AB'den Libya'ya silah ambargosu için askeri hamle: Hedefte Türkiye mi var?

Avrupa Birliği ülkelerinin dışişleri bakanları Brüksel'de düzenledikleri toplantıda Libya'ya silah ambargosunu yeni bir misyon aracılığıyla izleme konusunda mutabık kaldı. Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas yaptığı açıklamada, Libya'ya silah ambargosunun uygulanıp uygulanmadığının kontrol edilmesi için yeni bir AB misyonu konusunda prensip kararı aldıklarını söyleyerek, "Bu misyonun Libya’ya silah getirenlerin rotasına yani Doğu Akdeniz'e yönelen bir donanma bileşeni de olmalı" dedi. Maas, Libya'ya silah teslimatları konusunda kapsamlı bir durum değerlendirilmesi yapılabilmesi için misyon kapsamında mutlaka gemilerin de görev yapması gerektiği görüşünde.

Misyonun donanma ayağı tartışmalı

Avusturya, Macaristan ve İtalya ise misyonun donanma bileşenine karşı çıkıyor. Bu ülkeler yeni misyonun donanma ayağının olması halinde tıpkı Akdeniz'de 2015'de başlatılan Sophia misyonunda yaşandığı gibi daha çok sığınmacıların kurtarılacağını, dolayısıyla asıl hedefine hizmet etmeyeceğini savunuyor.

Avusturya Dışişleri Bakanı Alexander Schallenberg, "Sophia misyonu sona erdi. Yeni misyon öncelikle (Libya) hava sahasının izlenmesine odaklanmalı" dedi. Bakan gemilerin ise Sophia misyonu sırasında Akdeniz'de görev yaptığı alanın dışına çıkması gerektiğini söyledi. Schallenberg'e göre bu bölge Libya’nın doğusu olmalı. İtalya ve Macaristan dışişleri bakanları da benzer görüşleri dile getirdi. Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas ise Akdeniz’deki yeni misyonun ağırlık noktasının silah ticaretini engellemek olması gerektiğini vurguladı.

Sophia misyonu neden oluşturulmuştu?

AB 2015 yılında düzensiz göç ve insan kaçakçılarıyla mücadele için Sophia misyonunu başlatmıştı. Misyon kapsamında 2015-2018 yılları arasında Akdeniz’de yaklaşık 45 bin sığınmacı kurtarıldı. Ancak AB ülkeleri kurtarılan sığınmacıların ükelere dağıtımı konusunda uzlaşamadı. Bu nedenle de 2019 ilkbaharından itibaren misyon kapsamında hiçbir gemi görev yapmıyor.

Libya'da iç savaş hâkim

Libya'da 2011 yılında iktidardaki Muammer Kaddafi’nin devrilmesinden bu yana iç savaş hâkim. BM Güvenlik Konseyi çatışmalar nedeniyle 2011 yılında Libya'ya silah ambargosu kararı almıştı.

Ancak BM kararı Libya'da sıklıkla ihlal ediliyor. Bu konu 19 Ocak'ta Berlin'de düzenlenen Libya Zirvesi'nde de ele alınmıştı. Berlin'deki konferansta katılımcı ülkeler silah ambargosuna bağlı kalınacağı sözü vermişti. Ancak silah ambargosunun nasıl denetleneceğine ilişkin bir yol haritası çıkarılmamıştı.

Türkiye'nin askeri yardımları

Türkiye Halife Hafter güçlerine karşı Ulusal Mutabakat Hükümeti'ne (UMH) destek için bölgeye başta zırhlı askeri araçlar olmak üzere askeri ekipman gönderdiği biliniyor.

Bir süredir UMH'ye silah ve askeri araç gönderen Türkiye, bu yardımları ağırlıklı olarak deniz yoluyla yapıyordu.

Kaynak: DW Türkçe, Mepa News