Trump'ın dünyayı değiştiren gümrük vergileri yürürlüğe girdi

ABD Başkanı Donald Trump'ın küresel ekonomiyi yeniden düzenlemeye yönelik kapsamlı girişimi, onlarca ülkeye yönelik tarihi gümrük vergileriyle Çarşamba günü erken saatlerde yürürlüğe girdi.

Trump bunun ABD ekonomisini canlandıracağını ve daha adil bir küresel düzen getireceğini iddia ediyor. Ekonomistler ve yöneticiler ise bunun küresel ittifakları parçalayacağı ve sancılı bir resesyona yol açacağı görüşünde.

Çarşamba günü yerel saatle 12.01'de ABD, geçtiğimiz Cumartesi günü toplamaya başladığı yüzde 10'luk temel gümrük vergilerine ek olarak yaklaşık 60 ülkeye karşılıklı gümrük vergileri uygulamaya başladı.

Avrupa Birliği gibi uzun süredir müttefik olan ülkelere yüzde 20 gümrük vergisi uygulanırken, Vietnam ve Kamboçya gibi önemli üretim bölgelerine yüzde 40'a varan oranlarda gümrük vergisi uygulanıyor.

Bir de Çin var ki, fentanil ticareti nedeniyle zaten yüzde 20 gümrük vergisine sahipti, daha sonra yüzde 34'lük bir karşılıklı gümrük vergisi ve ardından ABD vergilerine misilleme yaptığı için fazladan yüzde 50 daha aldı ve bu toplamda yüzde 104'lük bir tarifeye denk geliyor.

Vergiler hemen hemen her şey için geçerli, ancak bazı ürünlerin diğerlerinden daha fazla etkilenmesi bekleniyor.

Neredeyse bir asırdır uygulanan en yüksek yeni gümrük vergilerinden en çok etkilenenler video oyunları, bilgisayar parçaları, akıllı telefonlar, giyim ve havacılık parçaları.

Yale Bütçe Laboratuarı, tarifelerin ortalama bir Amerikan hanesinin harcanabilir gelirini yılda yaklaşık 3.800 dolar azaltacağını tahmin ediyor. Ancak bu bir ortalama ve gerçekte tarifeler en yoksul aileler üzerinde etkili bir şekilde gerileyici bir vergi olacak.

Tarifeler yürürlüğe girmeden önce insanlar araba, iPhone ve hatta temel gıda maddelerini stoklamak için acele etti.

Trump'ın 2 Nisan'da yaptığı açıklamadan bu yana küresel finans piyasaları tarihi açıdan en sert dört işlem günü geçirdi.

Yatırımcılar, sadece 1987 piyasa çöküşü, 2008 küresel mali krizi ve 2020 COVID başlangıcı ile paralellik gösteren bir krizde trilyonlarca dolar kaybetti.

Amerikan piyasası büyük bir belirsizliğe kapılmış durumda.

Sadık bir Trump destekçisi olan milyarder yatırımcı Bill Ackman, tarifelerin yürürlüğe girmesi halinde “ekonomik nükleer kış” uyarısında bulundu.

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent Salı günü yaptığı açıklamada 70 ülkenin ticaret anlaşmaları yapmak için Beyaz Saray'a ulaştığını söyledi.

Bu görüşmelerin ne kadar sürede gerçekleşeceği, Beyaz Saray'ın bu görüşmelerde nasıl bir sonuç arayacağı ya da diğer ülkelerin teklif edilenlere sıcak bakıp bakmayacağı ise henüz belli değil.

Kaynak: Mepa News, Axios