Mali güçlerinin Kasım ayında Tuareglerin kalesi Kidal'ı ele geçirmesinden kısa bir süre sonra, hükümet birliklerine destek veren Rus Wagner’e bağlı paralı askerler, fotoğraf çektirmek için kısa bir süreliğine şehre bayraklarını çektiler.
ABD merkezli Demokrasileri Savunma Vakfı'nın Sahel bölgesi uzmanı Caleb Weiss'a göre, Rus paralı askerler takip eden aylar boyunca Telegram kanallarında kışkırtıcı ya da küstah görüntüler yayınlayarak Tuaregler ve ülkenin kontrolü için savaşan İslami gruplarla "açıkça alay ettiler".
Malili ve Wagner güçleri 27 Temmuz'da pusuya düşürüldüklerinde Cezayir sınırındaki Tinzaouaten yakınlarında pusuya düşmüşlerdi. Sosyal medyada yayınlanan videolarda Wagner savaşçılarına ait olduğu iddia edilen onlarca ceset görülüyor.
Telegram kanalı Wagner Orchestra, Tinzaouaten yakınlarındaki çatışmalarda onlarca paralı askerin öldürüldüğünü ve beşinin de esir alındığını bildirdi. Bu arada Tuaregler yaptıkları açıklamada düşman savaşçıları olarak adlandırdıkları "düzinelerce" kişinin öldürüldüğünü ve yaralandığını söyledi.
El Kaide'nin bölgedeki uzantısı Cemaat Nusret el İslam vel Muslimin (CNİM) Mali ordusundan 10 kişiyle birlikte 50 paralı askerin öldürüldüğünü açıkladı.
Washington merkezli Afrika Stratejik Araştırmalar Merkezi araştırma direktörü Joseph Siegle verdiği bir demeçte Mali'deki Wagner güçlerinin yok edilmesinin "büyük bir olay olduğunu çünkü bu olayın askeri cuntalar altında güvenliğin arttığı efsanesini çürüttüğünü" söyledi. Ayrıca saldırının Rus güçlerinin bölgedeki itibarına da "büyük bir darbe" vurduğunu söyledi.
Wagner güçleri Mali'ye 2021'de iktidarı ele geçiren cunta tarafından davet edilmişti. Cunta, cihad yanlısı grupların saldırılarını durdurmakta başarısız olan Fransız güçleriyle anlaşmazlığa düşmüştü. Mali'de yaklaşık 2.400 askeri bulunan Fransa, ülkedeki dokuz yıllık görevi sırasında bu askerlerden 59'unu kaybetti.
Wagner'i arkasına alan cunta daha sonra Tuaregler ile yönetim arasında 2015'te sağlanan ateşkesi koruyan binlerce BM askerinin ülkeyi terk etmesini emretti. Bu birliklerin ayrılmasından aylar sonra Mali ve Wagner güçleri Kidal'a saldırarak istikrarsızlığı tırmandırdı.
Siegle, Rusya'nın Mali'de 1.000'den biraz fazla Wagner savaşçısı bulunduğunu, bunun Fransa'nın konuşlandırdığı gücün yaklaşık yarısı kadar olduğunu ve tehditlerle başa çıkmak için yetersiz olduğunu söyledi.
Siegle, Tinzaouaten'deki bozgunun "Sahel'deki Rus stratejisinin sürdürülemezliğini" ortaya koyduğunu söyledi. "Cunta için işe yarıyor, Rusya için de işe yarıyor ama halk için işe yaramıyor. Toplumda durum çok daha kötüye gidiyor."
Weiss, kayıpların Rusya'nın Mozambik'te birkaç savaşçının öldürülmesinin ardından yaptığı gibi Wagner güçlerini Mali'den çekmesine neden olmayacağını söyledi.
"Putin ve Kremlin Mali'ye ve genel olarak Sahel'e çok yatırım yaptı. Mozambik gibi değil." diyor Uganda'da yaşayan Weiss. Ve ekliyor: "Ancak Kidal'de yaptıkları gibi saldırılara öncülük etme konusunda o kadar kararlı olmayabilirler."
Bu arada, Mali ve diğer Afrika ülkelerinde gücü elinde tutan kesimlerin, Batı'dan uzaklaştıktan sonra çok az alternatifleri olduğu için Rusya'yı koruyucu olmaktan çıkarma ihtimalinin düşük olduğunu söyledi.
Açık kaynak araştırma grubu All Eyes on Wagner'de analist olan Lou Osborn, Rusya'nın Mali'deki operasyonlarının şu ana kadar başarısız göründüğünü söyledi.
Osborn, "Daha önce Malili yetkililer cihat yanlısı gruplara odaklanmak için Tuareglerle anlaşmalar yapmayı başarmıştı. Ancak Mali ordusu ve Rus paralı askerlerin istisnasız tüm muhaliflere karşı ne kadar acımasız olduğu anlaşıldıktan sonra durum değişti. Artık böyle değil.” dedi.
Kaynak: Mepa News, RFE/RL