Sosyal medya platformları 2020 ABD Başkanlık seçimleri öncesi giderek artan siyasi reklamları durdurma baskısıyla karşı karşıya.
2016'daki ABD seçimlerinden bu yana "siyasi iletişim aracı olarak kullanılmakla" eleştirilen sosyal medya platformlarından biri olan twitter, bu konuda ilk somut adımı atan taraf olmuş 22 Kasım itibarıyla siyasi reklamları durduracaklarını açıklamıştı. Benzer bir karar da Google’dan geldi. ABD merkezli internet devi siyasi reklamlar için yeni kısıtlamalar getirdiğini açıkladı.
Peki, diğer sosyal medya siteleri konuya nasıl bakıyor?
Sosyal medya platformu denince akla gelen ilk sitelerden Facebook, kullanıcılarının kişisel haklarına saygı duyduğunu belirterek, neyin yanlış, neyin doğru olduğuna onların karar vermesi gerektiği görüşünü savunuyor.
İfade özgürlüğünün önemine değinen Facebook'un CEO'su Mark Zuckerberg, "İnsanların sözlerini sınırlayabilecek daha fazla kural koyma konusunda dikkatli davranmalıyız. Siyasetçilerin sansürlenmesinin doğru olduğunu düşünmüyorum." dedi.
Zuckerberg ayrıca "Facebook iyi para kazandığı için siyasi reklamları yasaklamıyorlar" şeklindeki yorumlara da katılmadığını açıklamıştı.
Şirketin Küresel İlişkiler ve İletişim Başkan Yardımcısı Nick Clegg de geçtiğimiz haftalarda yaptığı açıklamada, "Siyasi tartışmalara hakemlik yapmak ve bir politikacının konuşmasının dinleyicilerine ulaşmasını engelleyerek kamusal tartışma ve soruşturmalara konu olmanın bizim için uygun bir rol olduğuna inanmıyoruz." İfadelerine yer verdi.
Facebook’un "yalan haber ve manipülasyonla mücadele için daha fazla çaba gösterecekleri" sözünü hatırlatan, ABD’de 2020’de düzenlenecek seçimlerde Demokratların başkan aday adaylarından olan Elizabeth Warren şirketin politikasını eleştirerek, örnek olması için Facebook’a yanlış bilgilerle dolu bir reklam vermişti.
Öte yandan ABD'de 2016'daki seçimlerde Cambridge Analytica skandalı ile kişilerin Facebook'taki hassas verilerine erişilmesi ve bu bilgilerin siyasi reklamlar için kullanılması da Facebook’un eleştirilmesine yol açmıştı.
Twitter, siyasetle ilişkili reklamları durdurma konusunda ilk adımı atan platform oldu. Siyasi reklamları 22 Kasım itibarıyla durduracaklarını açıklayan Şirketin Kurucusu ve CEO’su Jack Dorsey, sadece insanları oy vermeye teşvik edebilecek farklı içerikteki reklam kampanyalarına izin verileceğini dile getirdi.
"Karar verme mekanizmasına parayla müdahale edilmemesi gerekiyor"
Dorsey, kullanıcıların siyasi mesajları bir hesabı ya da yeniden paylaşımı takip etmeye karar verdiklerinde gördüklerini vurguladı. Ödeme yapıldığında ise bu kararın ortadan kalktığı ve mesajın optimize edilerek belli hedef kitlelere yönelik ulaştırıldığını belirten Dorsey, karar verme mekanizmasına parayla müdahale edilmemesi gerektiğine inandıklarını belirtti.
Twitter'ın mali Sorumlusu Ned Segal, 2018 ABD Ara seçimleri için Twitter'da yapılan genel siyasi reklam harcamalarının 3 milyon dolardan az olduğunu söylemişti.
Bazı milletvekilleri şirketin kararına överken, eleştiren kesimler Twitter'ın bu adımının görevdeki adaylara fayda sağlayacağını, daha az tanınmış adaylara ise zarar vereceğini iddia etti.
Yasağı "aptalca" olarak nitelendiren Trump kampanyasının yetkilileri, aynı zamanda yasakların Cumhurbaşkanının stratejisi üzerinde çok az etkisi olacağını söyledi.
ABD merkezli internet devi Google da Twitter’ın ardından siyasi reklamlar için yeni kısıtlamalar getirdiğini açıkladı.
