Yunanistan'ın yeni Başbakanı Kiryakos Miçotakis kimdir?

Yunanistan'da Pazar günü yapılan erken genel seçimde yüzde 39 oy alarak 158 milletvekili çıkaran ve tek başına hükümet kuracak çoğunluğu yakalayan Yeni Demokrasi Partisi'nin (YDP) lideri Kiryakos Miçotakis ülkenin yeni başbakanı oldu.

Yunanistan'ın yeni kuşak siyasetçilerinden olan Miçotakis, ülke siyasetine damga vuran Giritli bir aileden geliyor. 1968'de Atina'da doğan Kiryakos Miçotakis, YDP'nin eski lideri olan ve 1989-1992 yılları arasında başbakanlık yapan Konstantin Miçotakis'in oğlu.

Ablası Dora Bakoyannis YDP hükümetlerinde 2006-2009 yılları arasında dışişleri bakanı olarak görev yaptı; yeğeni Kostas Bakoyannis ise Eylül'de göreve başlamak üzere Atina Belediye Başkanlığı'na seçildi.

Kiryakos Miçotakis, Atina'da Amerikan Koleji'ni bitirdikten sonra ABD'de Harvard Üniversitesi'nde Sosyal Bilimler eğitimi gördü. 1990'da mezun olduğunda "ABD'nin Yunanistan'a Bakışı" konulu doktorası ile "Hoopes" ve "Tocqueville" ödüllerini aldı. 1993'de ABD Stanford Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümünde "Avrupa'nın Bütünleşmesi" üzerine, 1995'te ise Harvard Üniversitesi'nde "İşletmecilik" üzerine yüksek lisans yaptı.

Atina'ya döndüğünde Alpha Bank, Yunanistan Ulusal Bankası gibi bankalarda yatırımcılık, özelleştirmeler, Balkanlar'da ekonomi işbirliği gibi dairelerde sorumluluk üstlendi.

Polonya asıllı iş kadını Mareva Grabowski ile evli ve üç çocuk babası olan Miçotakis İngilizce, Fransızca ve Almanca biliyor.

Siyasi geçmişi

2019'da Başbakanlık koltuğuna oturacağı adeta tahmin edilircesine 2003'te Dünya Ekonomik Forumu tarafından "Geleceğin Küresel Lideri" beratı ile ödüllendirildi.

2004'te siyasete atılan Miçotakis beş kez YDP milletvekili seçildi. Ülkede ekonomik kriz patlak verdiğinde iktidara gelen YDP-PASOK (Panhelenik Sosyalist Hareket) koalisyon hükümetlerinde (2013-2015) Kamu Yönetimi Bakanlığı yaptı. 10 Ocak 2016'da YDP liderliğine seçilerek ana muhalefet partisi lideri oldu. Aynı dönemde iktidar partisi SYRİZA'nın, Cumhurbaşkanlığı için önerdiği YDP kökenli Prokopis Pavlopulos'un adaylığını reddetti.

Ne yapacak?

Kiryakos Miçotakis, seçimleri kaybeden, ancak yüzde 31,5 ile ayakta kalabilen Aleksis Çipras'a oranla "daha disiplinli, ciddi ve eğitimli" bir kişi olarak tanınıyor. Liberal eğilimli, fanatik "Avrupalı" ve aynı zamanda çevre konularında çok hassas olarak biliniyor.

Vaatleri arasında, Yunanistan'da uygulanan ağır vergilerin hafifletilmesi, yatırımcıların teşvik edilmesi, orta sınıfı tekrar cesaretlendirecek bir dizi "rahatlatıcı önlemlerin" alınması yer alıyor.

Miçotakis, "anarşistlerin yuvası haline geldiği" gerekçesiyle Yunan üniversitelerinde uygulanan "özerklik" kurallarını değiştireceğini de açıkladı.

Türkiye-Yunanistan ilişkilerine bakışı

Seçimlerin ardından Miçotakis'i ilk tebrik eden yabancı devlet başkanı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan oldu. Miçotakis ise bunu takdirle karşıladı.

Miçotakis, seçim kampanyası sırasında, iktidara geldiğinde yapacağı ilk işlerden birinin, "Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı aramak ve uluslararası hukuk kuralları çerçevesinde Ege ve Doğu Akdeniz'deki olası gerginliklere meydan vermemek amacıyla iki ülke arasında güven oluşturmaya çalışmak" olacağını söylemişti.

Miçotakis liderliğindeki YDP, Türkiye'nin Avrupa Birliği (AB) üyelik müzakerelerinin sürdürülmesi gerektiğine inanan, Avrupa'nın az sayıdaki muhafazakar partileri arasında yer alıyor.

Ancak aynı zamanda Türkiye'nin -özellikle Kıbrıs açıklarında- "uluslararası hukuk kurallarını ihlal etmesi halinde AB'nin Türkiye'ye bir dizi yaptırım uygulaması gerektiği" görüşünü de savunuyor.

1974'te Konstantin Karamanlis tarafından kurulan muhafazakar Yeni Demokrasi Partisi içinde bazı milliyetçi unsurların da bulunması nedeniyle Miçotakis'in dış politika konularında ne denli rahat hareket edebileceği henüz kesinleşmiş değil.

Baba Miçotakis

Kiryakos Miçotakis'in babası Konstantin Miçotakis, 2. Dünya Savaşı'nda Alman işgaline karşı silahlı direniş hareketlerinde yer almıştı.

2017'de 99 yaşında vafat etmeden önce verdiği son mülakatında, Cunta döneminde (1967-1974) Türkiye üzerinden kaçışını (1968) da anlatmıştı.

Süleyman Demirel, Turgut Özal gibi başbakanlarla samimiyeti olan Konstantin Miçotakis'in mülakatından bazı bölümler şöyleydi:

"...O yıllar zor yıllardı. Tehlikeli yıllardı. Cunta yönetimi sağcı, solcu, siyasetçi, kendisine "tehlikeli" olarak gördüğü herkesi yakalayarak hapse atıyordu. Ben o dönemde Türkiye'de Dışişleri Bakanı yakın arkadaşım İhsan Sabri Çağlayangil ile temas halindeydim. Benim kaçmak istediğimi biliyordu. Nitekim Türk kıyılarına geçmek için yarı İtalyan yarı Yugoslav bir kaptanın 10 metrelik teknesiyle Ege'ye açıldık. İki motorundan biri bozuktu. Korkunç bir fırtına vardı. Kaptan ne yapacağını şaşırmıştı. Ben kaptan olmadığım halde tekneyi ondan daha iyi idare ettim."

"Çeşme'ye zar zor çıktığımızda Çağlayangil'i aradım, İzmir ve İstanbul üzerinden Fransa'ya gitmek istediğimi söyledim. Bana çok yardımcı oldu. İzmir'e taksi ile vardığımda dostum Çağlayangil'in verdiği talimatla İzmir Emniyet Müdürü tarafından karşılandım. Bana her türlü kolaylığı ve yardımı sağlamışlardı. Ama nereden öğrenmişlerse Türk gazetecilerin hücumuna uğradım. Yunan gazeteciler gibi arı gibi üzerime çullanmışlardı. Oysa Yunanistan'dan firar ettiğimi gizli tutuyordum. Birçok manevralar yaparak gazeteci ordusundan sıyrılmayı başardım; ve birkaç gün sonra İstanbul üzerinden 4 yıl kalacağım Fransa'ya ulaştım."