Fransa Cezayir'de işkenceyle öldürdüğü direnişçileri arıyor

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Cezayir'de Fransız sömürgeciliğine karşı başlatılan mücadeleye destek veren Maurice Audin isimli işgal karşıtı kişinin, 1957'de Fransız ordusu tarafından tutuklanıp öldürülmesi olayında sorumluluğunu kabul ettiğini açıkladı.

Fransa Cumhurbaşkanlığı Sarayı Elysee'den yapılan yazılı açıklamada, Maurice Audin isimli, Cezayir Üniversitesinde görevli matematikçi ve Cezayir'in bağımsızlığı için mücadele eden kişinin "kayboluşunun", 61 yıldan beri Cezayir Savaşı tarihinin karanlıkta kalmış bir sayfası olduğu belirtildi.

Açıklamada, Macron'un bu olayın aydınlığa çıkarılması için çalışmalara başlama zamanının geldiğine karar verdiği belirtilerek, "Cumhurbaşkanı Macron, Maurice Audin'in kendisini evinde tutuklayan askerler tarafından işkenceye tabi tutularak öldürüldüğünü veya ölünceye kadar işkence edildiğini, Fransa Devleti adına kabul eder." ifadesine yer verildi. Audin'in öldürülmesinin belki de birkaç kişinin sorumluluğunda gerçekleşen bir olay olarak görülebileceği hatırlatılan açıklamada, buna rağmen bunun o dönemdeki ordu tarafından uygulamaya sokulan yasal bir sistem dahilinde gerçekleştiği vurgulandı.

Açıklamada, "Cumhurbaşkanı (Macron), Cezayir Savaşı sırasında kaybolanlara dair tüm devlet arşivlerinin serbestçe incelenebilmesini ve bu amaçla gizliliği kaldıracak genel düzenlemenin yapılmasını temenni eder." ifadelerine yer verilerek, kayıplarla ilgili gerçeklerin aydınlığa çıkarılmasında katkıda bulunacak herkesi işbirliğine davet ettiği kaydedildi.

Fransız basını, Macron'un bugün 87 yaşında olan Audin'in eşi Josette Audin'i ziyaret edeceği bilgisini paylaştı.

1956'da Fransa Ulusal Meclisi tarafından çıkarılan bir yasayla, o dönem Fransa sömürge toprağı olan Cezayir'de asayişi sağlamak amacıyla güvenlik güçlerine geniş yetkiler verilmişti. Bağımsızlık taraftarı binlerce kişinin hayatına mal olacak bu uygulama ile çok sayıda kişi de "kaybolanlar" listesine eklenmişti. Fransız ordusu, Maurice Audin'in tutuklu bulunduğu merkezden kaçtığı bilgisini vermiş, 1962'de çıkarılan genel af sonrasında da konuyla ilgili dosya kapanmıştı.

Eşi ve üç çocuğu bulunan Audin'in "kaybolma" vakası, Fransız ordusunun Cezayir'de işlediği suçların bir sembol davası olarak değerlendiriliyordu.

Eski Cumhurbaşkanı François Hollande, 2014'te yaptığı bir açıklamada Audin'in iddia edildiği gibi ordunun elinden kaçmadığını, tutulduğu merkezde öldürüldüğünü kabul etmişti.

Cumhurbaşkanı Macron, Şubat 2017'de yaptığı bir konuşmada, "Sömürgecilik, insanlığa karşı işlenen bir suçtur." demişti.