Rusya’nın Avrupa ve özellikle Balkanlar’da en yakın müttefiki sayılan Sırbistan ile aralarında Rus ajan krizi patlak verdi. Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksander Vucic, önceki akşam Sırbistan Güvenlik Konseyi’ni bu kriz yüzünden acil toplantıya çağırarak, Moskova’dan hesap soracaklarını duyurdu.
Hürriyet'ten Nerdun Hacıoğlu'nun haberine göre, Sırbistan Silahlı Kuvvetleri’nde görevli askeri istihbarat subaylarını para karşılığında Rusya adına çalışmaya ikna etme faaliyeti, 17 Kasım günü anonim bir video çekiminin YouTube üzerinden yayınlanmasıyla gün ışığına çıktı. Gizli çekimde Rusya’nın Belgrad Büyükelçiliği’nde askeri ateşe yardımcısı olarak görev yapan Georgiy Kleban’ın poşet içerisinde yüklü miktarda parayı Sırp görevliye nasıl teslim ettiği görüntülendi. Olayın üzerine giden Sırbistan’da yayımlanan “Blic” gazetesi bu durumu “Kardeş kazığı” şeklinde duyurmasıyla Sırbistan yönetimini de harekete geçirdi. Gizli çekimi araştıran Sırbistan’daki Enformasyon Güvenlik Servisi, videonun düzmece olmadığını ve 24 Aralık 2018 tarihinde kayda alındığını tespit edince Cumhurbaşkanı Aleksander Vucic önceki akşam Sırbistan Güvenlik Konseyini acil toplantıya çağırdı.
Yüklü miktarda para
Kapalı kapılar ardında Rus ajan krizi masaya yatırıldıktan sonra Vucic kamuya şu açıklamayı yaptı: “Sırbistan istihbarat servisleri ülkemizde görev yapmış ve Rusya Büyükelçiliği askeri ataşeliğinde çalışmış Georgiy Kleban’ın malum video çekimi yanı sıra benzer üç olaya adının karıştığını tespit etmiş bulunuyor. Özellikle 2018 yılında ajan devşirme faaliyetlerini hızlandıran Kleban Belgrad’daki Zemun mahallesinde Sırbistan ordusu istihbarat biriminde görev yapmış Yarbay Z. K. ile temas ederek kendisine yüklü miktarda para vermiştir. Olay 24 Aralık 2018 tarihinde akşam saat 18.00 civarında vuku bulmuştur.
"İstihbarat çekmedi"
Çekim Sırp istihbaratı tarafından yayılmamış ve basına başka bir kanaldan sızdırılmıştır. Ancak elimizde Rus görevlisi Kleban’ın benzer başka temaslarının da çekim kanıtları var. Ülkemizde görev yapmış Rus subay toplamda üç Sırp askeri istihbarat subayıyla 10 şaibeli görüşme gerçekleşmiştir. Rusya lideri Putin’in bu olaylardan habersiz olduğunu düşünmek istiyorum. Ajan krizi ve ülkelerimiz arasında bu skandalın patlak vermesi üzerine Belgrad’daki Rus Büyükelçisi Botsan Harçenko ile de görüştüm. Kendisine yapılanlarda hiçbir mantık görmediğimi söyleyerek, ‘Neden’ sorusunu yönelttim. Güvenlik konseyi toplantısında ayrıca önümüzdeki günlerde Sırbistan çapında yabancı ülke ajanlarını bertaraf etmek için ciddi bir temizlik operasyonu başlatacağımızı söyleyebilirim.”
Rus dışişleri: Provokasyon
Sırbistan’da ‘Rus ajan krizinin’ patlak vermesiyle ilgili olarak Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan da açıklama geldi. Sözcü Mariya Zaharova, Belgrad’daki gelişmeleri ikili ilişkilerde darbe vurma girişimi olarak tanımlayarak “Bilindiği üzere Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksander Vucic, 4 Aralık’ta ikili zirve yapmayı planlıyor. Ortaya çıkan bu gizli çekim liderler görüşmesi öncesi tertiplenmiş bir provokasyondur” dedi.
Sırp basını: Kleban GRU ajanı
Sırbistan’da patlak veren Rus ajan krizi üzerine giden yerel basın da çarpıcı veriler yayınlamaya devam etti. “Blic” gazetesine göre gizli video çekimindeki kişinin Rus Büyükelçiliği’nde görevli Georgiy Kleban olduğu yüz tanıma servisi sayesinde ortaya çıkartıldı. 2016 yılında Rusya’nın Belgrad’daki büyükelçiliğinde askeri ataşe yardımcısı olarak göreve başlayan bu kişi geçtiğimiz haziran ayında apar topar Moskova’ya geri çekilmiş. Yine yüz tanıma sistemi kullanılarak yapılan araştırmada bu kişinin Rus askeri istihbarat teşkilatı GRU üniformasıyla görüldüğü de vurgulandı.