ABD Başkanı Donald Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı olarak 9 Nisan’da göreve başlaması beklenen ABD'nin eski Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi John Bolton, savaş yanlısı duruşu ve Müslüman karşıtı söylemleriyle dikkati çekiyor.
Geçen hafta Dışişleri Bakanı Rex Tillerson’ın görevine son verdiğini Twitter'daki hesabından duyuran Trump, bu hafta da geleneğini devam ettirerek Twitter'dan Ulusal Güvenlik Danışmanı Korgeneral Herbert Raymond McMaster’ın yerine George W. Bush döneminde ABD'nin BM daimi temsilciliği görevini yapan Bolton’u getirdiğini açıkladı.
Trump kabinesindeki en üst düzey görevlerden birisine gelen Bolton, ABD’de savaş yanlısı çağrıları ve İslamofobik söylemleriyle öne çıkan isim olarak biliniyor.
"Irak’ı iyi ki işgal ettik ve Saddam’ı aldık"
ABD’de “şahin” olarak adlandırılan “savaş yanlısı” siyasetçilerden biri olan Bolton, 2016'daki başkanlık seçimlerinden önce eski patronu Bush döneminde yapılan Irak işgalini hararetle savunmuştu.
Cumhuriyetçi çizgisiyle bilinen "Washington Examiner" gazetesine 2015'te verdiği mülakatta Bolton, Irak kararının “doğru” olduğunu, hatta işgal sonrasında ABD’nin Irak’tan hiç çekilmemesi gerektiğini savundu.
Bolton, mülakatta “Irak’ı iyi ki işgal ettik ve Saddam’ı iktidardan aldık. Bunlar, doğru kararlardı fakat 2011'de geri çekilmek kötü bir fikirdi.” ifadesini kullandı.
"İran’ın bombasını durdurmak istiyorsan İran’ı bombala"
Trump’ın İran konusundaki politikasını destekleyen Bolton, önceki ABD Başkanı Barack Obama döneminde yapılan İran nükleer anlaşmasının en sıkı karşıtlarından biri olarak öne çıkıyor.
ABD’nin İran’la yapılan anlaşmadan bir an önce çekilmesi gerektiği fikriyle yetinmeyen Bolton, İran’ı durdurmak için “İran'ı bombalamayı” düşünüyor.
Bolton, İran konusunda "New York Times", "Los Angeles Times", "Guardian" gibi gazetelere yazılar yazarak "İran’ın bir an önce durdurulması gerektiğini" savundu.
Bolton, İran’la yapılan nükleer anlaşmaya karşı 2015'te New York Times gazetesinde kaleme aldığı makaleye de “İran’ın bombasını durdurmak istiyorsan İran’ı bombala” başlığını attı.
"Suriyeli mültecileri ülkemize alma mecburiyetimiz yok"
Bolton’un farklı konulardaki söylemlerinin Trump’ın seçim kampanyasında kullandığı söylemlerle önemli oranda örtüşmesi de dikkati çekiyor.
Trump’ın Bolton’u dışişleri bakanı olarak kabinesine almak istediği fakat Kongreden onay alamayacağı için bu fikrinden vazgeçtiği iddia edildi.
Bolton’un mülteciler konusundaki söylemleri de Trump’ın söylemleriyle örtüşüyor. 2015'te Cumhuriyetçilere yakınlığıyla bilinen Fox News televizyon kanalına konuşan Bolton, Suriyeli mültecilerin ABD’ye alınmaması gerektiğini söyledi.
Bolton, Obama’nın Ulusal Güvenlik Danışmanı Ben Rhodes’un “Suriyeli mültecileri çeşitli testlerden geçirerek alabiliriz.” şeklindeki açıklamalarına karşılık, “Suriyeli mültecileri ülkemize alma mecburiyetimiz yok. ABD, Suriyeli mültecilerin ülkeye girişini tamamen reddetmelidir.” ifadelerini kullandı.
Bolton’un Müslüman karşıtı gruplarla sıkı ilişkisi var
Bolton’un savaş karşıtı söylemlerinin yanı sıra Müslüman karşıtı gruplarla ilişkisi ve İslamofobik söylemleri de dikkati çekiyor.
Eski Başkan Obama’yı ABD’deki Müslüman toplumun önde gelenlerinden Malcolm X’in “aşk çocuğu” olarak nitelendiren Pamela Geller, Bolton’a en yakın isimlerden biri olarak biliniyor.
Bolton, “Amerika’nın İslamlaşmasını durdurun” ve “Fetva” gibi kitapların yazarı Geller’in 2010'da kaleme aldığı “Amerika Sonrası Başkanlık: Obama Yönetiminin Amerika’ya karşı Savaşı” kitabına da önsöz yazdı.
Bolton, 2016 sonlarında Los Angeles’ta katıldığı “İslam ve Batı Uygarlığı: Birlikte Var Olabilirler mi?" başlıklı konferansta İslam’ın Batı uygarlığı için tehdit unsuru olduğunu ileri sürdü. Bolton, aynı konferansta, ABD’deki Müslümanların gizlice organize olduklarına vurgu yaparak Obama’nın bile “Müslüman olduğu” yönünde değerlendirmeler yaptı.
"Pittsburgh Tribune Review" için 2016 sonunda kaleme aldığı “Yeni Başkanın Dış Politika Önceliği” başlıklı yazıda Bolton, ABD’nin karşısındaki en büyük tehdidin terör olduğunu ve terörizmin de doğrudan İslam dünyası ile ilişkili olduğunu iddia etti.
Bolton yazısında, “En büyük tehlike radikal İslam tehlikesi ve Ortadoğu’da büyüyen kaostur.” ifadelerini kullandı.
Bolton kimdir?
1948'te Maryland eyaletinde doğan Bolton, Yale Üniversitesinde eğitim gördü. Adalet Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığında çeşitli görevler yürüten Bolton, 2005-2006 yıllarında ABD'nin BM Daimi Temsilcisi olarak görev yaptı.
Ülkenin önemli Cumhuriyetçi düşünce kuruluşlarından Amerikan Girişimcilik Enstitüsünde (AEI) kıdemli danışmanlık yapan Bolton, yine muhafazakar televizyon kanalı Fox News'ta de yorumculuk yapıyor.
Kamuoyunda "şahin" görüşleriyle bilinen Bolton, İran, Kuzey Kore, Libya ve Suriye gibi ülkelere askeri harekat ve rejim değişikliği önerileriyle dikkati çekiyor.
Bolton 9 Nisan’da Trump’ın en önemli danışmanlarından biri olarak Beyaz Saray’daki yerini alacak. Kendisinden önce aynı koltukta Michael Flynn ve McMaster'ın oturduğu Bolton’un, ABD siyasetine ve Beyaz Saray'a nasıl bir siyasal üslup ve bakış açısı getireceği merakla bekleniyor.