Taliban'ın üst düzey yöneticisi Afganistan'a dair merak edilen soruları yanıtladı

Afganistan'da Taliban iktidarı döneminde (1996-2001) Sınır Kuvvetleri Komutanlığı görevi yapan Muhammed Nebi Ömeri, geçtiğimiz gün Rus RT televizyonuna bir mülakat verdi.

2014 yılında ABD ile Taliban arasındaki esir takası sonucunda Guantanamo'dan serbest bırakılan ve halen Taliban'ın siyasi heyetinin önemli bir ismi olan Ömeri, ülkedeki çatışma ortamına ve devam eden ateşkes görüşmelerine dair açıklamalarda bulundu.

Açıklamalardan satır başları şöyle:

Guantanamo'da geçen yıllar

- Mülakatın giriş kısmında Guantanamo'daki ABD hapishanesinde tutulduğu yıllardan bahseden Ömeri, Guantanamo'da "İnsan haklarından zerrece eser olmadığını, mahkumlara çeşitli şekilde işkenceler uygulandığını" belirterek "Dışarıdan bakan bir kişi buradaki mahkumlara insan diyemezdi, onlara hayvan muamelesi yapıldığını görürdü" ifadesini kullandı.

Nebi Ömeri "Guantanamo'da hiçbir sebep belirtilmeksizin tutulduklarını", burada ABD askerleri ile aralarındaki konuşmalarda ABD askerlerinin kendilerine "Sizi burada tutmak zorundayız, çünkü buradan çıkarsanız ABD'ye büyük tehdit teşkil edeceksiniz" şeklinde ifadelerde bulunduğunu söyledi.

Taliban liderlerinden Ömeri, Guantanamo'da kendilerine hiçbir suçlamada bulunulmadığını, burada keyfi olarak tutulduklarını vurguladı. Ömeri burada tutulan bazı kişilerin Taliban ile alakası olmayan kişiler olduğunu dile getirdi.

ABD'nin Usame bin Ladin'in iadesini talep etmesi

- Taliban iktidarı döneminde Usame bin Ladin'in lideri olduğu El Kaide yapılanmasıyla yakın ilişkiler içerisinde bulunan Ömeri kendisine ABD işgali ve Bin Ladin ile ilgili yöneltilen soruya cevap verdi. Ömeri, Amerika'nın 11 Eylül saldırılarının ardından Usame bin Ladin'in iadesini talep ettiğini ancak 11 Eylül'ün arkasında Bin Ladin'in olduğuna dair kanıt sunamadığını söyledi.

Ömeri ABD'nin Afganistan'ı işgalinin ardında 11 Eylül saldırıları değil, Afganistan'da bir İslam devleti kurulması olduğunu savundu.

Nitekim 11 Eylül saldırılarından önce ABD Afganistan'da El Kaide ve Taliban'a ait birden fazla merkezi seyir füzeleri ile hedef almış, ülkenin işgal edileceği sinyalini vermişti.

Ömeri'nin bu söylemi, El Kaide'nin mevcut lideri Eymen ez Zevahiri'nin konuya dair söylemleriyle de benzerlikler taşıyor. Zevahiri, geçmiş dönemde yayınlanan propaganda videolarındaki konuşmalarında "Taliban'ın kurduğu Afganistan İslam Emirliği'nin Osmanlı Devleti'nden sonra dünya üzerinde kurulmuş tek meşru İslam devleti olduğunu" dile getirmişti.

• Taliban iktidarı döneminde Sınır Kuvvetleri Komutanlığı yapan,ABD işgali sonrası 13 sene Guantanamo'da kalmış,Taliban'ın şiyasi heyetinde görevli Muhammed Nebi Ömeri Rus RT kanalına mülakat verdi. Mülakatla ilgili @mepanews için yaptığım değerlendirme gün içinde yayında olacak pic.twitter.com/FkWz8jkZ5I
— Halid Abdurrahman (@halidabdurrahmn) 10 Temmuz 2019

Taliban ve uyuşturucu iddiaları

- Mülakatta Ömeri'ye Afganistan'daki uyuşturucu üretimine dair sorular da yöneltildi. Ömeri iktidarda bulundukları dönem içerisinde uyuşturucu üretiminde kullanılan bitkilerin ekili olduğu tarlaların tamamen yok edildiğini, ancak ABD işgali sonrasında eski dönemden çok daha fazla alanın uyuşturucu üretimi için kullanıldığını ifade etti.

"Eşref Gani zavallı bir adamdır"

- Afganistan'da ABD destekli Kabil hükümetinin başında bulunan Eşref Gani hakkında da konuşan Ömeri, Gani'yi "zavallı bir adam" olarak niteledi.

Gani hükümetinin Kabil'in yarısını veya yarısından biraz fazlasını kontrol altında tuttuğunu savunan Ömeri, Kabil hükümetinin bir geçerliliğini olmadığını belirtti.

Ömeri, Eşref Gani'nin "Yalnızca yabancıların kendisine söylediği şeyleri yaptığını" öne sürdü.

Taliban Afganistan'ın ne kadarını kontrol ediyor?

- Muhammed Nebi Ömeri Taliban'ın Afganistan'ın yaklaşık yüzde 60-70'lik bir kısmını kontrol ettiğini söyledi.

Afganistan barış görüşmeleri

- ABD heyetiyle gerçekleştirilen barış görüşmelerinin başarıyla devam ettiğini söyleyen Ömeri, ülkede kalıcı barışıns sağlanması için tek ve en önemli şartlarının ABD öncülüğündeki yabancı güçlerin ülkeyi terk etmesi olduğunu vurguladı.

IŞİD Afganistan yapılanması

- Ömeri'ye yöneltilen dikkat çekici sorulardan biri de IŞİD'in Afganistan'daki varlığıydı. Konuya dair "IŞİD'in yaptığı her şeyin İslam'a aykırı olduğunu" söyleyen Ömeri, "IŞİD'in neredeyse İslam'dan çıktığını" ve "Tutumu sebebiyle insanları da neredeyse İslam'dan çıkardığını" savundu.

Taliban liderlerinden Ömeri "IŞİD'in kendisine bağlı olanlar dışında kimseyi Müslüman olarak görmediğini" ifade etti.

Ömeri, geçtiğimiz yıl ülkenin kuzey kesimindeki Cevzcan'da Taliban'ın IŞİD yapılanmasına karşı düzenlediği askeri hamlelerden de bahsetti.

ABD'nin Afganistan'da IŞİD'e destek sağladığını savunan Ömeri, "2018 yılında Cevzcan ve Feryab vilayetleri ekseninde Taliban'ın IŞİD'e yönelik düzenlediği saldırılarda örgütün bölgedeki yapılanmasını kuşatma altına aldığını, bölgedeki IŞİD mensuplarının Kabil hükümetiyle bağlantıya geçtiğini, Kabil hükümetinin de ABD istihbaratı ile bağlantı kurarak IŞİD mensuplarını bölgeden hükümete ait helikopterlerle tahliye edildiğini" ifade etti.

Ömeri bu IŞİD mensuplarının şu anda nerede olduklarının halen bilinmediğini, ancak Kunar ve Herat illerinde bu kişilere yeni merkezler açıldığına dair duyumlar aldıklarını dile getirdi.

Taliban ne istiyor?

- Gelinen süreçte Taliban'ın tam olarak ne istediğine dair soruya Ömeri, "ABD'ye karşı savaşmak ve ülkede bir islam devleti ve İslami bir hükümet kurmak istediklerini söyledi.