İran nükleer programıyla ilgili denetimleri sınırlandırıyor

İran, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) denetçileri ile iş birliğini sınırlandırma kararı aldı.

UAEK bugün yaptığı açıklamayla, İran'ın 23 Şubat itibariyle, nükleer anlaşma olarak bilinen Ortak Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA) kapsamındaki "gönüllü şeffaflık önlemlerini” uygulamayacağı yönünde bildirimde bulunduğunu duyurdu.

Kurum, İran'ın ayrıca Ek Protokol olarak adlandırılan, UAEK denetçilerinin önceden planlanmamış, ani denetimlerine imkan tanıyan düzenlemeleri de uygulamayacağını ilettiğini bildirdi.

Açıklamada, UAEK Başkanı Rafael Grossi'nin, "taraflar için kabul edilebilir bir çözüm bulunması hedefiyle İran'a seyahat etmeyi önerdiği” kaydedildi.

Biden yönetimi ile gerilim tırmanıyor

Tahran yönetimi, dün yaptığı açıklamada ay sonuna kadar ABD ile nükleer gerilimin aşılmasına dönük bir uzlaşının sağlanamaması halinde UAEK'nın denetim faaliyetlerini sınırlandırılacağını duyurmuştu.

ABD'de yeni göreve başlayan Biden yönetimi, İran ile nükleer anlaşmaya yeniden taraf olmak istediklerini ilan etmiş ancak bunun için Tahran yönetimi'nin "güven artırıcı adımlar atmasını” şart koşmuştu.

Tahran ise ABD'nin yeni koşullar öne sürmesine tepki göstermiş, öncelikle Washington yönetiminin uyguladığı yaptırımları kaldırmasını talep etmiş, bir uzlaşı sağlanmaması halinde de taahhütlerini yerine getirmeyeceğini, denetimleri sınırlandıracağını açıklamıştı. 

ABD, İngiltere, Fransa, Rusya, Çin, Almanya ve AB, İran ile 2015 yılında nükleer anlaşma imzalamıştı. Ancak Donald Trump'ın başkanlığı döneminde, 2018 yılının mayıs ayında, ABD anlaşmadan çekildiğini açıklamış, İran'a yönelik yeniden ağır yaptırımlar uygulamaya başlamıştı.

Tahran Yönetimi de Mayıs 2019 itibariyle nükleer anlaşma kapsamındaki taahhütlerini yerine getirmemeye başlamıştı. Uzmanlar, İran'ın son kararlarını da uygulaması, denetimleri sınırlandırmalı halinde, nükleer anlaşmadan geriye çok da bir şey kalmayacağı görüşünde.

Kaynak: DW Türkçe