Batı'da uzun süredir bir alışveriş haftası olarak süregelen Kara Cuma, son yıllarda Türkiye'de de sıklıkla görülür bir hale geldi.

Türkiye'ye ilk olarak aynı adla giren "Kara Cuma", ardından gelen bazı tepkilerle "Efsane Cuma", "Müthiş Cuma", "Muhteşem Cuma" gibi isimlerle anılmaya başlandı. Hatta Diyanet İşleri Başkanlığı, bir cuma namazında bu konuya dair bir hutbe bile verdi.

Kara Cuma'ya yönelik tepkili söylemler de, bu kampanya döneminin isminin değişmesiyle neredeyse tamamen son buldu.

İsmin kökeni

Söz konusu alışveriş çılgınlığının ismi, Müslümanların mübarek günü olan Cuma'ya denk gelmesinin dışında kasti bir anlama sahip değil.

İsmin kaynağı, bu günün aslında Batı'da kutlanan Noel'in öncesindeki alışveriş döneminin ilk günü olması. Bu gün, ilk olarak 1960'larda "Kara Cuma" şeklinde anılmaya başlandı. Dükkanların o gün daha hava aydınlanmadan açılması ve gece saatlerine kadar açık kalması, ayrıca alışveriş çılgınlığı sebebiyle günlük hayatı etkileyen olumsuzluklar bugüne "Kara Cuma" denmesine yol açtı.

Bu gün ilerleyen yıllarda da aynı isimle anılarak sistemli bir hal aldı. Noel alışverişinden başlayan bir gün, Kapitalizmin mübarek bir günü olarak takvimlerdeki yerini aldı.

Mesele isim mi asıl mı?

Maalesef coğrafyamızda, sembol ve isimlere asıllardan daha çok önem verildiğine şahit oluyoruz. Bu paralelde, Kara Cuma da aslıyla değil ismiyle tepki çekiyor.

"Bunda ne var?" demeyin. Bu odak hatası öyle büyük sorunlara yol açıyor ki.

Mesela, sadece "Kara" kelimesini değiştirerek, bizlerle hiçbir ilgisi olmayan bu kapitalist bayramını ve alışveriş çılgınlığını kabullenebiliyoruz.

Halbuki asıl tepki çekmesi gereken, "Kara Cuma"nın ismi değil aslı.

İhtiyacınız olmadığı halde tüketim yapmaya çağıran kapitalizmin bu bayram günleri, isimleriyle değil, bilfiil asıllarıyla derin bir zihniyet sorununa yol açıyor.

Esasen "Kara Cuma", "Canının her çektiğini yemen israftır" diyen bir anlayıştan, bir Hıristiyan bayramından doğan kapitalist alışveriş çılgınlığını benimseyen bir anlayışa evrilmenin adı.

Cuma'ya kara denince mübarekliğinden bir şey kaybetmiyor ancak bizler, "Muhteşem Cuma"larla, bizleri muhteşem yapan zihniyetimizden çok şey kaybediyoruz.

Bu yazıda yer alan ifadeler yazarın kendi görüşleridir ve Mepa News'in editöryel politikasını yansıtmayabilir.