Uygur Türklerinden Çin'e karşı '#MeTooUyghur' kampanyası
Uygur Türkleri sosyal medyada başlattığı kampanya ile Çin hükümetinin toplama kamplarında zorla tuttuğunu iddia ettikleri akrabalarının videolarının yayınlanmasını istedi.
Çin Uluslararası Radyosu Türkçe Servisi'nin Uygur halk ozanı Abdurrehim Heyit’a ait olduğunu belirttiği görüntüleri yayınlamasının ardından, ülkedeki diğer Uygurlar Pekin'e tutuklu kamplarında tuttuğu akrabalarının videolarını yayınlama çağrısında bulundu.
Finlandiya’da yaşayan Uygurlu aktivist Halmurat Harri, Twitter üzerinden #MeTooUyghur etiketiyle paylaştığı bir mesajda, “Çin otoriteleri Heyit'in hayatta olduğuna dair video kanıtı sundu. Biz de şimdi soruyoruz. Milyonlarca Uygur nerede?” paylaşımında bulunarak diğer tutukluların sağlık durumlarının da kanıtlanması için hükümete video yayınlaması çağrısında bulundu. Harri'nin Twitter'da başlattığı #MeTooUyghur etiketinde yüzlerce paylaşım yapıldı.
Please join our social media campaign- #MeTooUyghur!
— Halmurat Harri Uyghur (@HalmuratU) 11 Şubat 2019
As you know Chinese authority responded Abdurehim Heyts scandal by released a video to show he is alive.
Are millions of detainees too alive?
Small action, big impact! You action count, please join us! #MeTooUyghur pic.twitter.com/jtpvAX0oPM
Facebook, Twitter ve Instagram gibi platformlarda Uygurca #Menmuuyghur etiketi altında paylaşılan mesaj ve içerikler ise Çin'in sansür politikaları nedeniyle ülkede görünmüyor.
Uluslararası Af Örgütü'nde araştırmacı olarak görev yapan Patrick Poon, sosyal medyada başlatılan kampanyanın yakınlarından endişe duyan Uygurlara kendilerini ifade etmeleri için bir olanak olduğunu söyledi. Poon "Kampanyayı yapanlar sıradan insanlar. Çin hükümeti öyle basitçe tüm bu insanların radikal ya da terörist olduğunu iddia edemez" diye konuştu.
Birleşmiş Milletler'in bir raporunda Çin'in Sincan bölgesindeki kamplarda 1 milyon Uygur ve diğer Müslüman toplulukları gözaltında tuttuğu bildiriliyor. Bu tür kampların varlığını uzun süre reddeden Pekin ise şimdi bu kampların mesleki eğitim için kurulduğunu öne sürüyor.
Türkiye ile Çin'den karşılıklı açıklamalar
Türkiye Dışişleri Bakanlığı Cumartesi günü yaptığı açıklamada Çin'in Sincan bölgesindeki Müslüman Uygur azınlığın Pekin'in sistematik asimilasyonuna maruz bırakıldığını savunmuştu. Bakanlığın açıklamasında 57 yaşındaki halk ozanı Abdürrehim Heyit'in yaptığı bir beste nedeniyle sekiz yıl hapis cezası aldığı ve hapishanedeki ikinci yılında yaşamını yitirdiği belirtilmişti.
Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Hami Aksoy, Sincan Uygur Özerk Bölgesindeki Uygur Türklerinin ve diğer Müslüman toplulukların temel insan haklarını ihlal eden uygulamaların, özellikle son iki yıl içerisinde ağırlaştığını belirtmiş ve "21. yüzyılda toplama kamplarının yeniden ortaya çıkması ve Çin makamlarının Uygur Türklerine yönelik sistematik asimilasyon politikası insanlık adına büyük bir utanç kaynağıdır" ifadesini kullanmıştı.
Çin ise Heyit'e ait olduğunu belirtti görüntüler yayınlayarak Türkiye'nin Heyit'in Sincan bölgesindeki kamplarda öldüğünü açıklamasını "saçma bir yalan" olarak niteledi. Türkiye'nin eleştirilerine tepki gösteren Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Çanying "Çin Türkiye'ye karşı resmi açıklamasını yapmıştır. Konuyla ilgili Türklerin doğru ve yanlışın ayırdına varıp yanlışlarını düzelteceklerini umuyoruz" demişti.