Ukrayna Çarşamba günü, Kursk'taki Seym nehri üzerindeki Rus köprülerine saldırmak için ABD tarafından tedarik edilen silahları kullandığını doğruladı.
Pazartesi günü bir Rus askeri müfettiş, Ukrayna'nın Seym üzerindeki üç köprüden birini tamamen yıktığını, diğer ikisine de zarar verdiğini söyledi. ABD ise söz konusu saldırılarda kendi silahlarının kullanılıp kullanılmadığı konusunda resmi bir yorumda bulunmadı.
Ancak bir Kremlin sözcüsü daha önce Kiev'i Kursk bölgesine yaptığı son saldırıda Batı'da üretilen silahları kullanmakla suçlamıştı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mariya Zaharova 16 Ağustos'ta Telegram üzerinden yaptığı bir açıklamada “Kursk bölgesi ilk kez Batı yapımı roketatarlarla, muhtemelen Amerikan HIMARS [Yüksek Hareket Kabiliyetli Topçu Roket Sistemi] ile vuruldu” dedi.
Ukrayna'nın Kursk'a yönelik devam eden saldırısı 6 Ağustos'ta başladı.
İşte Ukrayna'nın kullandığı yabancı silahlar hakkında bilinenler:
Ukrayna Rusya'ya yönelik saldırılarında hangi silahları kullanıyor?
- Ukrayna Çarşamba günü yaptığı açıklamada Rusya'daki köprülere yönelik saldırılarında ABD tarafından tedarik edilen HIMARS (Yüksek Hareket Kabiliyetli Topçu Roket Sistemi) kullandığını doğruladı.
- Aralarında Sky News ve BBC'nin de bulunduğu İngiliz medyası 15 Ağustos'ta Ukrayna'nın Rus topraklarında İngiliz Challenger 2 tanklarını kullandığına dair haberler servis etti. Her iki yayın organının haberine göre İngiltere Savunma Bakanlığı Ukrayna'nın hangi silahları kullandığı konusunda yorum yapmayı reddetti.
- Kursk saldırısında Almanya tarafından tedarik edilen silahların da kullanıldığına inanılıyor. Almanya, ABD'den sonra Ukrayna'nın en büyük silah tedarikçilerinden biri. Kiev'e Marder askeri araçları, Leopard muharebe tankları, hava savunma sistemleri, insansız hava araçları ve roket fırlatma sistemleri tedarik ediyor.
Hangi NATO ülkeleri Ukrayna'nın silahlarını Rusya içinde kullanmasına izin verdi?
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken 31 Mayıs'ta Prag'da düzenlenen resmi olmayan bir NATO toplantısı sırasında yaptığı basın toplantısında, ABD Başkanı Joe Biden'ın Ukrayna'nın Rus toprakları içinde ABD silahlarını kullanmasına yönelik yasağı gevşettiğini söyledi. Bu, daha önce Ukrayna'nın Rusya'da ABD tarafından tedarik edilen silahları kullanmasına izin vermeyi reddeden Biden'ın politikasında bir değişikliğe işaret ediyor.
Nisan ayında Biden, Ukrayna'ya yaklaşık 61 milyar dolar değerinde askeri destek verilmesini onayladı. Bunun yaklaşık 23 milyar doları askeri stokların yenilenmesi için kullanılırken 14 milyar doları da ABD hükümetinin Ukrayna için ABD'li savunma şirketlerinden silah sistemleri satın alacağı Ukrayna Güvenlik Yardım Girişimi'ne gidiyor.
Al Jazeera'nin savunma editörü Alex Gatopoulos'un Çarşamba günü Kiev'den bildirdiğine göre 13 NATO ülkesi Ukrayna'nın Rusya içinde tank, topçu sistemleri ve piyade savaş araçları gibi Batılı silahları kullanmasına izin verdi.
Bu ülkeler arasında şunlar yer alıyor: Fransa, İngiltere, Polonya, Litvanya, Letonya, Estonya, Hollanda, İsveç, Çek Cumhuriyeti, Finlandiya, Danimarka, Norveç ve Kanada.
ABD, silahlarının Ukrayna tarafından kullanılmasına ne gibi koşullar getirdi?
Biden'ın 31 Mayıs'ta kısıtlamaları hafifletmesine kadar Ukrayna, ABD silahlarını sadece Ukrayna toprakları içinde kullanmakla sınırlandırılmıştı. Resmi olarak, Ukrayna'nın Rusya içindeki hedefleri vurmak için ABD'nin uzun menzilli füzelerini kullanmasına Washington tarafından halen izin verilmiyor, çünkü bu füzelerin Rusya topraklarının derinliklerindeki hedeflerde kullanılabileceği ve bunun da çatışmayı tırmandırabileceği endişesi var.
Ancak Nisan ayında ABD'li yetkililer, ABD'nin Mart ayında bir yardım paketinin parçası olarak Ukrayna'ya gizlice uzun menzilli füzeler verdiğini ve Ukrayna'nın bu füzeleri Nisan ayı sonundan itibaren Rusya tarafından ilhak edilen Kırım'da iki kez kullandığını itiraf etti.
