Madalyonun öteki yüzü: Erkeğe yönelik şiddet
Şiddetin dinamiklerini analiz etmeye ve çözüm üretmeye yönelik bir çalışmada, kadına yönelik şiddetin yanı sıra madalyonun öteki yüzünü, yani erkeğe yönelik şiddeti de incelemek gerekmektedir.
"Kadın-erkek ilişkisi karşılıklı bir etkileşime dayanan çift yönlü bir iletişimdir. İlişkinin karşılıklılığa dayalı yapısı eşlerin birbirlerine uyguladıkları şiddetin dinamiklerini analiz etmeye ve çözüm üretmeye yönelik bir çalışmada, kadına yönelik şiddetin yanı sıra madalyonu öteki yüzünü yani erkeğe yönelik şiddeti de incelemeyi gerekli kılmaktadır.
Pek çok toplumda kadının erkeğe şiddet uyguladığını benimsemek erkek geleneğini, erkekliği ve erkek üstünlüğünü tehdit ettiği için kabul edilemez bir olgudur. Ancak son yıllarda yapılan bazı çalışmalar erkeklerin de kadın partnerlerinin şiddetine maruz kaldıklarını göstermektedir. Bu makale, mevcut literatür yardımıyla erkeğe yönelik şiddet konusunu irdelemeyi amaçlamaktadır. Makalede şiddet konusu, erkeklerin yakın ilişki içinde oldukları kadın partnerlerinin uyguladığı şiddetle sınırlandırılmıştır.
Çalışmada öncelikle şiddet, eş şiddeti, aile içi şiddet gibi kavramlar irdelenerek erkeğe yönelik şiddetle ilgili çalışmaların gelişimi betimlenmektedir. Daha sonra farklı toplumlarda erkeğe yönelik şiddet konusunda yapılan saha çalışmalarının yardımıyla erkeğe yönelik şiddetin dinamikleri, türleri, neden ve sonuçları kadına yönelik şiddet verileriyle birlikte irdelenmektedir. Makale değerlendirme kısmıyla tamamlanmaktadır.
Şiddet söz konusu olduğunda sadece fiziksel şiddet düşünülmemekte ayrıca birinin diğeri üzerinde güç ve kontrol uygulaması da kastedilmektedir. Sonuç olarak şiddet, Michaud, (1991:915) tarafından her türlü salt kaba güç, bu gücün kötüye kullanılması ve kontrolsüz olarak kötüye kullanılması olarak tanımlanmaktadır.
Şiddet, güç, kontrol konusunda karşılaşılan diğer bir kavram da zorlayıcı kontroldür (Coercive Control). Psikolojik şiddetten farklı olarak cinsel ve sosyal hayat üzerinde bir kontrol modeli olarak zorlayıcı kontrol, gündelik hayatın farklı yönleri ve maddi kaynaklar, aile, arkadaşlık ilişkilerini içeren, duygusal taciz, tecrit, tehdidin kullanımı tarafından karakterize edilen bir zorlama modeli olarak tanımlanmaktadır (Swan, 2008: 304).
Johnson (1995) eş şiddetinin iki farklı türü olduğunu belirtmektedir: Yaygın çift şiddeti (common couple violence) ve eş terörizmi (intimate terrorism). Eş terörizmi eşlerden birinin şiddet de dahil olmak üzere, kontrol taktikleri ve geniş bir yelpazede kullanılan güç kullanımıyla kendini açıkça gösteren otorite ve ilişki üzerinde genel kontrol uygulama ve egemenlik kurma girişimi olarak tanımlanmaktadır (Johnson ve Leone, 2005:322). Johnson (2006:1003)’a göre eş terörizminin temel özelliği şiddetin eşlerden birisinin diğeri üzerinde genel kontrol modelleri içinde uyguladığı bir taktik olmasıdır.
Ross ve Babcock (2009:606)’a göre yaygın çift şiddeti ise tipik olarak her iki eş tarafından benzer seviyede uygulanan aile içi şiddetle karakterizedir. Yaygın çift şiddeti nadirdir ve tipik olarak bir tartışma nedeniyle kontrolden çıkma sonucu oluşur. “Yaygın çift şiddeti” ağır şiddet ve yüksek kontrol düzeyiyle karakterize değildir ve geçen zaman içinde artmaz. Yukarıdaki tanımlardan da anlaşılacağı üzere şiddet ve şiddete ilişkin, birbiriyle iç içe geçmiş zaman zaman birbirinin yerine kullanılabilen, pek çok kavramla karşılaşılmaktadır."
