Haziran 1985'te National Geographic Dergisi'nde yayınlanan ve kısa bir süre içerisinde büyük ün kazanan "Afgan Kız" fotoğrafındaki Şerbet Gula'nın (1974-) bu fotoğrafın çekimine zorlandığı, bu fotoğrafa aşina olanların pek azı tarafından biliniyor.
1974'de Afganistan'ın Nangarhar ilinde Peştun bir ailede doğan Şerbet Gula'nın ailesi, 1982'de Sovyet ordusunun katliamlarından kaçarak akrabalarıyla beraber pek çok Afgan gibi Pakistan'a sığındı.
Dünya çapında meşhur olan fotoğraf
Peşaver yakınlarındaki Nasır Beg mülteci kampına yerleşen Şerbet Gula buradaki okulda eğitim de almaktaydı. 1984'te Batılı fotoğrafçı Steve McCurry Afgan mültecilerin fotoğraflarını çekmek üzere Nasır Beg mülteci kampını ziyaret etti. 10 yaşındaki Şerbet Gula'nın yeşil gözlerinden etkilenen McCury Gula'nın fotoğrafını çekti ve bu fotoğrafı en başarılı fotoğraflarından sayarak Batı'da pazarlamaya girişti.
Haziran 1985 sayısında Afganistan'daki savaşı işleyen National Geographic Dergisi Steve McCury'e yüklü bir telif ücreti ödeyerek Şerbet Gula'nın fotoğrafını kapak yaptı. "Afgan Kız" olarak verilen bu fotoğraf dünya çapında meşhur oldu.
Yüzünü göstermeye ve fotoğraf çektirmeye zorlandı
Şerbet Gula'nın endişeli bakışlı bu fotoğrafı "Perili gözler Afgan mültecilerin korkusunu yansıtıyor" mesajıyla servis edilmişti. Fakat daha sonra Şerbet Gula'nın gözlerindeki korkunun sebebi Steve McCury'nin onu bu fotoğrafa zorlaması olduğu ortaya çıktı.
Şerbet Gula bir yabancı tarafından fotoğrafının çekilmesini istemediğini belirtmiş ama Steve McCury bu fotoğrafın kendisine iyi para ve kariyer kazandıracağını düşünerek küçük kızı zorlamıştı. O esnada okulda bulunan Şerbet Gula'nın sınıf öğretmeni de McCury'den aldığı para karşılığında Şerbet Gula'nın hem psikolojik hem de fiziksel olarak zorlanmasına ortak oldu. Fotoğraf çekimi için Şerbet Gula'nın ailesinden de izin alınmadı.
Küçük kız yüzünü kapatmak istese ve endişelense de, dünyanın ilgisini çeken bu fotoğraf zorla çekilerek servis edilecekti.
Mülteci olduğu dönemde evlenen Şerbet Gula 1992'de kocası Rahmet Gula'yla beraber Afganistan'a döndü. 4 kız ve 1 erkek çocuğu olan Şerbet Gula'nın kızlarından biri bebekken hayatını kaybederken eşi Rahmet Gula da 2012'de öldü. Şerbet Gula halen Afganistan'ın başkenti Kabil'de yaşamaktadır.
"Gözlerimdeki korkunun sebebi"
2002'de Şerbet Gula Afganistan'da yeniden Batılılarca bulundu. 1984'te çekilen fotoğrafı hakkında ne düşündüğü sorulduğunda Şerbet Gula kızgın olduğunu söyleyerek karşısındakileri şaşırttı. Şerbet Gula, Steve McCury ve öğretmeni tarafından psikolojik ve fiziksel zorlamayla fotoğrafının çekildiğini, fotoğrafa yansıyan gözlerindeki korkunun da bu sebeple olduğunu belirtti.
Ayrıca National Geographic'in Haziran 1985 sayısında geçen Şerbet Gula'nın anne ve babasının Sovyet askerlerince öldürüldüğü bilgisinin de fotoğrafı daha etkili kılmak için ortaya atılan bir yalan olduğu yine 2002'deki röportajda ortaya çıktı. Şerbet Gula anne ve babasının Sovyet askerlerince öldürüldüğü iddiasını yalanlayarak annesinin apandist hastalığı nedeniyle öldüğünü, babasının ise fotoğrafın çekildiği tarihte sağ olduğunu belirtti.
ABD'li Anthony Northrup "Afgan Kız" Şerbet Gula'nın bu ünlü fotoğrafa zorlandığını anlatıyor
"Afgan Kız" Şerbet Gula'nın Afganistan'da yayın yapan Tolonews kanalında bir röportajı, 2017
Kaynak: Mepa News