Taliban'ın Afganistan'da iktidara gelmesi Özbekistan'da halka baskıyı artırdı

Özbekistan yönetiminin, Afganistan'da Taliban'ın iktidara gelmesi sonrası halka yönelik baskılarını artırdığı ifade ediliyor.

Taliban'ın ilan ettiği 'Afganistan İslam Emirliği' ile en sıkı ilişkilere sahip olan ülke olmasına rağmen, Özbekistan yönetimi ülke içinde ise Taliban endişesiyle baskıları artırmış durumda.

Özbek yönetimi, Taliban'ın bölgedeki faaliyetlerinin kendi vatandaşlarını etkilemesinden endişe ediyor. Taliban saflarındaki Özbek nüfusun yoğunluğu da endişeleri artırıyor.

Tutuklamalar artıyor

RFE/RL'nin aktardığı bilgilere göre, başkent Taşkent'te ve çevre yerleşimlerde, 10 Eylül'de 29 kadın, 17 Eylül'de ise 12 erkek "Hizbut Tahrir propagandası" iddiasıyla gözaltına alındı.

Özbek kaynaklar sadece Eylül ayında 200 kişinin benzer iddialarla gözaltına alındığını ve tutuklandığını kaydetti.

Orta Asya'daki Türki cumhuriyetlerde, özellikle Özbekistan'da "Hizbut Tahrir" iddiasının, İslami çalışmalar yürüten sivilleri gözaltına almak için bir bahane olarak kullanıldığı biliniyor.

Buna ek olarak 9 Kasım'da Sirderya ilinde de 9 kişi "cihat yanlısı" oldukları iddiasıyla gözaltına alındı. Bu kişilerin Suriye'ye savaş için gitme hazırlığında oldukları iddia edildi. Bununla beraber IŞİD üyesi oldukları iddiasıyla da gözaltına alınan kişiler oldu.

Öte yandan 30 Eylül'de bir diğer kişi de Şubat 1999 Taşkent saldırılarında rolü olduğu iddiasıyla gözaltına alındı. Bu kişinin Çeçenistan'da da eğitim aldığı ve Doğu Türkistan İslami Hareketi mensubu olduğu öne sürüldü.

Gözaltına alınanların büyük kısmı gözlem altında serbest bırakılırken bir kısmı da tutuklandı.

Taliban etkisi endişesi

Özbekistan'ın Afganistan'daki gelişmeler sebebiyle tetikte olduğu dikkat çekiyor.

Afganistan'da yaşayan milyonlarca Özbek'in önemli bir kısmı Taliban bünyesinde yer alıyor. Bunlardan bazıları üst düzey siyasi ve askerlik pozisyonlarında bulunuyor.

Özbekistan bu açıdan iki yönlü bir endişeye sahip. Ülke içindeki İslami muhalefetin Taliban'ın etkisiyle güçlenmesinden endişelenirken, aynı zamanda bunlara yönelik baskının da "radikalleşmeye yol açacağından" şüpheleniliyor.

Bu açıdan Özbekistan, ülkede Müslüman nüfusun İslami taleplerine daha esnek bir tavırla yaklaşma eğilimine girmesi bekleniyor. Ancak son tutuklamalar, ülke içindeki dengelerin zaman zaman değişebileceği yorumlarına da yol açıyor.

Kaynak: Mepa News