Sosyal adaletsizliği gözler önüne seren 29 şaşırtıcı istatistik
'ABD orta sınıfı giderek azalırken, yoksul safları giderek şişiyor. Aslında bir ekonomi çok fazla merkezileştirilirse bu her zaman olur.'
ZENGİNİN DAHA ZENGİNLEŞTİĞİNİ YOKSULUN DAHA DA YOKSULLAŞTIĞINI GÖSTEREN 29 ŞAŞIRTICI İSTATİSTİK
ARALIK,1,2011
Michael Snyder
ABD'de bugün, aslında Amerikan rüyasını yaşayan bir grup insan vardır. Ultra zenginler geçtiğimiz 30 yılda gelirlerinde patlama yaşandığını görüyorlar. Bu arada, ABD orta sınıfı giderek azalırken, yoksul safları giderek şişiyor. Aslında bir ekonomi çok fazla merkezileştirilirse bu her zaman olur. Bugün, dev şirketler ve "başarısız olamayacak kadar çok büyük" bankalar ekonomik sistemimize tamamen hakimdir. Tüm oyun kılıfına uydurulmuş durumda. Sistemimiz, şimdi serveti alt nüfusun yüzde 90’ından uzak tutarak ultra zenginlerin ceplerine akıtmak için tasarlanmıştır. Bir avuç dev kuruluşlara her şeyi işletmek için izin verdiğinizde, bu, büyük kazananların çok az sayıda, kaybedenlerinse çok büyük miktarda olduğu kaçınılmaz bir durum oluşturacaktır. Bugün Amerika'da zengin daha da zenginleşiyor ve yoksul daha da yoksullaşıyor. Evet, her zaman yoksul insanlar olacaktır. Evet, gerçekten çok çalışan ve toplum için çok değerli şeyler üretenler büyük ölçüde ödüllendirilmelidir. Sistemimiz yeni fikirler öneren, şirketler kuran, yeni iş imkânı oluşturan ve büyük miktarda yeni servet üreten bireylere ya da küçük şirketlere izin vermelidir. Ancak bunun yerine, Amerika'da küçük işletmelerin sayısı hızla azalıyor. Dev bankalar ve her şeyi işleten dev şirketler sürekli bu "küçük çocuklar" ı etrafında çalıştırıyor. Buda zengini sürekli zengin eden ve yoksulu sürekli yoksul eden bir ortam oluşturmuştur.
Bankacılığa bir göz atalım. “ Başarısız olamayacak kadar çok büyük" bankalar sadece büyüdükçe büyüyor. 2002 yılında, tüm ABD banka varlıklarının yüzde 55'i üst düzey 10 ABD bankası kontrolündeydi. Bugün, ABD’nin bu üst düzey 10 bankası tüm ABD banka varlıklarının yüzde 77'sini kontrol ediyor.
İnanabiliyor musunuz, ABD’nin "büyük altı" bankaları (Goldman Sachs, Morgan Stanley, JPMorgan Chase, Citigroup, Bank of America ve Wells Fargo) şimdi varlıklarını Amerika'nın Brüt Milli Üretiminin yaklaşık yüzde 60’ına eşdeğer olarak kontrol ediyor.
Ama finans dünyasında durum sadece bu değil. Gerçek şu ki nereye bakarsanız büyük şirketler büyüdükçe büyüyor. Bu ekonomimizin çok yüksek derecede merkezileşmesine neden oldu ve bu tek parça varlıklar temelde mümkün olduğu kadar zenginlik ve gücü çeken dev mıknatıslar haline geldi.
Bu arada da, sokaktaki "vasat Joe" için hayat gerçekten zor oluyor.
Aşağıdakiler Amerika’da zenginlerin daha da zenginleştiğini yoksulların daha da yoksullaştığını ispat eden 29 şaşırtıcı istatistiklerdir…
#1. Bugün Amerika’da, tüm Amerikalıların en zengin yüzde biri alttaki kombine yüzde 90’dan daha büyük net bir değere sahiptir.
#2. Ekonomik Siyaset Enstitüsüne göre, 1979 ve 2007 yılları arasında ABD’li üst düzey yüzde 1 için gelir artışı şaşırtıcı bir biçimde yüzde 390’dı. Aynı dönemde alt yüzde 90 için gelir büyümesi sadece yüzde 5’di.
