ABD Başkanı Donald Trump, Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi alımı nedeniyle Türkiye’ye yaptırım uygulanmasını içeren 2020 savunma bütçe yasasını imzaladı.
Yasayla, Türkiye’ye F-35 savaş uçaklarının ya da F-35 destek teçhizatının transferi yasaklanıyor. Yasa aynı zamanda S-400 alımından dolayı Türkiye’ye ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırım Yoluyla Mücadele (CAATSA) Yasası kapsamında yaptırım uygulanmasını öngörüyor.
Yaptırım tasarısı, Temsilciler Meclisi’nin ardından Senato’dan da geçerek Trump’ın önüne gitmişti. ABD Başkanı Trump, sosyal medya paylaşımında bütçeyi imzalayacağını duyurmuştu.
Trump, ‘torba yasa’ olarak adlandırılan 2020 Savunma Harcamaları Yetkilendirme Yasa Tasarısı’nı (NDAA) Maryland eyaletindeki Andrews Hava Üssü’nde imzaladı. Yasayla ABD’nin savunma bütçesi 738 milyar dolara çıkarılıyor.
Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S-400 füze savunma sistemi sebebiyle çıkarıldığı F-35 programı konusunda Türkiye’ye getirilen yaptırımlar yasada ayrıntılı şekilde yer aluyor. Buna göre Türkiye’ye F-35 projesiyle bağlantılı fikri mülkiyet, teknik veri ya da maddi destek transfer edilemeyek. Türkiye’ye kendi F-35 kapasitesini kurması için destek de verilmeyecek.
Rusya ortaklı TürkAkım'a da yaptırım
Yasa, Rus enerji ihracatına katkı sağlayan enerji boru hatlarının inşasında çalışan bazı gemi şirketlerine yaptırım uygulanması şartı da getiriyor.
Bütçede, "Bu yasanın kanunlaşmasından sonraki 60 ve sonraki her 90 günde Dışişleri Bakanlığı, Hazine Bakanlığına danışarak Kuzey Akımı 2 ve TürkAkım projeleri veya bu projelerin yerine inşa edilecek diğer projelerin inşası için deniz seviyesinden 100 fit ve üzeri derinliğe boru hattı döşeyen gemilerin tespitine ilişkin raporu, ilgili kongre komitelerine sunacaktır." hükmü bulunuyor.
ABD tarihinin en yüksek savunma bütçesi
Her sene Kongre’den geçen ve yüzlerce sayfadan oluşan Savunma Harcamaları Yetkilendirme Yasa Tasarısı (NDAA) çeşitli askeri misyonlar ve projelere ayrılacak kaynakların detaylı şekilde yer aldığı bir torba yasa.
738 milyar dolar ise ülke tarihindeki en yüksek savunma bütçesi oldu.
İki F-35 savaş uçağının arasına kurulan sahnede attığı imza ile aynı zamanda ABD Uzay Komutanlığının da kurulduğunu vurgulayan Trump, bunu gerçekleştiren ABD Başkanı olmaktan büyük bir gurur duyduğunu söyledi.
Yasayla ABD'nin 100 adet yeni F-35, 150 adet askeri helikopter, 4 adet Virginia sınıfı denizaltı ve bir savaş gemisi temin etmesi ve askeri personele son 10 yılın en büyük zammının verilmesi öngörülüyor.
Güney Kıbrıs'a ambargolar şartlı olarak kaldırılıyor
Öte yandan, Trump’ın imzaladığı yasa Kıbrıs Rum Yönetimine yönelik silah ambargolarının şartları olarak kaldırılmasını da öngörüyor. Ancak yasa Rum kesimine silah satış ve transferlerine sınırlamalar getiriyor.
ABD yönetimi Güney Kıbrıs'ın, "para aklama denetimleri konusunda ABD ile çalıştığını" ve "Rus askeri gemilerinin adaya bakım ve yakıt ikmali için demirlememesi için gerekli adımları attığını" Kongrenin ilgili komitelerine teyit etmediği sürece ambargolar kaldırılmayacak.