Uluslararası toplum ABD-İran geriliminden endişeli

Uluslararası toplum, İranlı General Kasım Süleymani’nin dün sabah Bağdat’ta ABD’nin hava saldırısında öldürülmesinin ardından, gerginliğin tırmandırılmasına karşı uyararak, itidal çağrısında bulundu.

BM

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, “Dünya, Körfez'de bir savaş daha yaşanmasına kaldıramaz” diyerek, liderlere ‘azami itidal gösterme’ çağrısında bulundu.

Rusya

Rusya Dışişleri Bakanlığı, Kasım Süleymani’nin öldürülmesini, bölge genelinde gerginliği artıracak ‘maceracı bir adım’ olarak gördüklerini açıkladı.

Yapılan açıklamada, Süleymani’nin İran’ın ulusal çıkarlarına samimiyetle hizmet eden bir şahsiyet olduğu belirtilerek, İran halkına taziye iletildi.

Rusya Parlamentosu Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Konstantin Kosachev, Kasım Süleymani’nin ölümünün ‘Washington’a dönüşü olacak bir hata’ olduğunu söyledi.

Kosachev, Facebook hesabından yaptığı paylaşımda, “Bunu kesinlikle misilleme darbeleri takip edecektir” diye yazdı.

Kosachev, “İran nükleer sorununun çözümüne yönelik son umutlar çözüldü (yok oldu)” diyerek, Süleymani’nin ölümünün birlikte Washington-Tahran arasında nükleer anlaşmayı kurtartmak için son fırsatın da tükendiği anlamına geldiğini belirtti.

Çin

Çin Dışişleri Bakanlığı da Kasım Süleymani'nin ölümü sonrasında, tüm taraflara özellikle ABD'ye itidali sürdürme ve gerilimi tırmandırmaktan kaçınma çağrısında bulundu.

Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, “Ortadoğu ve Körfez bölgesinin barış ve istikrarı korunmalı” vurgusu yapıldı.

AB

Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel de taraflara itidal çağrısında bulunduğu açıklamasında, “Son birkaç hafta içinde Irak'ta tanık olduğumuz şiddet, provokasyon ve misilleme döngüsü sona ermeli. Her ne pahasına olursa olsun daha fazla gerginlikten kaçınılmalıdır” ifadelerini kullandı.

İngiltere

İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab, açıklamasında, Kasım Süleymani'nin liderliğindeki Kudüs Gücü'nün teşkil ettiği saldırgan tehdidin daima fakında olduklarını söyledi.

Raab, “(Süleymani'nin) Ölümünün ardından bütün tarafları gerilimi düşürmeye çağırıyoruz. Daha fazla çatışma hiçbirimizin çıkarına değil” dedi.

Fransa

Fransa Cumhurbaşkanlığı Sarayı Elysee’den yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanı Macron ile Rus mevkidaşı Vladimir Putin arasında gerçekleşen telefon görüşmesinde Irak’taki gelişmelerin ele alındığı aktarıldı.

Açıklamada, tarafların Süleymani gelişmesinden duydukları endişeyi dile getirdiği ve bunun bölgedeki durumu ciddi şekilde kötüleştirebileceğine dikkat çektikleri belirtildi.

Açıklamada ayrıca Fransa'nın Irak'ın egemenliğine, güvenliğine ve bölgenin istikrarına olan bağlılığını vurgulayan Macron’un İran’a nükleer anlaşmadaki yükümlülüklerine bir an önce dönme ve her türlü provokasyondan kaçınma çağrısında bulundu.

Almanya

Almanya da ‘durumu büyük bir endişeyle’ takip ettiklerini belirterek, itidal ve gerilimi azaltma çağrısında bulundu.

Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, ülkesinin gerilimi azaltmak için elindeki bütün diplomatik kanalları kullandığını söyledi.

Maas, yaptığı açıklamada, “ABD operasyonu İran'ın bir dizi provokatif saldırısının ardından geldi. Ancak bu operasyon gerilimin düşürülmesini kolaylaştırmıyor ve bölge için sonuçlarını tahmin etmek zor” ifadelerini kullandı.

Maas, Almanya'nın gerginliği azaltmanın bir yolunu bulmak için Fransa ve İngiltere’yle sürekli temas halinde olduğunu kaydetti.

Türkiye

Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Bölgede tırmanan ABD-İran gerginliğinden derin endişe duyuyoruz” ifadelerine yer verildi.

Açıklamada, “Türkiye bölgede dış müdahalelere, suikastlara ve mezhepçi çatışmalara her zaman karşı olmuştur. Bu nedenle tüm tarafları sağduyu ve itidal içinde hareket etmeye, bölgemizin barış ve istikrarını tehlikeye atacak tek taraflı adımlardan kaçınmaya ve diplomasiye öncelik vermeye davet ediyoruz” denildi.

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Süleymani'nin öldürülmesine ilişkin, bütün tarafları sağduyu içinde hareket etmeye, gerilimi artıracak adımlardan kaçınmaya davet ettiklerini bildirdi.

Kalın, “Özellikle komşumuz Irak'ın bir gerilim, istikrarsızlık ve nüfuz elde etme alanı haline gelmesinden büyük endişe duyuyoruz” ifadesini kullandı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün gelişmeleri değerlendirmek üzere İstanbul’da bir saat süren güvenlik toplantısına başkanlık etti.

NATO

NATO ise gelişmeleri yakından takip ettiğini bildirdi.

NATO Sözcüsü Vekili Dylan White, ABD yetkilileriyle yakın irtibatın sürdüğünü aktardı.