Vize Anlaşmasında Kritik Gün: Ankara 62 Kriteri Yerine Getirdi

Türk vatandaşlarının hazirandan itibaren vize almadan Avrupa Birliği (AB) ülkelerine seyahat edebilmeleri için Türkiye'nin AB tarafından talep edilen 72 şartı çarşamba gününe kadar yerine getirmiş olması gerekiyor. AB Komisyonu 4 Mayıs'ta vize mecburiyetinin kaldırılmasıyla ilgili tavsiyesini açıklayacak. Komisyon'dan alınan bilgilere göre Türkiye hafta sonuna kadar kriterlerden sadece 62'sini yerine getirebilmişti.

Avrupa Parlamentosu, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için vizesiz Avrupa’yı onaylarsa, konu Avrupa Konseyi’nde ele alınacak. Burada da nitelikli çoğunluk gerekiyor. Nitelikli çoğunluk oylamaya katılan ülkelerin yüzde 55’nin 'evet' demesini gerektiriyor. Bu da AB’ye üye 28 ülkenin 16’sının 'evet' demesi anlamına geliyor. Ayrıca 'evet' diyecek ülkelerin nüfusunun AB toplam nüfusunun yüzde 65’ni temsil etmesi gerekiyor. Yani, ‘Vizesiz Avrupa’ sürecinde hiç bir ülkenin veto hakkı yok.

İhtiyaç halinde ‘imdat freni’ çekilebilmeli

Avrupa Parlamentosu’nun muhafazakâr kanadı bu nedenle ‘imdat freni’ opsiyonunu gündeme getirdi. Muhafazakârların parlamento grup başkanı Manfred Weber bir gazetede yayınlanan demecinde, ‘Türkiye ile ortaklık aradıklarını ancak saf olmadıklarını’ belirtmiş ve “Türkiye kriterlere süreklilik kazandırmadığı takdirde vize muafiyeti kaldırılabilmelidir”, demişti.

Vize muafiyetinin askıya alınabilmesi şıkkını Almanya ve Fransa hükümetleri de savunuyor. ‘İmdat frenine’ sadece Türkiye değil ama bu tip anlaşmaların yapıldığı diğer ülkeler için de zaten başvurulabiliyor. Türkiye’ye uygulanacak vize muafiyetinin altı ay ya da daha uzun süre dondurulması mümkün. Bu uygulamaya, AB ülkelerine geldikten sonra Türkiye’ye dönmeyenlerin artması durumunda başvurulabilecek.

Geç kalmış bir hak

AB’ye vizesiz seyahat etme hakkı diğer aday ülkelere vatandaşlarına, adaylık statüsü kazandıklarında tanınan bir hak olarak uygulandı. Ancak Türkiye 1999 yılında AB’ye aday ülke kabul edilmesine rağmen, Türk vatandaşları için vize serbestisi 2013 yılında gündeme geldi.

16 Aralık 2013’te imzalanan anlaşmayla vize muafiyeti diyaloğu başlatıldı. Bu anlaşma, geri kabul süreciyle vize serbestliğinin paralel yürümesi üzerine kuruldu.

Geri kabul süreci, Avrupa’ya Türkiye üzerinden gittiği ispatlanan ancak iltica talebi kabul görmemiş üçüncü ülke vatandaşlarının kendi ülkelerine geri gönderilmek üzere Türkiye’ye iadesini öngörüyor.

Nerelere vizesiz gidilecek?

Eğer vizelere kalkarsa Türk vatandaşları, haziran ayı sonu gibi Almanya, Avusturya, Belçika, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, İzlanda, Letonya, Liechtenstein, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Norveç, Polonya, Portekiz, Slovakya, Slovenya ve Yunanistan'a giderken vize almaya ihtiyaç duymayacak.

Bunlara ek olarak, şehir devletleri olan Monako, San Marino ve Vatikan'a da gidilebilecek. Türk vatandaşları turistlik ve ziyaret amaçlı seyahatlerinde bu ülkelerde 180 güne kadar kalabilecek.

Schengen üyesi olmadıkları için İngiltere ve İrlanda için vize uygulaması sürecek.