ABD BMGK'da 'koronavirüs' tasarısını engelledi

ABD, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde koronavirüs salgınıyla ilgili teklif edilen bir tasarıyı Çin’e yönelik tavizler içeren bir dile sahip olduğu gerekçesiyle engelledi.

Washington’un Fransa ve Tunus tarafından hazırlanan tasarıya itirazı, dünyanın en büyük ekonomisine sahip iki ülkesi ABD ve Çin arasındaki artan gerilimi yansıtıyor.

Bu gelişmenin ayrıca, BM’nin en güçlü organı olan Güvenlik Konseyi’ni dünyanın maruz kaldığı en büyük krize karşı tepki vermede etkisiz bir konuma soktuğu yorumları yapılıyor. Ana unsurunu dünya genelindeki büyük çaplı ihtilaflarda derhal ateşkese gidilmesi talebinin oluşturduğu tasarının engellenmesiyle Güvenlik Konseyi, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in 23 Mart’ta koronavirüs salgınıyla mücadele kapsamında küresel ateşkes ilan edilmesi çağrısına destek verememiş oldu.

Diplomatlar aslında Güvenlik Konseyi’nin 15 üyesinin tamamının ateşkes konusunda mutabık olduğunu söyledi ancak her ikisi de veto gücüne sahip ABD ve Çin yaklaşık 7 haftadır tasarıda Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) referans yapılıp yapılmaması konusunda anlaşmazlık yaşıyor.

ABD Başkanı Donald Trump, ülkesinin DSÖ'ye mali desteğini Çin’i kolladığı gerekçesiyle geçen ay askıya almıştı.

Diplomatların verdiği bilgiye göre, DSÖ'yü güçlü biçimde destekleyen Çin, örgütün salgınla mücadeledeki rolünün her türlü tasarıya dahil edilmesi gerektiği noktasında ısrar etti. ABD ise tasarıda DSÖ'den bahsedilmemesi ve koronavirüs konusunda ‘’şeffaflığa’’ referans yapılmasında ısrarcı oldu. Bu referansa da Çin karşı çıktı.

Teklif edilen tasarıda DSÖ'ye direkt atıf yapılmazken, ‘’Covid-19’la küresel mücadelede koordinasyonu geliştirmek ve çabalara yardımcı olmak için, tüm ülkelerin, BM sistemi içerisindeki tüm ilgili birimlerin ve diğer ilgili uluslararası, bölgesel ve alt-bölgesel örgütlerin acilen desteklenmesi ihtiyacına’’ vurgu yapılıyor.

Taslak tasarı ‘’şeffaflığa’’ doğrudan bir referans da içermiyor ancak Guterres, koronavirüs krizinde şeffaflık çağrısı yapmıştı. Tasarıda, ‘’Covid-19’un çatışmalardan etkilenen ülkelere potansiyel etkileriyle mücadele bağlamında, özellikle de derhal küresel ateşkes çağrısı konusunda Genel Sekreter tarafından teklif edilen tüm çabalar ve tedbirlerden'' memnuniyet duyulduğu belirtiliyor.