Suriye'den eylem çağrısında bulunan Ahmed Mansur Sisi rejimini devirebilir mi?

Suriye'nin fiili lideri Ahmed Şara'nın geçtiğimiz günlerde verdiği bir röportajda “devrimin bir rejimi devirmek için etkili olduğunu ancak bir devlet kurmak için geçerli olmadığını” ifade etmesi Suriyeliler tarafından memnuniyetle karşılandı.

Birçok kişi eski muhalif ismin Beşar Esed rejimini geçen ay devirmesinden bu yana izlediği pragmatik yaklaşıma dikkat çekti.

Suriye sosyal medyası, Ahmed Şara'nın YouTuber Joe Hattab tarafından 6 milyon takipçili kanalında yayınlanan son açıklamalarını bu olumlu eğilimin bir parçası ve Esed ailesinin elli yıllık rejiminden sonra Suriye'nin yeniden inşasına yapıcı bir yaklaşım olarak nitelendirdi.

Mısır'ın hükümet kontrolündeki medyası ise daha farklı bir tepki veremezdi.

Ahmed Mansur: Suriye'de Sisi'yi alarma geçiren Mısırlı savaşçı

Şara'yı hedef alan en önde gelen Mısırlı yorumculardan biri de Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi'nin sadık bir destekçisi olan Ahmed Musa'ydı. Sadda Al Balad TV'deki programında Şara'nın yorumlarını “tam bir felaket” olarak nitelendirdi.

Musa, Şara'nın devrimlerin bir devlet inşa etmediğini, bunun yerine “ülkeleri yok ettiğini, milyonları yerinden ettiğini ve kaosu yaydığını” kabul ettiğini savundu.

Ona göre bu, her halk devriminin nihai hedefidir.

Musa'nın sözleri, Mısırlı yetkililerin 2013'te bir karşı devrimle iktidarı ele geçirmelerinden bu yana bölgedeki ve ötesindeki halk hareketlerine ilişkin derin kaygılarını gösteriyor.

Suriye'de savaşan Ahmed Mansur gibi yurtdışındaki Mısırlılardan gelen eylem çağrıları onlar için özellikle rahatsız edici.

Mansur 2013 yılında Esed rejimine karşı savaşan Suriyeli gruplara katılmak üzere Suriye'ye yerleşmişti. Şara'nın lideri olduğu Tahriru'ş Şam Heyeti'nin (HTŞ) bir mensubuydu ve geçen ay sürpriz bir şekilde bu gruptan ayrıldığını açıkladı.

Esed'in HTŞ liderliğindeki Suriyeli grupların şok saldırısı karşısında Suriye'den kaçmasının ardından Mansur Sisi'ye karşı gösteriler düzenlenmesi çağrısında bulunmaya başladı ve bu gösterilerin 2011'de Hüsnü Mübarek'i deviren halk devriminin yıldönümü olan 25 Ocak'ta yapılması gerektiğini söyledi.

Mansur, kısa bir süre önce sosyal medya hesabında maskeli birkaç kişi, bir tabanca ve tek bir mermi ile birlikte monarşiden kalma eski Mısır bayrağı ve arkasında “25 Ocak Devrimciler Hareketi” yazan bir fotoğrafını paylaştı.

Mansur'un kışkırtıcı paylaşımı iki gün içinde 7 milyondan fazla kez görüntülenerek hem destek hem de kınama aldı.

Sırada Sisi'nin devrilmesi mi var?

Aynı zamanda sempatizanlar arasında da bir tartışma başlattı: Eylem çağrıları 25 Ocak'a odaklanmalı mı? Değişim silahlı muhalefet yoluyla gelebilir mi? Peki böyle bir mücadeleye kimler dahil olacak?

Medya kampanyası

Mansur, paylaşımından birkaç saat sonra Mısır medyası tarafından saldırıya uğradı. Musa paylaşımı ulusal güvenliğe yönelik bir tehdit olarak nitelendirdi.

Suudi vatandaşlığına sahip bir diğer Sisi destekçisi Amr Edib ise Şara'ya seslenerek Suriye'nin Mansur'un eylemlerini onaylayıp onaylamadığını ve onu korumak için Mısır ile ilişkilerini tehlikeye atıp atmayacağını sordu.

Diğer başka Sisi destekçileri de 2019'da Libya'da gözaltına alınıp Mısır'a iade edildikten kısa bir süre sonra idam edilen muhalif subay Hişam Aşmavi gibi Mansur'un da yargılanmak üzere teslim edilmesini talep etti.

Medyadaki bir diğer önde gelen Sisi destekçisi Neşat el Dehi ise Mısır'ın Suriye'den gelen tehditlere müsamaha göstermeyeceğini söyledi.

2011'deki devrimin yıldönümü Mısırlı yetkililer için endişeli bir dönem.

