Suudi Arabistan Veliaht Prensi Selman: BAE bizi sırtımızdan bıçakladı

(Fotoğraf: Twitter / Muhammed bin Zayed)

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile Suudi Arabistan arasında Körfez'de kimin sözünün geçeceği konusunda rekabetin kızıştığı ileri sürülüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) haberine göre, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Aralık 2022'de basına kapalı bir toplantıda yerel gazetecilere BAE ile yaşanan gerilimler hakkında demeç verdi.

Veliaht Prens Bin Selman, BAE'ye atıfla "sırtımızdan bıçaklandık" diye konuştu.

Habere göre, yıllardır Arap dünyasının zirvesine tırmanmak için mesai harcayan iki ülke, ABD'nin mevcut süreçte daha az görünürde olduğu Orta Doğu'da rekabete girdi.

Bu kapsamda Bin Selman ile BAE lideri Muhammed bin Zayed Al Nahyan arasında Orta Doğu'da ve küresel petrol pazarlarında jeopolitik ve ekonomik gücü elde etme yarışına girildi.

Taraflar arasındaki liderlik çekişmesi, Bin Selman ve Al Nahyan'ın altı aydan fazla süredir birbirleriyle temasa geçmemesine yol açtı.

Suudi Prens Bin Selman'dan BAE'ye uyarılar

Dahası, Bin Selman'ın kapalı kapılar ardında yerel gazetecilere BAE'ye ambargo uygulayabileceğine dair sinyaller verdiği öğrenildi.

Yemen politikaları ve petrol konuları üzerine çıkan tartışmalarda Muhammed Bin Selman'ın BAE'ye yerine getirilmesi gereken bir talep listesi gönderdiği belirtildi.

Bin Selman'ın "BAE'nin taleplere riayet etmemesi halinde cezalandırıcı adımlar atmaya hazır olduğu uyarısında bulunduğu" da iddia edildi.

Katar'a geçmiş yıllarda uygulanan ambargonun daha yıpratıcı boyutlusunun uygulanabileceğini öne süren Bin Selman konu hakkında "Katar'da yaptığımdan daha kötü olacak. Neler yapabileceğimizi görecekler." diye konuştu.

Petrol konusundaki anlaşmazlıklar

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC), Rusya'nın Ukrayna işgalinin ardından petrol üretiminde azaltmaya gitmişti.

OPEC üyesi olan BAE'nin petrol üretimini azaltma kararını kabul ettiği ancak BAE'li yetkililerin gizli kanallar aracılığıyla ABD yetkililerine ve medyaya Suudi Arabistan'ın kendisini bu kararı desteklemeye zorladığını söylediği bildirildi.

OPEC'in 3 milyondan fazla varil petrol çıkartma politikasına rağmen BAE, petrol üretimini günlük 4 milyon varil petrol çıkartma kapasitesine yükseltti.

BAE'nin petrol üretimi kapasitesini artırması ayrıca Körfez ülkesine küresel petrol fiyatlarını aşağı yukarı hareket ettirme potansiyelini de sağlıyor.

Suudi Arabistan'ın BAE'nin bu tür "aykırı adımlarına" tepkili olduğu düşünülüyor.

BAE ile Suudi Arabistan arasındaki ilişkiler Yemen özelinde çıkmazda mı?

Körfez ülkeleri Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri, son dönemde birçok alanda rekabet içerisine girmiş durumda. Bu alanlardan biri de tarafların Yemen iç savaşı konusunda ayrılık içerisinde olması.

WSJ'nin geçtiğimiz dönemde yayınladığı bir analizine göre, Suudi Arabistan, Yemen'deki savaşı sona erdirmek üzere İran destekli Husilerle doğrudan müzakereler sürdürürken 2019 yılında bu ülkedeki cephe hatlarında bulunan askeri güçlerinin çoğunu geri çeken BAE, Yemen'in geleceğine dair görüşmelerde "yedek kulübesinde olmaktan" endişe duyuyor.

BAE'nin Yemen'deki hedefi ne?

Bu paralelde BAE, kendisiyle birlikte hareket eden ayrılıkçı Güney Geçiş Konseyi ile birlikte Yemen içerisinde yeni bir yapı kurmuş vaziyette.

Yemen ateşkesi BAE'nin ülkeyi bölmesi için bir fırsat mı?

Yetkililer tarafından yapılan açıklamada, BAE'nin Yemen'in güneyinde stratejik önemde bir hakimiyet alanı elde etmek istediğini ve ayrıca bölgedeki deniz rotalarında güvenlik sağlamak amacıyla Kızıldeniz'i kapsayacak şekilde bir güce sahip olma arayışında olduğunu söylüyor.

Birleşik Arap Emirlikleri aralık ayında, Yemen hükümetiyle "büyük bir tehdit meydana gelmesi durumunda", BAE'li askeri güçlerin ülkeye müdahalesini onaylayan, Yemen güçlerini BAE'de eğitmeyi öngören ve istihbarat iş birliğini derinleştirecek bir güvenlik anlaşması imzaladı.

BAE ayrıca Kızıldeniz'in güney uç noktasındaki Babülmendep boğazında yer alan bir adada askeri üs ve uçak pisti inşa etme hedefinde.

Suudi Arabistan Yemen konulu gelişmelere nasıl bakıyor?

Körfez yetkililerine göre Riyad yönetimi ise BAE-Suudi Arabistan destekli hükümet arasındaki güvenlik anlaşmasına ve üs inşası planına resmi olmayan yollardan itiraz ediyor.

Öte yandan yetkililere göre, Suudi Arabistan, BAE'nin Yemen ile olan sınırın 799 kilometresini güvence altına alma ve İran destekli Husilerin insansız hava araçları ve füze saldırılarının durdurulması yönünde sahip olduğu ana hedeflerine karşı çalışmalar yürüttüğü görüşüne sahip.

Bunlara karşılık olarak ise Suudi Arabistan, Arap koalisyonundan Sudanlı güçleri BAE'nin askeri operasyonlarına yakın alanlara konuşlandırmış durumda. BAE tarefı ise Suud'un bu hamlesini "göz korkutma taktiği" olarak yorumluyor.

BAE'nin kendi çıkarlarına karşı çalışan bir Suudi Arabistan istemediği, Suudi Arabistan'ın da Körfez'de Suudi Arabistan üstünlüğüne tehdit oluşturacak bir BAE'den endişe duyduğu belirtiliyor.

Analistlere göre, Suudi Arabistan ve BAE ortak askeri tatbikatlara devam ediyor ancak iki ülke arasındaki iş birliğinin altın çağı sona ermiş durumda.

Kaynak: Mepa News