12 Ağustos'ta Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı John Kirby bir basın toplantısında Ukrayna'nın askeri operasyonları hakkında yorum yapmayacağını söyledi. “Bırakayım da onlar ne yaptıklarını anlatsınlar” dedi.
Batı'nın ya da NATO'nun Rusya ile savaş halinde olduğu yönündeki düşünceleri “Putin propagandasının komik bir parçası” olarak nitelendiren Kirby sözlerini şöyle sürdürdü “Ukrayna'da savaş halinde olan tek halk Ruslardır.”
Ayrıca Ukrayna'nın Rusya'daki askeri operasyonları Putin'i rahatsız ediyorsa “Ukrayna'dan çıkıp gidebilir ve bunu bir günde yapabilir.”
Ancak 16 Ağustos'ta Reuters haber ajansına isminin açıklanmaması kaydıyla konuşan ABD'li bir yetkili Ukrayna'nın Rus köyleri gibi askeri olmayan hedefleri vurmaya başlaması halinde “bunun Washington'un doğrudan bir NATO-Rusya çatışması algısından kaçınmak için koyduğu sınırların zorlanması olarak görülebileceğini” söyledi.
Diğer NATO ülkeleri silahlarının Rusya'ya yönelik bir saldırıda kullanılması konusunda ne diyor?
Chatham House'da Rusya ve Avrasya programında çalışan Samantha de Bendern Al Jazeera'ye verdiği demeçte “Batı'nın tepkisi şaşırtıcı bir şekilde düşük tonda oldu çünkü şu ana kadar Batı'dan gelen mesaj Ukrayna'nın Rus topraklarında Batı silahlarını kullanmasını engellemekti” dedi.
İngiltere: 15 Ağustos'ta Savunma Bakanlığı, İngiltere tarafından tedarik edilen silahların Ukrayna tarafından Rusya topraklarında kullanılabileceğini doğruladı. Ancak Ukrayna'nın Rusya'da uzun menzilli Storm Shadow füzelerini kullanması hala yasak.
Almanya: Alman medyası, Parlamento Savunma Komitesi'nin de Ukrayna'nın zırhlı araçlar da dahil olmak üzere Almanya tarafından tedarik edilen silahları Rusya içinde kullanmasının yasal olarak haklı olduğunu teyit ettiğini bildirdi. Ukrainska Pravda tarafından aktarılan habere göre Almanya Maliye Bakanı Christian Lindner gazetecilere Almanca yaptığı açıklamada “Silahlar, saldırgana karşı kendini savunan ve meşru müdafaa hakkını kullanan Ukrayna'nın sorumluluğu altında transfer edildi” dedi.
Ukrayna NATO ülkelerinden gelen silahları kullanma yetkisi hakkında ne diyor?
Ukrayna, ABD ve İngiltere gibi bağışçılarının uzun menzilli füzelerin kullanımına getirdiği kısıtlamanın kaldırılmasını istiyor. De Bendern, “Ukraynalılar, ABD, İngiltere ve Fransa'nın tedarik ettiği uzun menzilli füzelerin kullanımını sınırlamayı bırakmaları yönündeki taleplerini yüksek sesle dile getiriyorlar” dedi.
Temmuz ayında Politico'nun Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin üst düzey danışmanı Andriy Yermak'tan aktardığına göre Ukrayna, ABD'den özellikle Rus topraklarını vurmak için daha uzun menzilli Ordu Taktik Füze Sistemlerini (ATACMS) kullanmalarına izin vermesini istiyor.
Avrupa Birliği Başkanı Josep Borell Çarşamba günü yaptığı bir X paylaşımında bağışçıları Ukrayna üzerindeki kısıtlamaları kaldırmaya çağırmıştı.
Rusya NATO ülkelerinin silahlarının kullanımı konusunda başka neler söyledi?
Rusya, Ukrayna'ya silah sağlayarak saldırıya dahil olduklarını düşündüğü Batılı ve NATO ülkelerine yüklendi.
“Bu gelişmeler, Rusya'nın Savunma Bakanlığı'nda büyük bir görev değişikliğine gittiği bir dönemde yaşanıyor” diyen Samantha de Bendern, Nisan ayından bu yana Savunma Bakanlığı'nda 17 yetkilinin değiştiğini söyledi.
Haziran ayında Putin dört savunma bakanı yardımcısını görevden almış ve bunlardan birinin yerine akrabası Anna Tsivileva'yı atamıştı.
“Batı Ukrayna'ya her yeni silah sözü verdiğinde Putin nükleer silah kullanmakla ve korkunç bir intikamla tehdit eden Putin bugünlerde bu işgali küçümsüyor” diyor Samantha de Bendern
ve ekliyor: “Rusya'daki kargaşa, silahlı kuvvetlerin bir tür kaotik tepki mekanizmasından geçtiğini gösteriyor.”
Kaynak: Mepa News, Al Jazeera