#3. Ortak bir Meclis ve Senato’nun "Gelir eşitsizliği ve büyük durgunluk" başlıklı raporuna göre, ABD’deki üst düzey % 1, 1980 yılındaki tüm gelirlerin toplamda %10’u kadar kazandı ve 2008 yılına kadar bu rakam %21,0'e fırladı.
#4. Kongre Bütçe Ofisine göre, en üst % 1, 1979 ile 2007 yılları arasında Milli gelir artış payını gören tek gruptur.
#5. Amerikalıların en zengin %1’i, tüm Amerika servetinin üçte birinden fazlasına sahiptir.
#6. Tüm hisse senetleri ve tahvillerin %50’sinden fazlası nüfusun sadece yüzde 1’ine aittir.
#7. Amerikalıların en yoksul %50’si topluca, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki tüm servetin sadece %2,5’una sahiptir.
#8. Amerikalıların üst düzey %1’i ortalama $27.342.212 kazanırken, alt % 90’ı ortalama $31,244 kazanır.
#9. 2000 yılından önce tüm Amerikalıların % 11,3’ü yoksulluk içinde yaşıyordu. Bugün tüm Amerikalıların %15,1’i yoksulluk içinde yaşıyor.
#10. Amerikan Büro Sayımına göre, tüm Amerikalıların % 6,7’si "aşırı yoksulluk" içinde yaşıyor ve bu daha önce kaydedilenlerin en yüksek düzeyidir.
#11. 2001'den önce GDP ücret oranı yaklaşık %49'lardaydı. Bugün, yaklaşık % 44’den aşağı düştü.
#12. Bir araştırmaya göre, 1969 ile 2009 yılları arasında 30 ve 50 yaşları arasındaki Amerikalı erkekler tarafından kazanılan ortalama ücret enflasyon açıklandıktan sonra yüzde 27 düştü.
#13. Ekonomik Siyaset Enstitüsü’nde bir ekonomist olan Heidi Shierholz’a göre, 1970’lerden önce tüm gelirin %53'ü orta sınıfa gidiyordu, ancak bugün tüm gelirin sadece yaklaşık %46’sı gidiyor.
#14. 1970 Yılında, tüm Amerikalıların % 65'i "orta sınıf mahallelerinde" yaşardı. 2007’den beri tüm Amerikalıların yalnızca %44’ü "orta sınıf mahallelerinde" yaşıyor.
#15. Pew Charitable Trusts tarafından çıkarılan bir rapora göre, orta sınıf ailede yetişmiş yaklaşık her üç Amerikalıdan biri gelir merdiveninden aşağı düşmüştür.
#16. Harvard Dergisine göre,2001-2007 yılları arasındaki tüm gelir artışının %66’sı Amerikalı üst yüzde 1’e gitti.
#17. Amerikan işçilerinin yarısı şimdi haftada $505 veya daha az kazanıyor.
#18. AFL-CIO’nun son raporuna göre, geçen yıl ortalama CEO’su Amerikan ortalamasından 343 kat daha fazla para kazanmış.
#19. Geçen yıl 2,6 milyondan daha fazla Amerikalı yoksulluk içine düştü. Bu, ABD hükümetinin 1959 yılında bu konuda istatistik tutmaya başlamasından bu yana gördüğümüz en yüksek artış oldu.
#20. 1991-2007 yılları arasında 65 ile 74 yaş arası iflas eden Amerikalıların sayısı şaşırtıcı oranda %178 yükseldi.
#21. Bugün, her yaşlı Amerikalıdan biri federal yoksulluk sınırının altında yaşıyor.
#22. ABD'de yaşayan çocuklar için yoksulluk oranı 2010 yılında %22'ye yükseldi.
#23. Bugün, her yedi Amerikalıdan biri ve her dört Amerikalı çocuktan biri açlık sınırındadır.
#24. 2007’den beri açlık sınırında olan Amerikalıların sayısı %74 arttı.
#25. Bize ekonominin iyileşiyor olduğu söylendi, ancak açlık sınırında olan Amerikalıların sayısı geçtiğimiz yıl bir %8 oranında daha arttı.
#26. 2010 yılında Amerika Birleşik Devletleri’ndeki bekar annelerin %42’si açlık sınırındaydı.
