ABD: Çin koronavirüsü tıbbi malzeme stoğu için gizledi

İstihbarat belgelerine göre, ABD'li yetkililer Çin'in tıbbi malzeme stoklamak için koronavirüsün ne kadar bulaşıcı olduğunu ve salgının kapsamını gizlediği görüşünde. ABD İç Güvenlik Bakanlığı’nın raporunda Çin’in tıbbi malzeme ihracatını azalttığı, ithalatıysa arttırdığı belirtiliyor.

Associated Press haber ajansının ele geçirdiği 1 Mayıs tarihli dört sayfalık İç Güvenlik Bakanlığı istihbarat raporuna göre Çinli liderler, Ocak ayının başında salgının ''ne kadar ciddi olduğunu kasten sakladı.''

Rapor, Trump yönetiminin Çin'e yönelik eleştirilerinin dozunu yükselttiği, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun da virüsün yayılmasından Çin’in sorumlu olduğu ve bu nedenle hesap vermesi gerektiği yönündeki açıklamasıyla aynı zamana denk geldi.

Trump yönetiminin Çin'e yönelik söylemini sertleştirmesi, muhaliflerin hükümetin salgına karşı harekete geçmekte geciktiği ve atılan adımların yetersiz kaldığı yönündeki eleştirileri dile getirdiği döneme rastlıyor.

Gizli olmayan ancak üzerinde ''sadece resmi kullanım için'' ibaresi bulunan İç Güvenlik Bakanlığı raporu, Çin'in koronavirüsün ne kadar ciddi olduğunu gizlerken tıbbi malzeme ihracatını azalttığını, ithalatıysa arttırdığını kaydediyor. Raporda Çin'in salgının gerçek boyutunu, ''ihracat kısıtlamaları olduğunu inkar ederek, ticaret verilerini saklayarak ve geciktirerek'' örtbas etme girişiminde bulunduğu belirtiliyor.

Rapora göre Çin, yurt dışından tıbbi malzeme ithal etmek amacıyla, Ocak ayının büyük çoğunluğu boyunca Dünya Sağlık Örgütü'nü koronavirüsün ''bulaşıcı'' olduğu yönünde bilgilendirmekten kaçındı. Çin'in bu dönemdeki yüz maskesi, cerrahi koruyucu giysi ve eldiven ithalatı hızla arttı.

Rapora göre bu bulgular, Çin'in ithalat ve ihracat çizgisindeki değişikliklerin normal olarak kabul edilen aralıkta seyretmediğine ilişkin yüzde 95 oranındaki olasılığa dayanıyor.

Çin, Dünya Sağlık Örgütü'nü koronavirüs salgını hakkında ilk kez 31 Aralık 2019'da bilgilendirmişti. 3 Ocak 2020'de Amerikan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'ni (CDC) haberdar eden Çin, 8 Ocak'ta da tespit edilen virüsün yeni bir koronavirüs olduğunu kamuoyuna açıklamıştı.

Çinli yetkililer, virüs hakkında ilk uyarıları yapan doktorları susturmuş, salgın tehdidini önemsiz göstermişti. Ancak Çin hükümetinin attığı bu adımlar, bürokratik engeller, veri ve bilgi paylaşımı üzerindeki sıkı denetim ve yetkililerin olumsuz haberleri açıklama konusunda yaşadığı tereddüde bağlanıyor. Bunun Çin tarafından tıbbi malzeme stoklamak amacıyla uygulamaya konulan kasıtlı bir plan olduğuna ilişkin bir kanıt bulunmuyor.