Türkiye'de gelir dağılımı eşitsizliği artıyor

2018 yılında en düşük gelire sahip, "ilk yüzde 20" olarak adlandırılan grubun payı bir önceki yıla göre 0.2 puan azalarak yüzde 6.1’e düştü. Aynı dönemde en yüksek gelire sahip yüzde 20’lik grubun payı 0.2 puan artarak yüzde 47.6’ya yükseldi. 2017 yılında Türkiye gelir dağılımı eşitsizliğinde Avrupa’da ikinci sırada yer aldı.

En yoksul yüzde 40'lık kesimin payı yüzde 17

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı “Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması” verilerine göre 2018’de Türkiye’de “son yüzde 20” olarak adlandırılan en zengin kesim gelirin yüzde 47,6’sını alıyor. “Dördüncü yüzde 20” kesim gelirin yüzde 20,9’unu alırken en ortada yer alan “üçüncü yüzde 20” grubu gelirin yüzde 14,8’ini alıyor. “İkinci yüzde 20”nin payı yüzde 10,6 iken, en yoksul kesim olan “ilk yüzde 20”nin aldığı miktar toplam gelirin yüzde 6,1’i. Buna göre Türkiye’de en yoksul yüzde 40’lik kesime toplam gelirden düşen pay sadece yüzde 17.

100 kişiden 70’i borçlu

TÜİK’e göre nüfusun, yüzde 70,4'ü konut alımı ve konut masrafları dışında taksit ödüyor veya borçlu. Halkın yüzde 58,3'ü evden uzakta bir haftalık tatil masraflarını karşılayamadığını ve yüzde 11,5'i konut masraflarının hanelerine çok yük getirdiğini bildirdi.

Kendilerine ait bir konutta yaşayanların oranı yüzde 59 oldu

TÜİK’in araştırmasına göre nüfusun yüzde 59'u kendilerine ait bir konutta oturuyor. Bu oran 2008 yılında yüzde 61’di. Türkiye’de satılan konut sayısı 2018 yılına kadar her sene artarken buna rağmen kiracı sayısının artması dikkat çekiyor.

33 ülke içinde Türkiye ikinci sırada

Türkiye’de zengin kesimin gelirin neredeyse yarısını alması büyük bir gelir dağılımı eşitsizliğine yol açıyor. Bu durum, Türkiye’nin Avrupa ülkeleri arasında ikinci sırada yer almasına yol açtı.

Avrupa İstatistik Ofisi’nin (Eurostat) 2017 yılına ait Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması sonuçlarına göre Türkiye gelir dağılımı eşitsizliğinde Sırbistan’ın ardından ikinci sırada bulunuyor.

Gelir dağılımı, toplumdaki en yüksek gelire ve en düşük gelire sahip grupların toplam gelirden aldıkları paylar karşılaştırılarak hesaplanıyor. Toplumun en zengin yüzde 20’lik kesiminin geliri ile en yoksul yüzde 20’lik kesiminin gelirine oranı karşılaştırılarak P80/P20 hesaplanıyor. Farkın fazla olması gelir dağılımı eşitsizliğinin yüksek olması anlamına geliyor.

P80/P20 oranı 28 AB ülkesinde ortalama 5,1 olarak ölçüldü. Sırbistan 9,4 ile zirvede yer alırken Türkiye’de bu oran 8,7 oldu. Türkiye’yi 8,2 puan ile Bulgaristan takip etti. Gelir dağılımı eşitsizliğinin en az olduğu ülkeler ise Slovenya (3,4), Çekya (3,4) ve Slovakya (3,5) oldu.

Öte yandan, Türkiye’de P80/P20 oranını 2017 yılı için 7,5 olarak açıklamıştı. TÜİK’e göre bu oran 2018’de 7,8’e yükseldi.