Toplu katliamların yaşandığı Sudan'da son durum ne?

Uluslararası sivil toplum kuruluşları Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından Sudan'ın orta kesimindeki El Cezire eyaletinde onlarca sivilin ölümüne neden olan katliamı kınayarak sivillerin korunması ve faillerin hesap vermesi gerektiği çağrısında bulundu.

Cumartesi günü Sudanlı aktivistler ve doktorlar Birleşi Arap Emirlikleri tarafından desteklenen HDK'yı, El Cezire eyaletindeki El Feriha köyüne 124 sivili öldürmekle suçladı.

Açıklamada HDK milislerinin bölgenin ordu kontrolüne geçmesinin ardından köylülerden intikam almak için katliamı gerçekleştirdiği kaydedildi.

Sudan'daki BM İnsani Yardım Koordinatörü Clementine Nkweta Selami Pazar günü yaptığı açıklamada, El Cezire eyaletinde silahlı şiddetin tırmandığına dair haberlerden derin endişe duyduğunu belirterek, bu haberlerin HDK milislerinin “sivilleri ayrım gözetmeksizin öldürdüğünü, kadınlara ve kız çocuklarına cinsel şiddet uyguladığını, pazarları ve evleri büyük ölçüde yağmaladığını ve çiftlikleri yaktığını” gösterdiğini söyledi.

Sudan'da Hızlı Destek Kuvvetleri sivil katliamı yaptı: 124 ölü 200 yaralı

Açıklamada, “Bazı köylerin sakinleri fiziksel saldırıya uğradı, aşağılandı ve tehdit edildi, bunun sonucunda onlarca sivil can güvenlikleri için evlerini terk etti, kalanlar ise ciddi tehditlerle karşı karşıya kaldı” denildi.

Selami, “Geçen yıl Sudan'ın batısındaki Darfur'da tanık olduğumuz türden tecavüz, hedefli saldırılar, cinsel şiddet ve toplu katliamlar gibi insan hakları ihlallerinin El Cezire eyaletinde tekrarlanması karşısında şoke oldum ve derin bir rahatsızlık duydum. Bunlar korkunç suçlar” dedi ve ekledi:

"Kadınlar, çocuklar ve en savunmasız durumda olanlar, halihazırda çok sayıda cana mal olan bir çatışmanın yükünü taşıyor” dedi.

Selami, “Sivillere, sivil yapılara ve kamu altyapısına saldırmak uluslararası insancıl hukuk kapsamında yasaktır, kabul edilemez ve derhal durdurulmalıdır ve siviller nerede olurlarsa olsunlar korunmalıdır” ifadelerini kullandı.

Borrell ve Ghebreyesus'un açıklamaları

AB Dış Politika Şefi Josep Borrell sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada “Sudan'ın El Cezire eyaletinden gelen korkunç görüntüler endişe verici” dedi.

"HDK'nın daha fazla toplu katliam ve tecavüz gerçekleştirdiğine dair haberler var, sivillere yönelik katliamlar durdurulmalı ve failler sorumlu tutulmalıdır" diyen Borrell, "AB'nin adalet için çalışmaya devam ettiğini" ifade etti.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, X hesabından yaptığı paylaşımda “Sudan'ın El Cezire eyaletinde en az 124 kişinin öldürüldüğüne dair trajik haberler aldık” dedi.

Ghebreyesus, “Son olaylar Sudan'da devam eden korkunç insani krizin ve uluslararası toplum ile medyanın görmezden gelmeye devam ettiği sivillerin acilen korunması ihtiyacının altını çiziyor” dedi.

Sudan'ın Geçici Egemenlik Konseyi Başkanı ve ülkenin lideri olarak gösterilen Abdulfettah Burhan, HDK'nın uluslararası hukuk ihlallerinin ve insanlığa karşı işlediği suçların “cezasız kalmayacağını ve hoş görülemeyeceğini” vurguladı.

Sudan'da çocuklar açlık kriziyle karşı karşıya

Sudan Dışişleri Bakanlığı da HDK'yı “Hartum'u güneyden çevreleyen doğu El Cezire'deki köy ve kasabalara, bu eyaletteki komutanların orduya katılmasının ardından intikam saldırıları düzenlemekle” suçladı.

Bakanlık saldırıları “soykırım ve etnik temizlik” olarak nitelendirdi.

El Cezire eyaletindeki HDK komutanı Ebu Akla Muhammed Ahmed Kikel'in 20 Ekim'de HDK ile yollarını ayırmasının ardından eyalette ordu ile HDK arasındaki çatışmalar yeniden başladı.

Aralık 2023'te Kikel'in başında olduğu HDK güçleri eyaletin merkezi Vad Medeni de dahil olmak üzere El Cezire'deki birçok bölgenin kontrolünü ele geçirmişti.

HDK şu anda, Manakil şehri hariç eyaletin büyük bölümünü ve güneyde Sennar eyaleti sınırlarına kadar olan çevre bölgeleri ve batıda Beyaz Nil eyaleti sınırlarına kadar olan bölgeleri kontrol ediyor.

Birleşmiş Milletler'e göre Nisan 2023 ortalarından bu yana Sudan ordusu ve HDK, 20.000'den fazla insanın ölümüne ve 11 milyondan fazla kişinin yerinden edilmesine neden olan bir savaş yürütüyor.

BM ve uluslararası çağrılar, 18 eyaletten 13'üne yayılan çatışmalar nedeniyle milyonları açlığa ve gıdasızlıktan ölüme itmeye başlayan insani bir felaketten kaçınmak için savaşın sona erdirilmesi yönünde çaba yürütüldüğünü ifade ediyor.

Kaynak: Mepa News, Al Jazeera