin temeli olan güç kullanma yasağını ihlal edenlerin hesap verecekleri konusunda daha dünyaya açık bir mesajdır” dedi.
Dilan Yeşilgöz, Hollanda’nın ICPA’e ev sahipliği yapmaktan gurur duyduğunu belirterek, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırganlığından kaynaklanan uluslararası suçların yargılanmasını sağlamak için önemli bir adım attıklarını dile getirdi.
Andriy Kostin de, merkezin açılışını, “dünyanın Rus rejimini tüm suçlarından sorumlu tutma yolunda birleştiğinin ve sarsılmaz olduğunun açık bir işareti” diye değerlendirdi.
Kostin, ICPA’in, uluslararası ceza adaleti açısından saldırı suçunun hesap verebilirliği konusunda büyük bir boşluğu dolduracağını vurguladı.
Savcılar, Ukrayna’da işlenen suçlara ilişkin kanıt toplayacak
AB, Rusya’nın, Ukrayna’yı işgal ederek saldırganlık suçu işlediğini belirterek Rus siyasi ve askeri yetkililerinin yargılanmasını istiyor.
Ancak Rusya’nın Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin kuruluşunu düzenleyen Roma Statüsü’ne taraf olmaması nedeniyle, Putin ve Rus yetkililer hakkında gerekli soruşturma yapılamıyordu.
Bu nedenle AB’nin yürütme organı olan Avrupa Komisyonu ve Avrupa Dış Eylem Servisi, geçen Kasım’da Ukrayna’daki savaş suçu ve ihlallerin araştırılması için özel bir soruşturma bürosu kurulmasını önerdi.
Öneri, Aralık ayında AB Dışişleri Bakanları toplantısında kabul edildi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, 2 Şubat’ta düzenlenen AB - Ukrayna Zirvesi'nde, ICPA’in kurulduğunu açıkladı.
Eurojust bünyesinde oluşturulan ICPA, farklı ülkelerden bağımsız savcıların katılımıyla, Ukrayna’daki insan hakları ihlalleri ile savaş suçlarını araştıracak.
Savcılar, hangi yargı mercine götürüleceklerine bakılmaksızın, Ukrayna’da işlenen suçlara ilişkin kanıt toplayacak.
ICPA tarafından ilk kez silahlı bir çatışma devam ederken, nadiren kovuşturulan uluslararası saldırganlık suçuna yönelik aktif soruşturma yürütülecek.
Lahey’deki merkez, elde edilen hukuki kanıtlar çerçevesinde Ukrayna'ya yönelik saldırı suçunun sorumlularının cezasız kalmayacağı mesajını veriyor.
Ortak soruşturma ekibinde Ukrayna’nın yanı sıra Litvanya, Letonya, Estonya, Polonya ve Romanya’dan savcılar yer alıyor.
Merkez, Eurojust'ın kişiye özel operasyonel, teknik, lojistik ve mali desteğinden yararlanabilecek.
ICPA, Uluslararası Ceza Mahkemesi ile de yakın işbirliği içinde çalışacak.
AB tarafından desteklenen merkez için ilk aşamada 8,3 milyon euro bütçe ayrıldı.
Kaynak: BBC Türkçe