Suriye'deki sivil savunma ekipleri ve aileler, Esed rejiminin devrilmesi ve çok sayıda tutuklunun serbest bırakılmasının ardından, Esed rejiminin işkence merkezi olarak bilinen Seydnaya Cezaevi tesisindeki yeraltı hücrelerinde hapsedilen yakınlarının bulunması için uluslararası yardım çağrısında bulunuyor.
Bazı hücrelere gizli kodlar ve kapılar nedeniyle erişilemediği bildirilirken, hapishanenin labirent gibi inşa edilmiş geniş kompleksinde muhalifler için de yol bulmanın zor olduğu belirtildi.
Daha önce cezaevinin “beyaz” bölümünde tutulan bazı mahkumlar muhalifler ve yerel halkın yardımıyla serbest bırakıldı. Birçoğu da hapishanenin “kırmızı” yani yeraltı bölümünden serbest bırakıldı. Ancak birçoğu halen serbest bırakılmayı bekliyor.
Hücrelerin yeraltındaki konumu göz önüne alındığında, çok sayıda mahkumun yıllardır gün ışığı görmediği tahmin ediliyor. Havalandırma ve elektriğin olmaması mahkumların nefes almakta, yiyecek ve içecek temin etmekte zorlanmalarına neden oluyor.
Suriye sivil savunma ekipleri gizli yeraltı hücrelerini araştırmak üzere beş uzman ekibin cezaevine gönderildiğini söyledi.
Beyaz Baretliler ismiyle tanınan sivil savunma ekipleri Pazar günü yaptığı açıklamada “Ekipler arama ve kurtarma birimleri, duvar kırma uzmanları, demir kapı açma ekipleri, eğitimli köpek birimleri ve tıbbi müdahale ekiplerinden oluşuyor” dedi.
Beş yeraltı katından oluştuğu bildirilen cezaevinde tutukluların yıllar boyunca insanlık dışı koşullara maruz kaldığı daha önce de insan hakları örgütleri tarafından rapor edilmişti.
Seydnaya Cezaevi, özellikle Esed'in muhaliflere karşı acımasız bir baskı uyguladığı Suriye savaşı sırasında yaşanan insan hakları ihlalleri, işkence ve toplu infazlar nedeniyle “insan mezbahası” olarak da adlandırılıyor.
Af Örgütü ve diğer gruplar Seydnaya'da her hafta onlarca kişinin gizlice infaz edildiğini rapor etmiş ve 2011-2016 yılları arasında 13.000 Suriyelinin burada öldürüldüğünü tahmin ettiklerini belirtmektedir.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi Pazartesi günü yaptığı açıklamada, bazı üst düzey cezaevi görevlilerinin nerede olduklarının bilinmediğini söyledi.
Pazar günü boyunca sosyal medyada mahkumların hapishaneden serbest bırakıldıklarını ve aileleriyle yeniden bir araya geldiklerini gösteren videolar yayınlandı. Rejimin diğer hapishanelerindeki mahkûmlar da serbest bırakıldı. Bu mahkumlar arasında yaşlılar, kadınlar ve çocuklar ile idamlarının infazına saatler kalmış kişiler de vardı.
Çok sayıda tutuklu Suriyelinin serbest bırakılması, Şam yakınlarında kaybolduktan 12 yıl sonra ABD'li gazeteci Austin Tice'ın hala hayatta olabileceğine dair umutları da arttırdı.
Joe Biden Pazar günü yaptığı açıklamada Washington'un onu “geri getirebileceklerine” inandığını ve Esed'in onun kaybolmasından “sorumlu tutulması” gerektiğini söyledi.
Şam'ın düşmesi ve Esed rejiminin devrilmesi, Tahriru'ş Şam Heyeti (HTŞ) liderliğindeki Suriyeli muhalif grupların 27 Kasım'da Suriye'nin kuzeybatısında hızlı bir saldırı başlatarak ülkenin büyük bir bölümünü ele geçirmelerinin ardından geldi.
Suriyeli gruplar Halep, Hama ve Humus gibi kilit şehirleri ele geçirdikten sonra Şam'ı da ele geçirip rejimi devirmişlerdi.
Kaynak: Mepa News, The New Arab