Sisi 2013 yılında Mısır'ın seçilmiş ilk cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'yi bir darbeyle görevden alarak iktidarı ele geçirdi ve ülke yeniden ordunun eline geçti.

O zamandan bu yana Sisi 2011'deki gösterileri kaotik ve zarar verici olarak nitelendirdi ve Mısır'ın döviz rezervlerindeki düşüşün başlıca nedeni olarak gösterdi.

Ayrıca protestoların Etiyopya'nın Rönesans Barajı'nı inşa etmesine katkıda bulunarak Mısır'ın su kaynaklarını tehlikeye attığını ve Mısır'ın ulusal güvenliğine doğrudan bir tehdit oluşturduğunu savundu.

Mısır: Esed'in düşüşü Sisi'yi endişelendirdi

Eylül 2019'da İspanya'da yaşayan Mısırlı aktivist Muhammed Ali tarafından ortaya atılan yolsuzluk iddiaları Mısır genelinde Sisi karşıtı protestolara yol açmıştı.

Şimdi de Mısır hükümetinin önemli ekonomik ve güvenlik sorunlarıyla mücadele ettiği ve halkın hoşnutsuzluğunun arttığı bir dönemde devrimci Suriye'den protesto çağrıları yapılıyor.

Sisi'yi eleştiren Katar merkezli Mısırlı gazeteci Salim Azuz, Facebook'ta Mısır'da silahlı mücadeleye karşı olduğunu ancak hükümeti Mansur'un girişimini akıllıca ele almaya çağırdığını yazdı.

Ayrıca Şara'ya yönelik medya saldırılarının Mısır'a fayda sağlamayacağı gibi Suriye'ye de zarar vereceğini söyledi.

Baskılar

Mısırlı yetkililer her zaman olduğu gibi devrimin yıldönümü öncesinde baskıcı önlemleri arttırdı, sosyal medyayı takip etti, rastgele gözaltı operasyonları yaptı ve olası gösterileri önlemek için kapsamlı denetimler gerçekleştirdi.

Bunun son örneği, 2 milyondan fazla takipçisi olan TikTok hesabıyla Rivaldo olarak bilinen Mısırlı genç Muhammed Ahmed Allam. Kendisi son günlerde Sisi rejimini ve onun muhalefete yaklaşımını eleştiren videolar yayınladı.

Kasım 2022'de Mısır polisi kardeşini gözaltına almak için ailesinin evine baskın düzenledi, ancak onun yerine Rivaldo'yu gözaltına aldı. Mayıs 2023'e kadar cezaevinde kaldı.

Birkaç gün önce ise Rivaldo Mısır polisini eleştirerek onları “aptal” olarak nitelendirdi ve Sisi'yi diktatörlükle suçladı. Ertesi gün ise kaosu kışkırttığı ve yanlış bilgi yaydığı iddiasıyla tutuklandı.

Mısır istihbaratına bağlı ONTV kanalı, tutuklanmasını kaba bir dil kullanarak haberleştirdi ve onu “kendini gezegendeki en cesur adam sanan bir haydut” olarak nitelendirdi.

Bu arada, ünlü YouTuber Ahmed Ebu Zeyd ortadan kayboldu. Raporlar kendisinin tutuklandığını ve döviz ticareti yapmaktan yargılanacağını ifade ediyor.

Eski bir mühendis olan Ebu Zeyd, eğitim kanalında 8 milyondan fazla takipçisiyle Orta Doğu'da önemli bir figür haline geldi. Başarısı, sosyal medya içerik üreticilerinin etkinliğinin Mısır'ın müttefiki BAE tarafından düzenlenmesine rağmen, "1 Milyar Takipçi Zirvesi"ne katılmasını sağlamıştı.

Sisi rejimi Mısır'da Filistin'e destek için protesto düzenleyen kişileri hapsediyor

Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kaynak Middle East Eye'a yaptığı açıklamada Ebu Zeyd'in beş gün önce hesabından büyük miktarda para çektikten sonra tutuklandığını ve bu durumun merkez bankasında şüphe uyandırdığını söyledi.

Kaynak, soruşturmalar yürütülürken 15 gün gözaltında tutulduğunu söyledi.

Ebu Zeyd'in ortadan kaybolması TikTok'ta kullanıcıları arasında yol açtı ve insanlar dayanışmanın yanı sıra baskılar nedeniyle yetkililere karşı öfkelerini dile getirdi.

Bunlar arasında 6 milyondan fazla takipçisi olan Elswesi adlı bir TikTok hesabı da vardı ve Ebu Zeyd'in tutuklanmasına şu sözlerle tepki gösterdi: “Mısır'da hayatta kalmak için başarısız olmalısınız.”

Kaynak: Mepa News, Middle East Eye