#27. Küresel ölçekte de zengin daha zengin, yoksul daha yoksul oluyor. Credit Suisse’ye göre, bir milyon dolar ya da daha fazla kar eden bu aile tüm dünya servetinin %38,5’ini kontrol etmektedir. Geçen yıl bu rakam %35,6 oranındaydı. Gördüğünüz gibi oran, yanlış yönde hızla ilerliyor.
#28. Henüz bahsettiğimiz aynı Credit Suisse araştırmasına göre, dünya nüfusunun alt üçte ikisi tüm varlığın sadece %3,3’ünü kontrolü altında tutabiliyor.
#29. İnanabiliyor musunuz, 3 milyardan fazla insan şu an günde 2 dolardan daha az bir parayla yaşıyor.
Bir şeyler değişmediği sürece, tüm dünyada gördüğümüz gelir adaletsizliği sadece kötü, daha da kötü bir halde devam edecek.
Bir önceki makalede, Zürih Üniversitesinin, temelde tüm küresel ekonomiye hakim, 147 dev şirketin kurduğu “süper-varlık” çalışmasından bahsettim
"Şirketler yalnızca tamamen ABD ekonomisine hakim değil, aynı zamanda küresel ekonomiye de tamamen hakimler. Yeni yayımlanan bir Zürih Üniversitesi çalışması, 43.000’den fazla büyük, çok uluslu şirketi inceledi. Çalışma, "çekirdek" 1,318 dev şirketler tarafından denetlenen, mülkiyetleri birbirine bağlı büyük bir ağ keşfetti.
Ama bu "çekirdek"in kendisi çok sıkı örülen “süper-varlık” 147 yekpare şirketler ağı tarafından denetlenir. NewScientist’de bir makalede belirtildiği gibi, tüm ağın servetinin yaklaşık yüzde 40’ını bu 147 şirket kontrol etmektedir."
Bu ultra güçlü şirketler çok sınırlı sayıda insanı çok zengin etti.
Bu "sisteme" bağlı olmayan bizlerse, hayatta kalmanın giderek zorlaştığını görüyoruz.
Bir zamanlar, Amerika Birleşik Devletlerinde dünyanın benzerini görmediği şekilde gelişen bir orta sınıf vardı.
Ama şimdi milyonlarca aile ayakta kalmak için umutsuz bir girişime tırmalıyor.
Sadece Çarşamba günü Güney Florida'da ne olduğuna bir bakalım. Binlercesi ücretsiz yiyecek alabilmek için dizilmiş. Aslında, insanlar geçen Cuma erkenden beş çanta bakkaliye fişi almak için sıraya dizilmiş...
Kuşluk vaktinde, binlercesi fiş dağıtım yerinin dışını saran bir çizgide bekledi. Güvenlik hakkında endişe duyan Miami şehir polis departmanı düzeni sağlamak ve hasta ve yaşlılara bakmak için katılımda bulundu.
Çarşamba günü fiş alanlar 14 Aralıkta dönecekler ve fişleri Gıda alışveriş çantalarıyla değiştirecekler.
Her bir fiş $120 değerinde beş çanta bakkaliye bedeli olabilecek.
Buna inanabiliyor musunuz?
Çizgide sadece ücretsiz yiyecek çantası almak için beş gün boyunca bekleyen Amerikan ailelerin olduğuna inanabiliyor musunuz?
Ne yazık ki, ülkenin dört bir yanından böyle sahneler görmeye başlıyoruz.
Örneğin, geçen hafta yaklaşık 10.000 kişi ücretsiz hindi yemeği için Los Angeles alanına dizildi.
ABD ekonomisi gerilemeye devam ettikçe, insanlar daha da umutsuz hale gelmeye başlayacaklar. Sonunda bazı şehirlerde isyan ve kaos göreceğiz.
Bu arada, ekonomimize hakim olan dev şirketler daha da büyümeye ve güçlenmeye devam edecekler. Yöneticilerine daha büyük pirim ödeyecekler ve bizim işlerimizi daha hızlı bir oranda ülke dışına sevk edecekler.
Sistemimizden beklenen bu değil. Bizim kurucularımızın tasarladıkları da bu değildi.
Ama dramatik değişiklikler olana kadar zenginler sadece daha zengin, yoksullar daha da yoksul olamaya devam edecekler.