ABD Almanya'dan Hizbullah'ın yasaklanmasını istedi
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun Berlin'i ziyaretinde Başbakan Angela Merkel ve Dışişleri Bakanı Heiko Maas ile yaptığı görüşmelerde ele alınan konulardan biri de, Hizbullah'ın yasaklanması isteği oldu.
ABD yönetimi uzun süredir Alman hükümetinin Hizbullah’ı yasaklamasını ve ülkedeki derneklerini kapatmasını istiyor. Pompeo’nun görüşmelerinde, Hizbullah'ın İngiltere ve Hollanda'da yasaklandığını belirterek, Almanya'da da yasaklanması talebini tekrardan gündeme getirdiği öğrenildi. Ancak Alman hükümetinin bu konudaki tavrını değiştirmeyeceği tahminleri yapılıyor.
Federal Adalet Bakanlığı’ndan bir yetkili, Hizbullah’ın Almanya’daki etkinlikleri konusunda ellerinde çok sayıda dosya ve suçlayıcı belge bulunduğunu, ancak dış politik nedenlerden yasaklanmasının şu anda söz konusu olmadığını söyledi.
Hizbullah’ın Almanya’da ne kadar aktif olduğu bir sır değil. İç istihbarattan sorumlu Anayasayı Koruma Örgütü’nün raporlarında, ülkede en az 950 Hizbullah üyesinin bulunduğu, örgütün Almanya’da yaşayan Lübnanlı ve İranlılar'dan para topladığı ve cami dernekleri üzerinden propaganda yaptığı vurgulanıyor.
İstihbarat raporlarında, Hizbullah’ın İran’la olan bağı da yer alıyor. Ayrıca başbakanlığın yanı sıra, içişleri, dışişleri ve adalet bakanlıklarından terörle ilgili birim yetkililerinin belli aralıklarla bir araya gelerek, Hizbullah’ın etkinliklerini değerlendirdikleri de biliniyor.
Buna rağmen örgütün Almanya’da örneğin para toplaması, hükümet tarafından ‘sosyal amaçlı ve Lübnan’daki fakirlere yönelik yardım kampanyası’ olarak tanımlanıyor ve Hizbullah’ın ‘politik kanadıyla’ ilişkilendiriliyor.
Hollanda ve İngiltere'ye ek olarak, ABD, Kanada, Arap Birliği ve İsrail'in de, Hizbullah'ı "terörist bir grup" olarak sınıflandırdığını hatırlatan Hizbullah uzmanları ise, "Hizbullah içinde politik ve askeri kanatlar arasında fark olmadığını, Almanya’da ‘bağış’ adı altında toplanan paraların Hizbullah’ın terör eylemlerine katılan birimlerine de harcandığını" iddia ediyor.
Almanya aynı görüşte değil
Alman Dışişleri ise, Hizbullah’ı "sorunlu bir örgüt ama Ortadoğu’da çok etkili" olarak tanımlıyor ve olası yasak kararının Almanya’nın bölgedeki nüfuzuna zarar vereceğini öne sürüyor.
Alman Dışişleri Müsteşarı Neils Annen de, Hizbullah’ın hala Lübnan toplumunun önemli bir bileşeni olduğunu ve Avrupa Birliği'nin askeri kanadını 2013 yılında yasaklı gruplar listesine dahil ettiğini söyledi. Annen, Almanya'nın Lübnan'ın istikrarına ilgi duyduğunu ve İngiltere'nin yasak kararının Almanya'nın veya Avrupa Birliği üzerinde doğrudan bir etkisi olmayacağını belirtti.
Dışişleri'nden başka kaynaklar da, Almanya’nın Hizbullah konusunda eleştirildiğini, ancak ABD’nin gerektiğinde Afganistan’da Taliban ile masaya oturduğunu öne sürerek, dış politikanın ‘stratejik taktiklerle’ belirlendiğini ifade ediyor.
Almanya'nın İran ile ilişkisi
Berlin’de yapılan yorumlarda, Alman hükümetinin Hizbullah konusunda pasif kalması, Almanya ve Hizbullah’ın sırtını dayadığı İran arasındaki sıkı ekonomik ilişkilerle de açıklanıyor. Almanya, İran'ın en önemli ticaret ortaklarından biri.
ABD Başkanı Donald Trump’ın ABD’yi İran ile yapılan nükleer anlaşmadan çekmesi sonrasında, Deutsche Bahn, Deutsche Telekom, Daimler ve Siemens gibi şirketler, İran’daki faaliyetlerini askıya aldı. Buna rağmen yüzlerce Alman şirketi, ABD’nin yaptırım tehditlerine rağmen dolaylı veya doğrudan İran’la iş yapmayı sürdürüyor.