Taliban yönetimiyle ABD arasında işgal sonrası ilk üst düzey temas

Amerikalı üst düzey yetkililer Taliban’ın Afganistan’da yönetimi ele geçirmesinden bu yana ilk kez yeni yönetimin temsilcileriyle yüz yüze görüştü.

ABD Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin yaptığı açıklamaya göre, Amerikan heyeti dün Katar’ın başkenti Doha’da Taliban yöneticileriyle bir araya geldi.

Merkez Bankası rezervlerini serbest bırakma çağrısı

Görüşmelerin ilk gününde Taliban’ın ABD’ye, dondurduğu Afganistan’ın Merkez Bankası rezervlerini serbest bırakma çağrısında bulunduğu belirtildi.

Taliban heyetine başkanlık eden Dışişleri Bakan Vekili Emir Han Muttaki, Amerikalı yetkililerin görüşmelerin açılış oturumunda, insani yardımlara devam edecekleri ve Afganlar’a koronabirüs aşıları sağlayacakları sözünü verdiğini bildirdi.

"Yeni bir sayfa"

Taliban’ın gazetecilerle paylaştığı bir sesli mesaja göre Muttaki, iki taraf arasında “yeni bir sayfa açmayı” konuştuklarını kaydetti.

Muttaki, “Birbirimizle eşit temelde, iyi ve olumlu yönde ilişkiler tesis etmeye duyulan ihtiyaç görüşmelerde vurgulandı. Afganistan’ın içinde bulunduğu zor koşullar karşısında, Afgan mali varlıkları üzerindeki kısıtlamaların kaldırılması gereğini de vurguladık” diye konuştu.

ABD, Taliban’ın Afganistan’da yönetimi ele geçirmesinden sonra milyarlarca dolarlık Afgan hükümeti rezervlerini dondurmuştu. Washington, ABD’deki hesaplarda tutulan bu rezervlere Taliban yönetiminin erişimine izin vermiyor. Dünya Bankası ve IMF de Taliban yönetimi altında insan haklarıyla ilgili endişelere işaret ederek, kalkınma yardımlarını bloke etmişti.

İki taraf arasındaki görüşmeler Pazar günü de devam edecek.

Görüşmelerle ilgili ilk olarak Reuters’da yayınlanan habere göre, ABD heyetinde Dışişleri Bakanlığı, istihbarat birimleri ve Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) yetkilileri yer alıyor.

Taliban’ın üst düzey yetkililerinden Suheyl Şahin de VOA’ya yaptığı açıklamada, bugün ve yarın görüşmelerin yapılacağını doğrulamıştı. Taliban’ın Doha’daki ofisinde görevli olan Şahin aynı zamanda da grubun Birleşmiş Milletler temsilcisi konumunda.

Taliban’dan dün yapılan bir açıklamada da, Afganistan Dışişleri Bakanı Emirhan Muttaki’nin bir grup üst düzey Afgan yetkiliyle birlikte Doha’ya gitmek üzere Kabil’den ayrıldığı belirtilmişti.

Taliban Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abdul Kahar Balkhi, resmi Twitter hesabından, “Heyet Katarlı yetkililerle ve diğer ülkelerin temsilcileriyle, mevcut siyasi durum ve ilişkiler üzerine görüşecek” mesajını verdi. Taliban istihbarat yetkilisinin de görüşmelerde yer alacağını belirten Balkhi açıklamasında, Katar dışında görüşmelere dahil olacak diğer ülkelerin hangileri olduğuyla ilgili ayrıntı paylaşmadı.

ABD ile ilk yüz yüze üst düzey temas

Sözkonusu görüşmeler, Taliban’ın Ağustos ayının sonuna doğru Afganistan’da yönetimi ele geçirmesinden bu yana ABD ile ilk yüz yüze üst düzey görüşmesi olarak kayıtlara geçiyor.

Reuters’un haberine göre, Amerikalı üst düzey heyet üyeleri Taliban’a, Afganistan’dan Amerikalılar’ın ve Afgan müttefiklerinin tahliye sürecinde güvenliği sağlamaları yönünde talepleri yineleyecek.

Amerikalı yetkililerin ayrıca Taliban’a, Afganistan’ın El-Kaide ve diğer örgütler için bir sığınak haline dönüşmeyeceği ve insani ve ekonomik krizin büyümeye devam ettiği ülkede yardımlara erişimin sağlanacağı yönündeki sözlerini tutması için baskı yapması da bekleniyor.

Konuyla ilgili Reuters haber ajansına konuşan Amerikalı yetkililer, bu görüşmenin, Başkan Joe Biden yönetiminin Taliban hükümetini tanıdığı anlamına gelmeyeceğinin de altını çizdi. Yetkililer, Taliban’ın meşru kılınmasının, çoğulcu bir yönetim kurulması ve kadın haklarının korunması gibi diğer konulara da bağlı olduğuna vurgu yaptı.

Diğer taraftan, Associated Press (AP) ajansının haberine göre de Taliban bugün yaptığı açıklamada, Afganistan’daki aşırıcı grupları kontrol altına almada ABD’yle işbirliği yapmayacağını belirtti.

AP’ye konuşan Taliban sözcüsü Süheyl Şahin, ülkede etkisini giderek arttıran IŞİD’i kontrol altında tutmada Washington’la işbirliğinin olmayacağını söyledi. Şahin, Taliban’ın IŞİD’in Afganistan kolu IŞİD Horasan’a karşı ABD’yle birlikte çalışıp çalımayacağı sorusunu, “DAEŞ’le biz kendimiz bağımsız olarak mücadele edebiliriz” diye yanıtladı.

Kaynak: Amerika'nın Sesi