Sudan ile İran arasında 8 yıl sonra ilk diplomatik yakınlaşma
Sudan, Suudi Arabistan'ın Tahran'daki büyükelçiliğinin saldırıya uğramasının ardından 2016 yılında İran ile ilişkilerini kesmişti.
Sudan'ın fiili lideri İranlı bir büyükelçiyi kabul etti ve kendi büyükelçisini Tahran'a göndererek sekiz yıllık bir kopuşun ardından iki taraf arasındaki yakınlaşmayı daha da pekiştirdi.
Sudan ordu komutanı Abdülfettah Burhan Pazar günü İran'ın yeni büyükelçisi Hasan Şah Hüseyni'yi Port Sudan'da kabul etti ve Abdülaziz Hasan Salih'i Afrika ülkesinin Tahran büyükelçisi olarak görevlendirdi.
Sudan ordusunun paramiliter Hızlı Destek Güçleri (RSF) ile savaşı sırasında müttefik arayışına girmesi üzerine Sudan ve İran geçtiğimiz Ekim ayında diplomatik ilişkileri yeniden tesis etme kararı almıştı.
Sudan'da orduya bağlı hükümet RSF'ye karşı 15 aydır sürdürdüğü savaşta ordunun yanında yer aldı.
Analiz | Sudan ordusu neden İran ile yakınlaşıyor?
Kızıldeniz kenti Port Sudan, Hartum'un çatışmalarla sarsılmasından bu yana Sudan'ın fiili merkezi haline geldi.
Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Hüseyin El Emin, bunun "iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin seyrinde yeni bir aşamanın başlangıcı" olduğunu belirtti.
Sudan, önde gelen bir Şii din adamının Suudi Arabistan tarafından idam edilmesinin akabinde Suudi Arabistan'ın Tahran'daki büyükelçiliğinin saldırıya uğramasının ardından, Suudi Arabistan'la dayanışma göstermek amacıyla 2016 yılında İran ile ilişkilerini kesmişti.
Bölgedeki birçok Suudi müttefiki de o dönemde İran ile ilişkilerini kesmişti.
Ancak Mart 2023'te Riyad ve Tahran, Çin'in aracılık ettiği bir anlaşmanın ardından ilişkilerini yeniden tesis ettiklerini duyurdu.
İran o zamandan beri komşu Arap ülkeleriyle ilişkilerini güçlendirmek ya da yeniden tesis etmek için hamleler yapıyor.
İran ile Sudan ilişkilerini normalleştirdi
Şubat ayında ABD, İran'ın Sudan ordusuna silah sevkiyatı yaptığı yönündeki haberlerden duyduğu endişeyi dile getirmişti.
Sudan'da savaşın başladığı Nisan 2023'ten bu yana bir dizi yabancı güç ülke içinde savaşan tarafları destekledi.
Ülke aynı zamanda Rusya ile de yakınlaştı ve uzmanlar Rusya'nın paralı asker Wagner grubu aracılığıyla bağlantı kurduğu RSF ile önceki ilişkilerini yeniden ele aldığını söylüyor.
ABD'nin Sudan Elçisi Tom Perriello'ya göre Sudan'daki savaş on binlerce insanın ölümüne neden oldu ve bazı tahminler ölü sayısını 150.000’i buldu.
Birleşmiş Milletler'e göre bu savaş aynı zamanda 11 milyondan fazla insanın yerinden edilmesiyle dünyanın en kötü yerinden edilme krizini ortaya çıkarmış ve ülkeyi kıtlığın eşiğine getirmiştir.
Kaynak: Mepa News, Ajanslar