Trump Türkiye'ye F-35 satmayı planlıyor

ABD Başkanı Donald Trump, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı görüşmenin ardından Türkiye'ye yönelik yaptırımları kaldırmayı ve savaş uçağı satışını yeniden başlatmayı değerlendiriyor.

Fox News'e konuşan iki kaynağa göre Trump, Türkiye'ye F-16 savaş uçaklarının satışının tamamlanmasına yardımcı olma niyetini dile getirdi ve iki tarafın Türkiye'nin Rus S-400 sistemini çalışamaz hale getirecek bir anlaşmaya varması halinde Türkiye'ye asıl değerli hedefi olan F-35 uçaklarını satma fikrine açık olduğunu belirtti.

Bu anlaşma, S-400 sistemlerinin kısmen sökülmesi ya da Türkiye'de ABD kontrolündeki bir üsse taşınması şeklinde olabilir.

Kongre geçen yıl Türkiye'ye 23 milyar dolarlık 40 adet F-16 ve mevcut filosundaki 79 adet uçağın modernizasyon kitlerinin satışını onayladı ancak Türkiye Savunma Bakanlığı ile bu uçakları üreten Lockheed Martin arasında görüşmeler devam ediyor.

Konuyla ilgili bilgi sahibi bir kaynağa göre Trump'ın ekibi Türkiye'nin Amerika'nın Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası (CAATSA) yaptırımlarını ihlal ettiğinin tespit edilmesinden nasıl kaçınılabileceğine dair hukuki ve teknik analiz istedi.

Bloomberg'in Perşembe günü bildirdiğine göre ABD, Türkiye'nin Rus doğal gazını satın almasına izin veren muafiyeti Mayıs ayına kadar uzatmayı kabul etti.

Trump ve Erdoğan Pazar günü telefonda görüştü ve Türk hükümeti yakın gelecekte Erdoğan'ın Trump'la görüşmesi için ABD'ye gitme planlarını kesinleştirmeye çalışıyor.

Türk Büyükelçiliği, Erdoğan'ın ofisinden yapılan ve Cumhurbaşkanı'nın Trump'a “iki ülke arasında savunma sanayi alanında işbirliğinin geliştirilmesi için CAATSA yaptırımlarının sona erdirilmesi, F-16 tedarik sürecinin tamamlanması ve Türkiye'nin F-35 programına yeniden katılımının sonuçlandırılması gerektiğini” ifade ettiği telefon görüşmesinin dökümüne işaret etti.

Erdoğan ABD'den, Türkiye'nin desteğiyle Beşar Esed'in yeni bir güç olan Suriyeli gruplar tarafından devrildiği Suriye'ye yönelik yaptırımların kaldırılmasını istedi. ABD tarafı görüşmeye ilişkin bir açıklama yapmadı.

Türkiye, Rusya'dan S-400 hava savunma sistemi satın almasının ardından, Kremlin tarafından üretilen bir sistemin F-35 gibi üst düzey bir ABD teknolojisine bu kadar yakın olmasının yarattığı casusluk endişeleri nedeniyle F-35 programından çıkarılmıştı.

Beyaz Saray 2019'da yaptığı açıklamada “F-35, gelişmiş yetenekleri hakkında bilgi edinmek için kullanılacak bir Rus istihbarat toplama platformuyla bir arada var olamaz” demiş ve satın almanın Türkiye'nin NATO'ya katılımı üzerinde “zararlı etkileri” olacağını ifade etmişti.

Ankara, ABD'nin siyasi ve ekonomik sonuçları olacağı yönündeki uyarılarına rağmen 2017 yılında Rusya ile S400'ler için 2,5 milyar dolarlık bir anlaşma yapmıştı. ABD, Türkiye'yi caydırmak için Patriot sistemini satmayı teklif etti ancak Ankara sistemin hassas füze teknolojisini de beraberinde istedi ve ABD bunu reddetti.

ABD'nin değerlendirmeleri, İngiltere'nin geçen hafta Türkiye'ye 40 adet Eurofighter Typhoon savaş uçağı satın almak için fiyat teklifi sunmasının ardından geldi.

Türkiye'ye F-35 satışına yönelik bir hamle tartışmalara yol açabilir ve Türkiye'nin geçen yıl Gazze savaşı nedeniyle tüm ilişkilerini kestiği İsrail, Kıbrıs ve çevresindeki sularla ilgili anlaşmazlıklar nedeniyle Yunanistan gibi ABD müttefiklerinin endişelenmesine neden olabilir.

Uzmanlar F-35'i bir “statü sembolü” olarak tanımlıyor. Demokrasileri Savunma Vakfı İcra Direktörü Jonathan Schanzer, “F-35 kulübü gerçekten güvenilir müttefikler içindir” ifadesini kullandı.

Helenik Amerikan Liderlik Konseyi İcra Direktörü Endy Zemenides ise “Bu, Başkan Trump'ın bombaladığı Husileri destekleyen, Hamas'ı destekleyen ve Hizbullah'ı destekleyen bir Türkiye” dedi ve ekledi: “Müşteri olmak istemediklerini, silah pazarında rakip olmak istediklerini biliyoruz.”

Ancak Ankara'yı saf dışı bırakmak, NATO ittifakında ABD'den sonra ikinci en büyük orduya sahip olan Türkiye'yi Rusya ve Çin ile daha yakın bir pozisyona sokabilir.

Kaynak: Mepa News, Fox News