Türkiye'nin BRICS üyeliğine ilişkin Rus sızıntıları Ankara'yı tedirgin ediyor

Türkiye BRICS ekonomik grubuna üye olmak için resmi başvuruda bulunduğunda, Türk kamuoyu bunu ilk olarak Ruslardan duydu.

Vladimir Putin'in yardımcılarından Yuri Uşakov bu ay başında gazetecilere yaptığı açıklamada, "Türkiye tam üyelik için başvuruda bulundu ve bu başvuru değerlendirilecek" demişti.

Middle East Eye'den Ragıp Soylu'nun haberine göre, Ankara'nın, kurucu üyeleri Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'nın kısaltması olan BRICS'e olan ilgisi yeni değil.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, başvuruda bulunmadan önce bir yıldan fazla bir süre boyunca gruba katılmaya açık olduğunu defalarca dile getirdi. Haziran ayında Çin'e yaptığı bir ziyaret sırasında Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Ankara'nın bu yıl şansını deneyebileceğini ifade etmişti.

"Türkiye BRICS'e katılmak için başvuruda bulundu"

Genellikle Batılı ülkelerin liderlik ettiği G7'ye alternatif olarak görülen BRICS'in artan popülaritesi küresel güç dinamiklerinde önemli bir değişimi temsil ediyor.

Türkiye birliğe kabul edilirse, bu bloğa katılan ilk NATO müttefiki olacak.

Ancak Ankara'daki uzmanlar Rusya'nın Türkiye'nin başvurusuyla ilgili açıklamalarını ve basına sızan haberleri şaşırtıcı buluyor.

Rusya'nın Haziran ayından bu yana yaptığı açıklamalar kafa karışıklığını daha da derinleştirdi.

Rusya, Türk yetkililere söylediği ettiği gibi Türkiye'nin üye olmasını istiyorsa, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov neden Fidan'ın yorumlarına hemen BRICS'in genişlemeyle ilgilenmediğini söyleyerek yanıt verdi?

Lavrov, "10 ülke ezici bir çoğunlukla, birliği iki katına çıkaran yeni üyeleri ‘kabul etmek’ için yeni üye alımına ‘ara verme’ kararı aldı” demişti.

BRICS'in daimi bir lideri olmasa da Rusya kısa bir süre önce dönem başkanlığını üstlendi ve 22-24 Ekim tarihleri arasında Kazan'da bir zirveye ev sahipliği yapmayı planlıyor.

Erdoğan'ın zirveye katılacağı haberi de yine Kremlin tarafından duyuruldu.

Türk yetkililer zirvede bloğun olası genişlemesinin ele alınıp alınmayacağını öğrenmek için sabırsızlanıyordu.

Bu merak Lavrov'un geçen hafta Rus basınına verdiği demeçte Kazan zirvesinde genişleme konusunun ele alınacağını ancak bunun Ankara'nın umduğu şekilde olmayacağını söylemesiyle son buldu.

Lavrov, BRICS'in tam üyelikten ayrı olarak “ortak devletler” adında bir kategori oluşturacağını açıkladı.

Lavrov daha sonra BRICS'in kural ve değerlerinin, üyelerin NATO gibi diğer birlik ya da blokların bir parçası olmasını engelleyebileceğini ima ederek üst düzey bir Türk yetkilinin daha önce yaptığı açıklamalarla çelişmişti.

"Bir pazarlık taktiği"

Lavrov'un Ankara'nın NATO üyeliği konusunda karışık sinyaller vermesi, her şeyi basına açıklarken yol boyunca engeller yaratması Türkiye'yi şaşırttı ve Rusya'nın farklı bir gündemi olduğuna dair şüpheleri arttırdı.

Bir BRICS ülkesinden bir yetkili, "Bu, Türkiye'yi bazı konularda harekete geçirmek için bir pazarlık taktiği" dedi.

"Birçok kişi Türkiye'nin üyeliğini destekliyor Ruslar da öyle. Çünkü bu NATO'yu rahatsız ediyor."

Ancak mesele Moskova'nın ne istediğinden daha karmaşık.

Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, BRICS üyeliği arzusunu yorumlarken Türkiye'nin adını bile anmadı, sadece Pekin'in üyeliğe istekli ülkelerle çalışmakla ilgilendiğini belirtti.

Hindistan Dışişleri Bakanlığı ise geçen hafta gazetecilere verdiği demeçte Yeni Delhi'nin uzlaşmayla hareket edeceğini söyledi.

Hintli dışişleri gazetecisi Sidhant Sibal, Ankara'nın Yeni Delhi ile olan ılımlı ilişkisi gibi ikili unsurların süreçte rol oynadığını açıkladı. Ancak sonuçta önemli olan uzlaşma ve gelişen prosedürdür.

BRICS ülkesinden bir yetkilinin ifade ettiği gibi: "Sorun Hindistan'da"

Dahası, başvuru meselesi Türkiye'yi zor durumda bırakabilir, özellikle de BRICS Türkiye'yi tam üyelik için uzun yıllar bekletirse.

Ankara 1960'lardan beri AB üyeliğini bekliyor ve eğer BRICS Erdoğan hükümetine de aynı muameleyi yaparsa, bu kötü bir görüntü olur ve sadece Türk halkının hayal kırıklıklarını arttırır.

German Marshall Fund düşünce kuruluşunda analist olan Özgür Ünlühisarcıklı, "BRICS önemli bir uluslararası grup olsa da, AB gibi uyumlu ve birleşik bir güç olma konusunda yetersiz kalıyor" dedi.

"Bu nedenle, en azından şimdilik, Türkiye için AB'ye bir alternatif olamaz."

Ünlühisarcıklı Moskova'nın bu taktikleri Türkiye ile Batı, özellikle de NATO arasındaki uçurumu derinleştirmek için kullanıyor olabileceğini söyledi.

Bir BRICS ülkesinden ikinci bir yetkili de bu düşünceyi yineleyerek Rusya'nın Türkiye'nin üyeliğine yönelik tutumunun ilan edilmemiş bir gündem tarafından şekillendirilmiş olabileceği tahmininde bulundu.

Yetkili, "Rusya'nın Batı'da bazı puanlar kazanmak için bu konuyla oynadığına inanma eğilimindeyiz" dedi.

Kaynak: Mepa News, Middle East Eye