El Kaide lideri Zevahiri'nin son açıklaması Taliban'a bir mesaj mı?
El Kaide'nin ana yayın organı As-Sahab, kısa bir süre önce Eymen ez-Zevahiri'nin 38 dakikalık bir video mesajını dolaşıma soktu.
"Birleşmiş Milletler Gerçeğine İlişkin İslam Ümmetine Bir Nasihat" başlıklı video mesajda El Kaide lideri Zevahiri kuruma yönelik oldukça sert eleştirilerde bulunurken, BM'nin genel anlamda İslam anlayışı ile çeliştiğini ifade etti.
El Kaide lideri Eymen ez-Zevahiri'nin video mesajında BM'ye dair öne çıkan ifadeler şu şekilde:
● "Birleşmiş Milletler kötü bir amaçla; İkinci Dünya Savaşı'nın galiplerinin dünyaya tahakkümlerini kurma arzusuyla kuruldu. İnsanlığın kalanına bu amaçla bir siyasi sistem ve doktrin dayattılar. Amaçları Müslümanlar başta olmak üzere tüm insanlığın kendi çıkarlarına göre davranması."
● "İkinci Dünya Savaşı'nın galipleri olan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi (ABD, İngiltere, Fransa, Rusya, Çin) devletler BM'nin tüm iplerini ellerinde tutmaktadırlar. Bu sebeple en büyük suçlular da bu devletlerdir."
● "BM'nin kanun ve kararları İslam ve ahlakla çeliştikleri için reddedilmelidir."
● "BM'nin üyeliğe kabul şartları bu kurumun kanun ve kararlarını kabul şartı gerektirdiğinden İslam şeriatını inkar etmek olur."
● "BM'nin güvenlik anlayışı statükoyu ve sömürücüleri korumaya, işgal ve baskı altındaki Müslümanların direniş mücadelelerini engellemeye yönelik."
● "Filistin'i bölerek İsrail'i kuran BM'dir. BM, sonraki dönemlerde de İsrail'in genişlemesini desteklemiş ve İsrail'i korumuştur."
● "Böyle bir güvenlik anlayışındaki BM'ye üye olan bir Müslüman ülke, İslam topraklarına yönelik mevcut gaspları da kabul etmiş olur. Örneğin Çeçenistan, Keşmir, Septe ve Melila, Doğu Türkistan, Zila ve Harar, Zanzibar."
Taliban'a mesaj mı?
El Kaide liderinin BM ile ilgili video mesajında kullandığı sert ifadelerle Taliban'ın ne ilgisi olabileceği sorusu akıllara gelebilir. Ancak Afganistan'da yönetimi devralan Taliban'ın ülkede teşkil ettiği yeni yönetimle Birleşmiş Milletler'de temsiliyet istediği, daha doğrusu eski Kabil yönetimi temsilcisinin yerine kendi temsilcisini atamak istediği biliniyor.
Eylül ayında Reuters'ın aktardığı haberde, Taliban yönetiminin Dışişleri Bakanı Emirhan Muttaki tarafından bu yönde bir talebin BM'ye iletildiği ifade edilmişti. Haber sonrasında Taliban'dan bu konuyla ilgili herhangi bir yalanlama gelmezken, BM temsilcisi olarak hareketin medyadaki tanınmış yüzlerinden Muhammed Suheyl Şahin'in atanmasının talep edileceği de aynı dönem rapor edildi.
Taliban'ın BM tutumu
Taliban yönetiminin, Birleşmiş Milletler'deki koltuğu diasporadaki muhalif Afganlara kaptırmamak için bu yöndeki adımlarını tıpkı geçmiş iktiraındaki gibi hızlı bir şekilde attığı gözlemleniyor. Şu an BM'de Afganistan'ı temsilen, eski Kabil yönetiminin atadığı isim olan Gulam İshakzay oturuyor.
Taliban, 1996-2001 yılları arasında iktidar olduğu dönemde de BM'ye temsilci olarak kendi yönetiminden birini atamak istemiş ancak iktidar olduğu süreçte bu gerçekleşmemişti.
Özellikle 1996-2001 sürecinde Taliban, BM koltuğunu elde etme konusundaki eleştirilere, "BM'nin kapsamının, getiri ve götürülerinin inceleneceği, İslam dışı hükümlerin uygulanmayacağı, bu statüden maslahat elde etmek için böyle bir tutuma sahip oldukları" paralelinde yanıt veriyordu.
Tüm bunlar dikkate alındığında El Kaide lideri Eymen ez-Zevahiri'nin son video mesajının doğrudan Taliban yönetimine yönelik bir uyarı niteliği taşıyor olabileceği değerlendirmeleri ağır basıyor.
Uyarının kapsamı
Taliban yönetimi, 15 Ağustos'ta başkent Kabil'e girip yönetimi devraldıktan sonraki süreç içerisinde yaptığı açıklamalarda, İsrail haricinde tüm dünya ülkeleriyle iyi ilişkiler geliştirmek istediğini açıklamıştı. Süreci takip ettiği anlaşılan El Kaide liderinin Taliban'ın ABD'nin de dahil olduğu dünya ülkeleriyle ilişki geliştirmesinden ziyade Birleşmiş Milletler konusunda böyle bir uyarıda bulunmuş olması da oldukça dikkat çekici.
Eymen ez-Zevahiri BM'yi sert bir şekilde eleştirdiği video mesajında açık bir şekilde "BM'nin çıkardığı kanun ve kararların İslam ile çeliştiğini bu yüzden reddedilmesi gerektiğini" ifade ediyor. El Kaide lideri aynı zamanda "BM'ye üye olabilmek için bu kurumun kanunlarının kabul edilmesinin şart olduğunu, bunun ise İslam şeriatını inkar etmek anlamına geleceğini" ifade ediyor.
Ez-Zevahiri ayrıca BM'ye üye olan bir İslam ülkesinin, "İslam topraklarına yönelik gaspları da kabul edeceğinin" altını çiziyor.
Sonuç olarak, cihat yanlısı çevreler tarafından Taliban'ın geçmiş dönemde de BM'ye dahil olma konusu oldukça dikkat çekmiş, o dönemde de bunun üzerine tartışmalar yaşanmıştı. Eymen ez-Zevahiri'nin bu dini hatırlatmasının Taliban üzerinde karşılık bulup bulmayacağı ise henüz netlik kazanmış değil. Ancak ilerleyen dönemde BM'nin Taliban temsilcisi konusunda bir değerlendirme kararına varması bekleniyor.
El Kaide lideri video mesajının son kısmında, ilk iktidar olduğu dönemde Taliban'ın Bamyan'daki Buda heykelleri konusunda dünyadan gelen baskılara boyun eğmediğini ifade ediyor. Bu da Ez-Zevahiri'nin mesajını daha açık bir hale getiriyor.
Afganistan'da yeniden iktidara gelen Taliban yönetimi, ülkedeki ekonomik sıkıntıyı aşabilmek ve diğer dünya ülkeleriyle diplomatik ilişkileri resmi bir şekilde başlatabilmek için tanınmak istiyor. Ancak Taliban'ın ilişki kurmak istediği birçok dünya ülkesi, Afganistan'daki yeni yönetimi tanımak için bazı tavizler talep ediyorlar. Taliban yönetimi ise şu ana dek taviz verme konusunda geri adım atmadı.
Ancak El Kaide lideri Eymen ez-Zevahiri'nin bu video mesajı, takip edilmesi gereken bir sürecin de habercisi oldu. Gelecek dönemde bu yönde farklı mesajlar görmemiz de ihtimal dahilinde.