İngiltere merkezli Telegraph gazetesi Cuma günü başkent Şam kırsalındaki Duma'da bulunan ve devrik Beşar Esed rejimine ait olan Captagon fabrikasında bulunan kimyasalların çoğunun İngiliz menşeli olduğunu bildirdi.
Gazete, kloroform, formaldehit çözeltisi, hidroklorik asit, petrol eteri ve etil asetatın İngiltere'nin Suffolk kentindeki “Surechem” adlı kimya şirketi tarafından üretilen kahverengi kaplarda bulunduğunu bildirdi.
Şirket yaptığı açıklamada kimyasalları 2010 yılında, “2011 yılında Suriye devriminin patlak vermesi ve ardından yasağın uygulanmasıyla birlikte ülkeye yaptığımız son sevkiyatın bir parçası olarak” ihraç ettiklerini söyledi.
Şirket, kimyasalların Suriye'ye “genel laboratuvar çalışmaları” için ihraç edildiği savunmasını yaptı.
Yanan kanıtlar
Gazete, muhalif kaynaklara dayandırdığı haberinde, fabrikayı bulduklarında yanmakta olduğunu, ateşe verildikten sonra içerideki işçilerin kaçtığını, ancak tüm kanıtlar yanmadan önce yangını söndürdüklerini aktardı.
Kaynaklar, askeri operasyon odasından gelen savaşçıların motorların, mobilyaların, endüstriyel ürünlerin ve elektrik trafolarının içine gizlenmiş ve sevkiyata hazır Captagon hapları bulduklarını da sözlerine ekledi.
Savaşçılar fabrikanın bir odasında, uzun süredir Suriye'deki Captagon ticaretinin lideri olduğu ifade edilen eski hükümet yetkilisi Amer Tayseer Khaiti'ye ait yüzlerce kartvizit buldu. Bu ismin Beşar Esed'in kardeşi ve aynı zamanda ordunun 4. Tümen komutanı olan Mahir Esed ile yakın ilişkisi olduğu biliniyor.
El konulan fabrika
Gazete ayrıca fabrikanın eski sahibinin, eskiden patates cipsi ürettiğini ancak rejim güçlerinin 2018'de Duma'nın kontrolünü ele geçirmesinin ardından fabrikayı geride bırakarak şehri terk ettiğini söylediğini aktardı.
Ardından ise rejim güçleri söz konusu fabrikaya el koyarak burada uyuşturucu üretimine başladı.
Arap dünyasındaki Captagon ticaretini takip eden Siyasi ve Ekonomik Ağlar Gözlemevi, Esed rejiminin 2020-2022 yılları arasında Captagon ticaretinden yılda ortalama 2,4 milyar dolar kazandığını ve bunun Suriye'nin GSYH'sinin yaklaşık dörtte birine denk geldiğini bildirdi.
Gözlemcilere göre, ABD Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi (OFAC) tarafından Captagon üretiminde küresel lider olarak tanımlanan Esed rejimi kontrolündeki Suriye, uyuşturucunun yüzde 80'ini üretiyordu ve Esed rejimine önemli miktarda mali destek sağlıyordu.
Kaynak: Mepa News, Al Jazeera