Siyasi reklamlar sadece kişilerin yaş, cinsiyet ve yer bilgisi kullanılarak gösterilecek
Ocak 2020 itibariyle dünya genelinde yeni politikasını hayata geçireceklerini belirten şirket, siyasi reklamlar için yaş, cinsiyet ve lokasyon gibi bazlı limitler getireceklerini duyurdu.
Değişiklik, siyasi reklam verenlerin artık sağ eğilimli, sol eğilimli veya bağımsız gibi genel politik ilişkileri ortaya koyan kamu seçmen kaydı verilerini kullanarak reklam kitlelerini hedefleyemeyeceği anlamına geliyor.
Fakat reklam verenler, halen belirli bir videoyu izleyen kullanıcılara reklam gösterme gibi bağlamsal hedefleme yapabilir.
Google ve video yayın hizmeti YouTube kamuya açık oylama prosedürleri hakkında yanlış bilgi, yaş veya doğum yeri temelinde siyasi aday uygunluğu veya tanınmış bir kişinin öldüğüne dair yanlış iddialar gibi reklamlarda yer alan belirli türdeki yanlış beyanları yasaklıyor.
Google'ın yanlış veya yanıltıcı reklamlar yayınlayan politikacılar için ise genel bir yasağı yok.
Snapchat
Snap, Snapchat'ın de hizmet şartlarını ihlal etmediği sürece siyasi reklamlara izin veriyor.
Fakat şirket, yakın zamanda Google'a katılarak, siyasi reklamları yüksek düzeyde hedefli bir şekilde kullanıcılara göstermeyeceğini açıkladı. Yani kullanıcıların arama sonuçları ve girdiği siteler üzerinden oluşturulan profillere siyasi parti reklamları gösterilmeyecek.
Geçtiğimiz günlerde de CNBC’ye konuşan Snap CEO’su Evan Spiegel, şirket bünyesinde verilen tüm siyasi reklamların doğruluğunu kontrol edecek bir ekip oluşturduklarını belirtti.
Snap ayrıca genel olarak "saldırı hedefli” reklamları ise yasaklamıyor. Ancak burada adayın kişisel yaşamıyla ilgili saldırılara yasak getiriyor.
Tiktok
Çin sermayeli sosyal medya platformu TikTok da siyasi içerikli kampanyalara yer vermeyeceğini açıkladı.
Ekim ayı başında bir açıklama yapan TikTok’un küresel iş çözümleri başkan yardımcısı Blake Chandlee, insanların TikTok’a eğlenceli videoları paylaşmak ve izlemek için girdiğini belirterek, siyasi reklamların platformun ruhuna aykırı olduğunu dile getirdi.
Türkiye de TikTok uygulamasının dünyada en çok kullanıldığı 3'üncü ülke olmuştu.
Amerika'da en çok ziyaret edilen sitelerden biri olan Reddit, siyasi adaylardan gelen reklamlara ancak federal düzeyde izin verirken, eyalet veya yerel seçimler için yapılan reklamları ise göstermiyor.
Site ayrıca ABD dışındaki siyasi konular, seçimler veya adaylar hakkında da reklamlara izin vermiyor.
Şirket, tüm siyasi reklamların "aldatıcı, yanlış veya yanıltıcı reklamları" ve "hoşgörüsüz görüşleri tasvir eden içeriği" yasaklayan politikalarına uyması gerektiğini belirtiyor.
Microsoft Corp'un sahibi olduğu LinkedIn, geçen yıl siyasi reklamları yasakladı.
Şirket, yasak tanımını yaparken, "belirli bir aday ya da oy pusulası önerisine karşı ya da başka bir şekilde seçim sonucunu etkilemek için yapılan reklamlar" ifadelerine yer verdi.
Yine Microsoft’un sahip olduğu arama motoru Bing de siyasi veya seçimle ilgili içeriğe sahip reklamlara izin vermiyor.
Fotoğraf paylaşım sitesi Pinterest de geçen yıl siyasi kampanya reklamlarını yasaklayan sitelerden biri.
Sitenin reklam politikasına göre, tüm siyasi adaylar için reklamlar, siyasi Eylem komiteleri (PAC) mevzuatları veya seçimi etkilemek amacıyla hedeflenen siyasi konular yasaklanmış durumda.
Pinterest sözcüsü Jamie Favazza Reuters'e verdiği demeçte, “Kullanıcılarımız için olumlu ve davetkar bir ortam yaratmak istiyoruz. Fakat siyasi kampanya reklamları doğası gereği bu ortamı bölüyor " demişti.