IŞİD sonrası Irak: Sünni savaşçılar 'Beyaz Bayraklar' altında organize oluyor

Irak'ın başkenti Bağdat'ın doğusundan kuzeydeki Kerkük şehri yakınlarında dek uzanan Hemrin Dağları’nda, eskiden IŞİD'e bağlı olduğu bilinen bir grup tekrar organize olarak saldırılarına devam ediyor. Beyaz Bayraklar olarak anılan bu grup kırklı yaşlarda, bir gözünü girdiği çatışmalarda kaybetmiş Hiva Çor adlı bir kıdemli eski IŞİD mensubu tarafından yönetiliyor.

Bölgeye geçtiğimiz yılın Kasım ayı civarında gelmeye başlayan Hiva Çor’un etrafındaki grubun sayısının 500 ile 1100 arası olduğu ifade ediliyor. Söz konusu grup Hemrin Dağları ve çevresinde üslenerek bölgede yer alan Bağdat hükümeti güçlerine saldırılar düzenliyor. Peşmerge komutanlarından Rasul Ömer Latif, gruba dair şunları ifade ediyor: “Bölgede IŞİD bitirildikten sonra dağlarda toplanmaya başladılar. Onlar kendilerine yeni bir isim veriyorlar.”

IŞİD güç kaybetti ama saldırılar bitmedi

Bağdat Hükümeti Başbakanı Haydar el Abadi, geçtiğimiz yılının Aralık ayında IŞİD'in Irak'ta tamamen mağlup edildiğini ifade etmişti. Başta Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump olmak üzere birçok Batılı lider de IŞİD'in sona erdiğine ve mağlup edildiğine dair açıklamalar yapmıştır. Batı medyası ve analistler IŞİD sonrasına dair yorum ve görüşlere yer vermeye başlamıştı. Ancak Irak'ta IŞİD'in mağlup edildiğini ifade edilmesinin ardından halen devam eden saldırılar, durumun pek de görünen gibi olmadığını ortaya koyuyor.

Beyaz bayraklar

Hiva Çor ve etrafındaki grup üyeleri kendilerine, belki de IŞİD'in sembolü haline gelen siyah bayrakla zıtlık arz etmesi amacıyla Beyaz Bayraklar adını veriyor. Hafif ve ağır silahlar, pikap araçlar gibi ekipmanlarla bu grup, dağlarda askeri devriyelerden, kara ve hava saldırılarından korunaklı bir biçimde faaliyetlerine devam ediyor. Kuzeyde Kürt Bölgesel Yönetimi ile güneyde Bağdat hükümeti kontrolündeki bölgenin arasında yer alan dağlarda bulunan bu grup, dağ silsilesinin çevresindeki Şii milislere de sık sık havan topu saldırılar düzenliyor. Dağların iç bölgelerinden Tuzhurmatu şehrinin dış mahallelerine ve Bağdat Kerkük otoyoluna kadar yayılan bir faaliyet alanına sahip olan grubun gece görüş gözlükleri gibi ileri ekipmanları da bulunuyor.

Şii yönetim: Yolları bilmiyoruz

Sünni gruplar Irak'ta herhangi bir yerleşim yerini kontrol etmiyor ancak halen saldırılarını sürdürüyor. Bağdat ve Kerkük merkezli olmak üzere düzenlenen canlı bomba saldırıları ve otoyollarda düzenlenen pusular gibi saldırılar, Bağdat hükümeti güçlerine ciddi kayıplar yaşatıyor. Irak’ın en yüksek Şii mercii olan Ali Sistani’ye güvenlik danışmanlığı yapan, eski Irak istihbarat yetkilisi Ahmet Şerif konuya dair şu ifadeleri kullanıyor: “Hemrin Dağları’nda bir yerden diğerine hareket ediyorlar. Kullandıkları yolları bizim unsurlarımız bilmiyor. Çünkü onlar coğrafyayı iyi biliyorlar, mağaraları biliyorlar.”

Bölgede düzenlenen en kapsamlı saldırı Irak’ın kuzeyindeki Havice'nin hemen dışındaki bir kasabada çok sayıda Haşdi Şabi militanının IŞİD tarafından alıkonularak öldürülmesiydi. Bu saldırıdan görüntüler paylaşan grup, söz konusu saldırıda 27 Şii milisi öldürmüştü.

Bölgede söz konusu grup ve benzeri grupların pusu saldırılarına ağırlık vererek yeniden organize olduğu ve 2011 öncesi Irak’ta olduğu gibi bir yapılanmaya gittiği konuşuluyor. Bölgeden Peşmerge ve Bağdat hükümeti yetkilileri, Hemrin Dağları'nın bu iş için biçilmiş kaftan niteliğinde olduğunu söylüyor. Söz konusu bölgeyi kontrol eden kimsenin olmayışı, dağların ülkenin ortasında bir kavşak noktası niteliğinde oluşu ve bölgedeki arazinin engebeli ve mağaralar içeren yapısı bu duruma imkan sağlıyor. Peşmerge komutanlarına göre bölgede faaliyet gösteren silahlı gruplar ABD koalisyonuna bağlı bir hava aracına da roketle saldırı düzenlemiş.

Kürt lider, Türkmen komutan

Güvenlik yetkilileri, analistler ve bölgenin yerlileri grubun yeni elemanlar topladığını, silah depo ettiğini ve çevredeki çiftçi ve çobanlar arasında sempati kazanmaya başladığını ifade ediyor.

Hiva Çor ve etrafındakilerin, bölgede cihat yanlısı grupların geleceğine dair ilk adımlardan olduğu ifade edilmekte. Hiva Çor, eskiden beri bilinen bir isim. 2002 yılında Irak’ın kuzeyindeki cihat yanlısı Kürtlerin oluşturduğu Ensar el İslam adlı gruba katılan Çor, daha sonra Irak El Kaidesi’ne katılmış. Hiva Çor’un her zaman IŞİD'in fikirleri ve görüşleri ile problemler yaşadığı ve IŞİD'den ayrıştığı ifade ediliyor. Kürt asıllı olan Hiva Çor’a en yakın isim ise bölgedeki varlığı birlikte teşkil ettikleri Türkmen asıllı Halid Muradi. 

"Taban bulmakta zorlanmayacaklar"

IŞİD ülkede hakimiyetini büyük ölçüde kaybettikten sonra ikili, Hemrin Dağları’nda söz konusu oluşumunun temellerini atmış. Peşmerge’nin Kerkük’e yönelik Bağdat hükümeti hamlesinden sonra bölgeyi terk etmesi sonrası, grup Hemrin Dağları'ndaki etkinliğini daha da arttırmış durumda. Bölgede bu gruba, Peşmerge’nin Kerkük'ü bırakıp çekilmesinden duyulan hayal kırıklığı nedeniyle Kürt nüfusunun da teveccüh gösterebileceği tahmin ediliyor.

Bağdat hükümeti güçleri ve Peşmerge birlikleri arasında iletişim ve koordinasyonun bulunmamasının da bölgede Beyaz Bayraklar benzeri grupların kök salmasını kolaylaştırdığı düşünülüyor. Irak’taki Sünni halkın ciddi bir temsil sorunu yaşaması, IŞİD'in muhalifi olan Sünni halka yönelik vahşi uygulamaları ve Şii yönetimin mezhep yanlısı politikaları nedeniyle bu ve benzeri grupların taban bulmakta zorlanmayacağı ifade ediliyor. 

Kaynak: Mepa News